Pokojowa Nagroda Nobla. Poznaliśmy laureata
Przyznano Pokojową Nagrodę Nobla japońskiej organizacji Nihon Hidankyo. Zgodnie z tradycją laureat ogłoszony został w stolicy Norwegii - Oslo.
"Ten oddolny ruch ocalałych z bomby atomowej z Hiroszimy i Nagasaki, znany również jako Hibakusha, otrzymuje pokojową nagrodę za wysiłki na rzecz osiągnięcia świata wolnego od broni jądrowej i za zademonstrowanie poprzez świadectwa świadków, że broń jądrowa nigdy więcej nie może zostać użyta" - przekazał w uzasadnieniu komitet noblowski.
Pokojowa Nagroda Nobla 2024. Laureatem japońska organizacja Nihon Hidankyo
Jak podkreślono, w przyszłym roku minie 80 lat od czasu, gdy dwie amerykańskie bomby atomowe zabiły około 120 000 mieszkańców Hiroszimy i Nagasaki. Porównywalna liczba zmarła z powodu oparzeń i obrażeń popromiennych w następnych miesiącach i latach.
"Losy tych, którzy przeżyli piekło Hiroszimy i Nagasaki, znane również jako Hibakusha, były długo ukrywane i zaniedbywane. W 1956 roku lokalne stowarzyszenia Hibakusha wraz z ofiarami prób z bronią jądrową na Pacyfiku utworzyły Japońską Konfederację Organizacji Ofiar Bomb Atomowych i Wodorowych. Nazwa ta została skrócona w języku japońskim do Nihon Hidankyo. Stała się największą i najbardziej wpływową organizacją Hibakusha w Japonii" - podano.
ZOBACZ: Nagroda Nobla z chemii. Znamy nazwiska laureatów
Z okazji przyznania tegorocznej Pokojowej Nagrody Nobla Nihon Hidankyo, Norweski Komitet Noblowski pragnie zwrócić uwagę na jeden fakt: od prawie 80 lat żadna broń jądrowa nie została użyta w wojnie.
"Nadzwyczajne wysiłki Nihon Hidankyo i innych przedstawicieli Hibakusha w znacznym stopniu przyczyniły się do ustanowienia nuklearnego tabu. Niepokojące jest zatem, że dziś to tabu przeciwko użyciu broni jądrowej znajduje się pod presją" - podkreślono.
Komitet noblowski doprecyzował ponadto, że mocarstwa nuklearne modernizują i unowocześniają swoje arsenały.
"Wydaje się, że nowe kraje przygotowują się do pozyskania broni jądrowej. Pojawiają się też groźby użycia broni jądrowej w trwających wojnach. W tym momencie historii ludzkości warto przypomnieć sobie, czym jest broń jądrowa: najbardziej niszczycielską bronią, jaką kiedykolwiek widział świat" - zakończono.
W 2023 laureatką Pokojowej Nagrody Nobla została Narges Mohammadi - irańska obrończyni praw kobiet. W uzasadnieniu uhonorowano jej "walkę z uciskiem kobiet w Iranie oraz walkę na rzecz promowania praw człowieka i wolności dla wszystkich".
Nagrody Nobla 2024. Laureaci z medycyny, fizyki, chemii i literatury
Tydzień noblowski rozpoczął się od ogłoszenia laureatów Nagrody Nobla z medycyny. Zostali nimi biolodzy Victor Ambros i Gary Ruvkun za odkrycie mikroRNA - nowej klasy maleńkich cząsteczek RNA, które odgrywają kluczową rolę w regulacji genów.
Następnie poznaliśmy wyróżnionych w dziedzinie fizyki. To John J. Hopfield i Geoffrey E. Hinton, których nagrodzono za fundamentalne odkrycia i wynalazki, które umożliwiają uczenie maszynowe za pomocą sztucznych sieci neuronowych.
ZOBACZ: Literacka Nagroda Nobla. Poznaliśmy laureatkę
W środę ogłoszono natomiast laureatów Nagrody Nobla z chemii - Davida Bakera za projektowanie białek z użyciem metod obliczeniowych oraz wspólnie Demisa Hassabisa i Johna M. Jumpera, którzy przyczynili się do rozwoju przewidywania trójwymiarowych struktur białek.
W czwartek z kolei koreańska pisarka Han Kang otrzymała tegoroczną Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury. Wyróżnienie przyznano "za jej intensywną prozę poetycką, która mierzy się z historycznymi traumami i obnaża kruchość ludzkiego życia".
Nagroda Nobla to złoty medal z wizerunkiem fundatora nagrody, Szweda Alfreda Nobla, oraz kaligrafowany dyplom. Od 2023 roku to także najwyższa w historii kwota pieniężna, 11 mln koron szwedzkich (około 4,2 miliona złotych).
