Otrzymałeś taki paragon? Skarbówka ostrzega przed oszustwem
Paragon fiskalny to dowód zakupu, który umożliwia zwrot lub reklamację towaru oraz zapewnia transparentność transakcji i prawidłowe odprowadzanie podatków. Tymczasem w polskiej gastronomii coraz częściej można spotkać się z praktyką wydawania tzw. paragonów kelnerskich zamiast paragonów fiskalnych. Skarbówka apeluje do klientów, by zwracali uwagę na otrzymywane dokumenty.
Klienci często nie zdają sobie sprawy, że paragon kelnerski nie jest oficjalnym potwierdzeniem zakupu, co może mieć konsekwencje zarówno dla nich, jak i dla całego systemu podatkowego. Zjawisko to budzi wiele kontrowersji, ponieważ wpływa na tzw. szarą strefę i może prowadzić do unikania opodatkowania przez przedsiębiorców. Na co zwrócić uwagę, aby nie paść ofiarą tego procederu?
Paragon a paragon. Jaka jest różnica?
Na pierwszy rzut oka paragon fiskalny i paragon kelnerski mogą wyglądać podobnie. W rzeczywistości jednak ten drugi często nie spełnia wymogów prawnych i nie stanowi dowodu zakupu. Czym różni się paragon fiskalny od tzw. kelnerskiego? W przypadku tego drugiego zazwyczaj brakuje kilku istotnych elementów:
- Oznaczenia "paragon fiskalny", które potwierdza, że dokument został wydrukowany przez kasę fiskalną i zarejestrowany w systemie skarbowym.
- Pełnych danych przedsiębiorcy, czyli nazwy firmy, adresu oraz numeru NIP - te informacje umożliwiają szybką identyfikację podmiotu.
- Unikalnego numeru transakcji i numeru kasy fiskalnej, z której został wydany
dokument. - Wykazania kwot podatku VAT dla poszczególnych stawek (np. 5 proc., 8 proc., 23 proc.) oraz kwoty brutto.
Dodatkowo paragon fiskalny jest oficjalnym dowodem zakupu, niezbędnym m.in. przy reklamacjach i zwrotach. Jeśli po otrzymaniu rachunku w restauracji klient nie ma pewności, czy dokument jest prawidłowy, powinien poprosić o wydanie paragonu fiskalnego.
"Weź paragon". Akcja informacyjna Ministerstwa Finansów
Nieprawidłowe ewidencjonowanie sprzedaży, w tym niewydawanie paragonu fiskalnego, stanowi naruszenie przepisów prawa podatkowego i może skutkować nałożeniem kary finansowej. Kary te wynoszą od 200 zł do 4000 zł i są egzekwowane przez organy skarbowe.
ZOBACZ: Ten produkt kupujemy częściej niż wodę. Przeanalizowano paragony
Aby zwiększyć świadomość społeczną na temat znaczenia paragonów fiskalnych, Ministerstwo Finansów od 2004 roku prowadzi kampanię "Weź paragon". Jej celem jest edukacja konsumentów oraz walka z nieuczciwymi praktykami w handlu i usługach.
Zdaniem Ministerstwa Finansów, branie paragonów ma kluczowe znaczenie dla eliminowania szarej strefy, która obejmuje m.in.:
- paragony kelnerskie (zamiast fiskalnych),
- rejestrowanie tylko części sprzedaży,
- zaniżanie wartości transakcji na paragonach.
Poprawne ewidencjonowanie sprzedaży wspiera uczciwą konkurencję i zabezpiecza prawa konsumentów. Ministerstwo podkreśla również, że niewydawanie paragonów fiskalnych negatywnie wpływa na budżet państwa, co w konsekwencji dotyka wszystkich obywateli.
Co można zrobić, gdy otrzyma się paragon kelnerski?
W przypadku otrzymania paragonu kelnerskiego warto podjąć następujące kroki:
- Poprosić o wydanie paragonu fiskalnego – obsługa może nie być świadoma, że pracodawca stosuje nielegalne praktyki.
- Udokumentować sytuację, np. zrobić zdjęcie otrzymanego rachunku.
- Zgłosić sprawę do Krajowej Administracji Skarbowej (KAS) – jeśli przedsiębiorca unika wystawiania paragonów fiskalnych, można poinformować odpowiednie organy skarbowe.
Zgodnie z art. 111 ust. 3a ustawy o VAT, sprzedawca ma obowiązek wystawić i wydać nabywcy paragon fiskalny lub fakturę z każdej sprzedaży.
Czytaj więcej