Każdy Polak zna ten kwiat, ale mało kto wie, że może wspierać wzrok
Nagietek lekarski, powszechnie spotykany w polskich ogrodach, to tylko pozornie pospolita roślina. Okazuje się, że stanowi skarbnicę cennych składników odżywczych, które mogą korzystnie wpływać na zdrowie oczu. Wyniki najnowszych badań nie pozostawiają wątpliwości.
W czasopiśmie "Scientific Reports" opublikowano wyniki analizy ośmiu wariantów nagietka. Badania wykazały znaczące różnice w zawartości pigmentów i składników odżywczych. Wariant oznaczony jako M1 charakteryzował się najwyższą zawartością antocyjanów i ciemnoczerwoną barwą, natomiast M6 był najjaśniejszy i bogaty w karotenoidy. Najwięcej luteiny, składnika wspierającego zdrowie oczu, stwierdzono w wariancie M4.
ZOBACZ: Detoks sokowy nie taki zdrowy? Naukowcy alarmują: Może powodować problemy z pamięcią
Na czym polegało badanie?
Naukowcy przeanalizowali osiem genotypów nagietka, koncentrując się na ich właściwościach fizykochemicznych i zawartości bioaktywnych związków. Poszczególne warianty oznaczono symbolami M1–M8. Oceniano m.in. kolor kwiatów, zawartość pigmentów (antocyjanów, karotenoidów i luteiny), a także poziom cukrów, witamin i minerałów. Badano również obecność związków przeciwutleniających oraz substancji antyodżywczych, takich jak saponiny i garbniki.
Jakich wniosków dostarczyło badanie?
Nagietki to bogate źródło antyoksydantów i niezbędnych składników odżywczych. Antocyjany obecne w ciemniejszych odmianach wykazują działanie przeciwzapalne i przeciwutleniające. Luteina, której najwyższy poziom stwierdzono w wariancie M4, może wspierać zdrowie oczu, pomagając w prewencji zwyrodnienia plamki żółtej (AMD). Może także korzystnie wpływać na układ sercowo-naczyniowy.
Nagietki zawierają również znaczne ilości potasu i żelaza, przewyższając pod tym względem niektóre popularne źródła tych minerałów, takie jak szpinak czy amarantus. Są także źródłem witamin A i C. Jak informuje Małopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego, nagietek wykorzystywany jest w produkcji kremów wspierających regenerację skóry uszkodzonej przez odmrożenia czy oparzenia.
Jak jeść nagietki?
Płatki nagietka można dodawać na surowo do sałatek i deserów, a po wysuszeniu - do zup i ciast. Nadają potrawom ciekawy, lekko pikantny smak. Stosowane są również jako tańszy zamiennik szafranu, np. do barwienia ryżu.
ZOBACZ: Ten codzienny produkt może zmniejszyć ryzyko raka jelita. Jest w każdym domu
Niektóre odmiany nagietka mogą zawierać związki antyodżywcze, takie jak saponiny i garbniki, które mogą ograniczać wchłanianie minerałów. Aby zmniejszyć ich wpływ, zaleca się odpowiednie przygotowanie kwiatów przed spożyciem, np. poprzez gotowanie lub długie moczenie.
Sam nagietek lekarski jest uznawany za roślinę bezpieczną, jednak w niektórych przypadkach może powodować reakcje alergiczne, zwłaszcza u osób uczulonych na rośliny z rodziny astrowatych. Spożywanie nagietka może również wpływać na metabolizm niektórych leków, dlatego osoby przyjmujące leki na stałe powinny skonsultować się z lekarzem przed włączeniem go do diety.