Małżeństwo może zwiększać ryzyko demencji. Zaskakujące wyniki badań

Najnowsze badanie naukowców z Florydy może zdziwić - jego wnioski są bowiem nieintuicyjne i stoją w sprzeczności z wcześniejszymi ustaleniami innych amerykańskich naukowców w tej sprawie. W 2019 roku inne badanie przeprowadzone w USA wykazało, że osoby niezamężne miały "znacznie większe szanse na rozwój demencji w okresie badania niż ich żonaci odpowiednicy".

ZOBACZ: Poznajcie inteligentne piżamy. Monitorują zdrowie podczas snu

Powszechnie uważa się, że osoby pozostające w związku małżeńskim cieszą się lepszym zdrowiem. Wcześniejsze badania wykazywały, że małżonkowie są mniej narażeni na ryzyko chorób serca i udaru mózgu oraz często żyją dłużej niż osoby samotne. 

W najnowszym badaniu, którego wyniki opublikowano po raz pierwszy w marcu tego roku, naukowcy przeanalizowali dane ponad 24 000 Amerykanów, którzy na początku procesu badawczego nie wykazywali oznak demencji. 

Małżeństwo a ryzyko demencji. Nowe badanie amerykańskich naukowców

Naukowcy analizowali dane uczestników przez 18 lat. Zespół porównał wskaźniki demencji w następujących grupach: żonaci, rozwiedzeni, owdowiali i nigdy nie będący w związku małżeńskim.

ZOBACZ: Sąsiadują z cementownią. Mieszkańcy boją się o własne zdrowie i życie

Początkowo wydawało się, że wszystkie trzy niezamężne grupy miały zmniejszone ryzyko zachorowania na demencję w porównaniu z grupą zamężną. Jednak po uwzględnieniu innych czynników, które mogły wpływać na wyniki (jak choćby palenie tytoniu i depresja) okazało się, że jedynie osoby rozwiedzione i nigdy niebędące w związku małżeńskim wykazywały mniejszą podatność na zachorowania na demencję.

Naukowcy zaobserwowali również różnice co do rodzaju demencji. Np. bycie niezamężnym wiązało się z niższym ryzykiem choroby Alzheimera, czyli najpopularniejszej formy demencji. Nie wykazano jednak, że dotyczy to także otępienia naczyniowego - rzadszej postaci tego schorzenia.

Zaskakujące wnioski badaczy z Florydy. Jak zadbać o zdrowie mózgu?

Badacze odkryli również, że osoby rozwiedzione lub nigdy niezamężne były mniej narażone na przerodzenie się łagodnego upośledzenia funkcji poznawczych w demencję. Ponadto osoby, które owdowiały podczas badania, wykazywały mniejsze ryzyko demencji względem zamężnych uczestników ankiety.

ZOBACZ: To niedoceniane warzywo wspiera zdrowie. Działa lepiej niż suplementy diety

Jakie mogą być powody zaskakujących wniosków, które płyną ze wspomnianego badania? Jak tłumaczy Avinash Chandra, adiunkt z Uniwersytetu Królowej Marii w Londynie, osoby będące w związku małżeńskim bywają diagnozowane wcześniej, ponieważ mają małżonków, którzy zauważają ich problemy z pamięcią i kierują swoich partnerów życiowych do lekarzy.

"Może to sprawić, że demencja będzie wydawać się bardziej powszechna u osób w związkach małżeńskich - nawet jeśli tak nie jest" - odnotowuje Chandra, dodając, że taką sytuację nazywa się "błędem systematycznym". Mimo to - jak wskazuje - dowody na to, aby do badania wkradł się właśnie taki błąd "nie były jednak mocne". Wszyscy uczestnicy odbywali bowiem coroczne wizyty u lekarza, który miał wykrywać u nich wczesne oznaki demencji.

Nie tylko związek. Wpływ życiowych decyzji na zdrowie mózgu

Kolejnym możliwym powodem uzyskania takich, a nie innych wyników, mogła być mało reprezentatywna dla szerszej populacji grupa uczestników. Chandra podkreśla, że w badaniu naukowców z Florydy uczestniczyły osoby o niskim poziomie zróżnicowania etnicznego i dochodowego. Ponadto prawie 64 proc. wszystkich uczestników było w związku małżeńskim. 

"Jednak bardziej prawdopodobne jest to, że wyniki badania ukazują, jak bardzo złożone są skutki rozpadu małżeństwa, przemian i życiowych wyborów na zdrowie mózgu. Bycie w związku małżeńskim w żadnym wypadku nie jest ustalonym czynnikiem ochronnym przed demencją" - podkreśla badacz z Londynu.

Jak zauważa, wspomniane badanie dowodzi, że dotychczasowe przekonania (oparte na wcześniejszych badaniach), sugerujące, że wdowieństwo i rozwód są bardzo stresującymi wydarzeniami życiowymi, które mogą wywołać chorobę Alzheimera lub że osoby niezamężne są samotne i dlatego mogą być bardziej narażone na demencję, nie zawsze są poprawne.

"Czynniki takie jak jakość małżeństwa, poziom zadowolenia po rozwodzie, względy kulturowe lub towarzyskość osób samotnych w porównaniu z osobami pozostającymi w związkach mogą pomóc wyjaśnić te pozornie sprzeczne wyniki" - wskazuje. 

Badanie naukowców z Florydy podważa tradycyjny pogląd, że małżeństwo jest z zasady korzystne dla zdrowia mózgu, sugerując, że wpływ związków na demencję jest znacznie bardziej złożony. Jak podsumowuje Chandra, to co ostatecznie może być kluczowe dla stanu zdrowia to, czy czujemy się ogólnie wspierani i spełnieni w życiu.