Kanada nie ufa Stanom Zjednoczonym? Kluczowa inwestycja pod znakiem zapytania
Nowo mianowany premier Kanady Mark Carney zlecił zbadanie planu zakupu myśliwców F-35 od Stanów Zjednoczonych. Kraj miał nabyć od swoich sąsiadów 88 maszyn, jednak w obliczu napiętych relacji z Donaldem Trumpem, szef rządu chce sprawdzić, czy transakcja leży w interesie Kanady.
Laurent de Casanove, rzecznik kanadyjskiego ministerstwa obrony poinformował, że premier Carney zwrócił się do szefa resortu Billa Blaira o zrewidowanie kontraktu na zakup F-35 i poszukanie ewentualnych alternatyw.
- Musimy odrobić naszą pracę domową, biorąc pod uwagę zmieniające się otoczenie, i upewnić się, że umowa w obecnej formie jest w najlepszym interesie Kanadyjczyków i kanadyjskich sił zbrojnych - wskazał przedstawiciel departamentu obrony, cytowany przez CTV News.
Kanada. Rządzący nie ufają USA? Kontrakt na F-35 pod znakiem zapytania
W piątek w wywiadzie udzielonym CBC o sprawie wspominał też sam Bill Blair. Wskazał, że chce zbadać, czy istnieje alternatywa dla inwestycji w amerykański sprzęt, zwłaszcza w kwestiach montażu, wsparcia i konserwacji samolotów na terenie Kanady. Poinformował, że premier poprosił go o "przyjrzenie się wszystkim naszym opcjom, aby upewnić się, że podejmujemy właściwą decyzję dla Kanady".
Szef resortu obrony poinformował, że będzie konsultował się m.in. z przedstawicielami Kanadyjskich Sił Powietrznych, ale również krajami sojuszniczymi i partnerskimi.
Wcześniej za anulowaniem umowy optował współdyrektor Instytutu Przestrzeni Kosmicznej i profesor Uniwersytetu Kolumbii Brytyjskiej, Michael Byers. Przekonywał, że w związku z tym, że myśliwce F-35 są wysoce skomputeryzowane, a producent Lockheed Martin odmawia udostępnienia kodu źródłowego, Kanada nie będzie miała pełnej kontroli nad maszynami.
ZOBACZ: Portugalia nie kupi nowoczesnych myśliwców. Wskazują na Trumpa
- Potrzebujemy samolotów, które mogą działać w pełni wydajnie, bez systemów komputerowych kontrolowanych przez Stany Zjednoczone - wskazywał profesor.
Lockheed Martin wydało oświadczenie, w którym napisano, że firma ceni silne partnerstwo z Królewskimi Kanadyjskimi Siłami Powietrznymi i "z niecierpliwością czeka na jego kontynuację w przyszłości". Przedsiębiorstwo skierowało też zapytania zarówno do rządów Kanady jak i USA.
Portugalia wycofała się z zakupu od Amerykanów. Poszukają "najlepszych opcji"
W piątek z zakupu myśliwców F-35 wycofał się portugalski rząd. Wątpliwości Lizbony wynikały z nieprzewidywalności prezydentury Donalda Trumpa. Szef portugalskiego MON Nuno Melo poinformował w rozmowie z Radiem Renascenca i gazetą "Publico", że planowana wymiana przestarzałych myśliwców F-16 na nowoczesne amerykańskie F-35, nie dojdzie do skutku, ponieważ w obecnej sytuacji geopolitycznej nie jest to "najlepszą opcją".
- Ostatnie stanowisko USA w kontekście NATO i na arenie międzynarodowej na płaszczyźnie geostrategicznej zmusza nas do zastanowienia się nad najlepszymi opcjami - podkreślił minister.
ZOBACZ: Kanada ma nowego premiera. Mark Carney zaprzysiężony
Przyznał, że skłania się ku współpracy z Europą. - Musimy wierzyć, że w każdych okolicznościach sojusznicy będą po naszej stronie. Należy rozważyć kilka opcji, zwłaszcza w kontekście produkcji europejskiej - stwierdził.
Kanada miała kupić od USA 88 myśliwców
Umowa Kanady z Lockheed Martin i rządem USA dotyczy 88 samolotów F-35. Wartość każdego z nich to 85 mln dolarów. Podobnie jak w przypadku Portugalii, maszyny miały zastąpić starsze, będące na wyposażeniu armii myśliwce. W tym przypadku chodzi o CF-18.
Nowe jednostki miały być dostarczane od 2026 do 2032 r. Kontrakt nie został jeszcze anulowany, a jak poinformował rzecznik kanadyjskiego ministerstwa obrony, kraj zobowiązał się już do zakupu pierwszych 16 samolotów.
Czytaj więcej