Kleszcze znów atakują. To może być najgorszy sezon od lat
Te niepozorne pajęczaki mogą przyczynić się do poważnych problemów zdrowotnych. Specjaliści od lat ostrzegają przed zagrożeniami, jakie niosą ze sobą kleszcze, jednak liczba przypadków chorób odkleszczowych wciąż rośnie. W tym roku ryzyko jest szczególnie wysokie - pasożyty rozpoczęły żerowanie wcześniej niż zwykle, a ich populacja znacząco się zwiększyła.
Kleszcze występują głównie w lasach, na łąkach, w zaroślach oraz wysokich trawach. Reagują na ciepło i zapach potu żywiciela. Ich ukąszenie może prowadzić do rozwoju groźnych chorób zakaźnych (np. boreliozy czy kleszczowego zapalenia mózgu), które mogą powodować poważne powikłania neurologiczne, a nawet stanowić zagrożenie dla życia.
PixabayKleszcze już atakują. Służby biją na alarm
Na początku marca Główny Inspektor Sanitarny informował o aktywności kleszczy i pierwszych przypadkach ukąszeń. Za wczesne rozpoczęcie żerowania odpowiadają wysokie jak na luty temperatury - niewystarczające do zahamowania aktywności pasożytów.
ZOBACZ: Pleśń, roztocza i salmonella. Kuchenne akcesorium może szkodzić zdrowiu
Alarmujące sygnały docierają z województwa śląskiego, tamtejsza stacja sanitarno-epidemiologiczna ostrzega, że pasożyty pojawiają się już w przydomowych ogródkach.
Przed niebezpieczeństwem ostrzega też Nadleśnictwo Turek w Wielkopolsce. Tydzień temu opublikowało ono nagranie, na którym widać kilkadziesiąt kleszczy na nogach podleśniczego.
Wszystko przez łagodną zimę oraz postępujące zmiany klimatyczne, które sprzyjają rozwojowi populacji kleszczy.
- Kleszcze można obecnie spotkać wszędzie, nie tylko w lasach czy na łąkach, ale i w miastach - mówiła niedawno prof. Joanna Zajkowska z Kliniki Chorób Zakaźnych, Neuroinfekcji Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku.
Z badań wynika, że w 90 proc. przypadków ukłucie kleszcza miało miejsce w pobliżu miejsca zamieszkania - w ogrodzie, parku miejskim, na działce.
ZOBACZ: Egzotyczne kleszcze już w Polsce. Są bardzo niebezpieczne
Prof. Zajkowska przytoczyła również dane zebrane przez Państwowy Zakład Higieny. Wynika z nich, że z roku na rok gwałtownie wzrasta odsetek osób dotkniętych kleszczowym zapaleniem mózgu: w 2019 r. było to 265 przypadków, w 2022 r. - 445, w 2023 - 659, a w 2024 r. aż 793 przypadki.
Z każdym rokiem rośnie liczba takich przypadków, więc w 2025 roku możemy spodziewać się jeszcze wyższych wyników.
Eksperci przypominają także, że kleszcze nie giną w czasie zimy, zazwyczaj padają dopiero przy - 35 st. Celsjusza.
Borelioza i zapalenie mózgu. Zagrożenie jest duże
Borelioza to choroba rozwijająca się często w sposób utajony. Choć charakterystycznym objawem może być rumień wędrujący, nie występuje on u wszystkich zakażonych. Nieleczona infekcja może prowadzić do poważnych powikłań neurologicznych, sercowych i stawowych. Leczenie bywa długotrwałe i nierzadko wymaga hospitalizacji oraz rehabilitacji.
Kleszczowe zapalenie mózgu to mniej powszechna, ale równie niebezpieczna choroba. Objawy pojawiają się zwykle po 1-2 tygodniach od zakażenia i przypominają grypę. W cięższych przypadkach dochodzi do trwałych zaburzeń neurologicznych, a nawet zgonu. Najskuteczniejszą metodą zapobiegania chorobie jest szczepienie, zalecane szczególnie osobom przebywającym na terenach zielonych – dzieciom, turystom, rolnikom czy pracownikom leśnym.
Jak usunąć kleszcza?
Ryzyko można zmniejszyć, stosując odpowiednie środki ochronne. Warto zakładać długie spodnie, bluzy z długimi rękawami, zakryte obuwie oraz nakrycie głowy. Jasna odzież ułatwia dostrzeżenie pasożyta. Pomocne są również repelenty. Po każdym spacerze należy dokładnie obejrzeć skórę.
ZOBACZ: Dziwne ślady na skórze i pościeli? Mogą sygnalizować obecność pasożytów
W przypadku znalezienia kleszcza trzeba usunąć go jak najszybciej. Ministerstwo Zdrowia zaleca następujące kroki:
- przygotowanie pęsety i środka dezynfekującego,
- uchwycenie pasożyta jak najbliżej skóry, za przednią część ciała,
- usunięcie kleszcza jednym, zdecydowanym ruchem w górę,
- zdezynfekowanie miejsca ukąszenia oraz umycie rąk,
- obserwowanie skóry i zgłoszenie się do lekarza w przypadku wystąpienia niepokojących objawów.
