Los "janosikowego" przesądzony. Andrzej Duda podpisał ustawę
Jest podpis prezydenta Andrzeja Dudy pod ustawą o dochodach samorządów terytorialnych. Główna zmiana, którą odczują zwłaszcza metropolie, to likwidacja kontrowersyjnego "janosikowego", w ramach którego bogatsze miasta płaciły wiele milionów złotych na rzecz biedniejszych samorządów. Wiadomo, jaki system pojawi się w zamian.
Jak powiadomiła w poniedziałek Kancelaria Prezydenta, Andrzej Duda podpisał tego dnia ustawę o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. W komunikacie czytamy, iż zmienione prawo ma zapewnić "stabilny system finansowania" samorządów, a do jego głównych celów należy m.in. oparcie finansowania jednostek na podatkach PIT oraz CIT.
Nowe przepisy mają ponadto w sposób "obiektywny i algorytmiczny" naliczać środki finansowe należne danemu samorządowi, a także "ograniczyć nadmiernie rozbudowany przepływ środków pomiędzy budżetem państwa a JST, realizowanego w formie tzw. janosikowego".
"Janosikowe" znika. Co pojawi się w zamian?
Co ten ostatni punkt oznacza dla dużych miast, które - od ponad 20 lat obowiązywania "janosikowego" - musiały płacić spore sumy trafiające następnie do budżetów mniejszych samorządów? "Rzeczpospolita" tłumaczy, iż ten parapodatek, płacony przez metropolie tylko dlatego, że są danej wielkości, zastąpi mechanizm korekty zamożności.
ZOBACZ: Metodą na BLIK-a ukradli fortunę. Ukraińcy w końcu wpadli
Pod uwagę będą brane dochody podatkowe oraz subwencja ogólna. - Jeśli zamożność danej gminy przekroczy 120 procent średniej, to dostanie ona tylko połowę tego, co by dostała. Po prostu zostaną ograniczone jej dochody, a nie będzie musiała nic dopłacać do budżetu państwa – mówił dziennikowi Marek Wójcik, ekspert ds. legislacyjnych Związku Miast Polskich.
Specjalista podkreślił, iż nowy system wejdzie w życie w pełni w 2026 roku; pilotaż przewidziany jest na nadchodzący 2025. Dodatkowo podpisana przez prezydenta ustawa zmieni sposób naliczania dochodów z PIT oraz CIT. Pod uwagę brany będzie procent od dochodów podatników danego podatku z konkretnej JST, a nie od podatku należnego, czyli po odliczeniu ulg i zwolnień.
Kilkanaście miliardów złotych więcej dla samorządów w 2025 roku
"Rz" podaje, że w miejscu części subwencji ogólnej dla samorządów pojawią się "potrzeby finansowe" JST. Będzie ich pięć rodzajów: wyrównawcze, oświatowe, rozwojowe, ekologiczne i uzupełniające. "Jeśli dochody z udziału w PIT i CIT danej JST okażą się niewystarczające (...), samorząd dostanie subwencję ogólną z budżetu państwa" - uzupełnia gazeta.
ZOBACZ: Cena alkoholu w górę. Pierwsze zmiany w przyszłym roku
Resort finansów szacuje, że dzięki znowelizowanym przepisom dochody samorządów wzrosną w przyszłym roku o 16 mld zł. – Wciąż powinniśmy wspierać biedniejsze samorządy. Jednak należy od nich wymagać, by poza tkwieniem w biedzie przedstawiły program obliczony na wyjście z tej biedy - przekonywał Marek Wójcik.
Czytaj więcej