Kiedyś rarytas, dziś niemal zapomniane. Ten przysmak PRL-u to bomba witamin
W czasach PRL-u mięso było towarem deficytowym – trudno dostępnym i wydawanym na kartki. W obliczu braków rynkowych Polacy zaczęli szukać tańszej i bardziej dostępnej alternatywy. Wówczas na stołach coraz częściej gościły podroby - niedoceniane, choć pełne wartości odżywczych. Dlaczego warto włączyć je do diety?
Podroby od wieków stanowiły istotny element kuchni w wielu kulturach na całym świecie. W starożytnym Egipcie spożywano m.in. wątroby, serca i nerki, a niektóre organy składano w ofierze bogom. W średniowieczu szlachta zajadała się pasztetami, podczas gdy chłopi wykorzystywali jelita i płuca do wyrobu kaszanek, flaków czy gulaszy.
W XX wieku, naznaczonym kryzysami i wojnami, podroby zyskały szczególne znaczenie: były tańsze i łatwiej dostępne niż klasyczne mięso. Dziś, w dobie trendów zero waste i rosnącej świadomości żywieniowej, wracają do łask i stanowią element kuchni fine dining.
Dostępne podroby w Polsce
Obecnie w polskich sklepach dostępnych jest wiele rodzajów podrobów. Do najczęściej wykorzystywanych należą:
- wątrobę
- płuca
- serca
- nerki (zwane też cynaderkami)
- mózg
W kuchni stosuje się także elementy układu trawiennego (żołądki, jelita), fragmenty głowy i kończyn (ozory, policzki, uszy), a nawet gruczoły (jądra, grasica) oraz produkty krwawe, takie jak szpik czy krew. Według danych zawartych w publikacji na temat produkcji i spożycia mięsa w Polsce na tle UE i świata, autorstwa A. Zielińskiej-Chmielewskiej - przeciętny Polak spożywa rocznie około 35 kg podrobów.
Niedoceniane, zdrowe i sycące... płuca
Choć rzadziej wybierane niż tradycyjne mięso, płuca dostarczają organizmowi cennych składników odżywczych. Są niskokaloryczne i mogą być wartościowym elementem diety redukcyjnej - 100 g produktu dostarcza jedynie 90–120 kcal. W składzie znajdują się:
- 15–20 g białka (na 100 g produktu),
- 2–5 g tłuszczu,
- śladowe ilości węglowodanów.
ZOBACZ: „Ewa gotuje”: Wielkanoc inspirowana kuchniami świata
Płuca są bogatym źródłem mikroelementów, które wspierają funkcjonowanie układu nerwowego i odpornościowego. Zawierają m.in.:
- witaminę B12 – ważną dla produkcji czerwonych krwinek,
- witaminę B2 – wspomagającą metabolizm i wykazującą działanie antyoksydacyjne,
- witaminę B3 – poprawiającą funkcjonowanie mózgu i regulującą poziom cholesterolu,
- witaminę B6 – niezbędną do metabolizmu białek oraz prawidłowej pracy układu nerwowego.
Dodatkowo wspomniane podroby dostarczają żelazo hemowe, fosfor, miedź, selen i cynk. Co istotne, zawierają także kolagen i elastynę, które odgrywają kluczową rolę w utrzymaniu zdrowych stawów oraz jędrnej skóry. Dzięki temu mogą stanowić wartościowy składnik codziennej diety, zwłaszcza dla osób poszukujących niskokalorycznych, bogatych w białko produktów.
Prosty przepis na duszone płuca wieprzowe
Przygotowanie pełnowartościowego posiłku nie musi być skomplikowane ani czasochłonne. Duszone płuca wieprzowe to aromatyczne i sycące danie, które można przygotować w mniej niż godzinę. Jak je zatem przygotować?
Pokrój 500 g płuc, smaż cebulę i czosnek na maśle, dodaj płuca, przyprawy (sól, pieprz, zioła wedle uznania), zalej wodą i duś 30–40 min (najlepiej pod przykryciem). Dopraw (jeżeli uznasz, że jest taka potrzeba) solą, pieprzem oraz octem lub sokiem z cytryny. Podawaj z ziemniakami lub kaszą.
Czytaj więcej