Nagroda Nobla z fizyki 2024. Ogłoszono laureatów
Tegorocznymi laureatami Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki są John J. Hopfield oraz Geoffrey E. Hinton za "za fundamentalne odkrycia i wynalazki, które umożliwiają uczenie maszynowe za pomocą sztucznych sieci neuronowych". Jak podkreślono, ta dziedzina rewolucjonizuje obecnie naukę, inżynierię i codzienne życie.
We wtorek 8 października poznaliśmy werdykt Komitetu Noblowskiego - tegoroczna Nagroda Nobla w dziedzinie fizyki trafiła do Johna J. Hopfielda oraz Geoffrey'a E. Hintona za "za fundamentalne odkrycia i wynalazki, które umożliwiają uczenie maszynowe za pomocą sztucznych sieci neuronowych".
"Przełomy tegorocznych laureatów fizyki opierają się na fundamentach nauk fizycznych. Pokazali nam zupełnie nowy sposób wykorzystania komputerów, aby pomóc nam i pokierować nami w rozwiązywaniu wielu problemów" - podkreśla komitet. Jak dodano, uczenie maszynowe oparte na sztucznych sieciach neuronowych obecnie rewolucjonizuje naukę, inżynierię i codzienne życie.
Podkreślono, że ta dziedzina jest już na dobrej drodze, aby umożliwić przełomy w budowaniu zrównoważonego społeczeństwa, takie jak identyfikacja nowych materiałów funkcjonalnych. To, jak głębokie uczenie się przez sztuczne sieci neuronowe będzie wykorzystywane w przyszłości, zależy od tego, jak my, ludzie, zdecydujemy się używać tych niezwykle potężnych narzędzi, już obecnych w wielu aspektach naszego życia.
Nobel 2024. Ogłoszono laureatów z fizyki
John Hopfield wynalazł sieć, która wykorzystuje metodę zapisywania i odtwarzania wzorców. Możemy sobie wyobrazić węzły jako piksele. Sieć Hopfielda wykorzystuje fizykę, która opisuje charakterystykę materiału ze względu na jego spin atomowy - właściwość, która sprawia, że każdy atom jest maleńkim magnesem.
Z kolei Geoffrey Hinton wykorzystał sieć Hopfielda jako podstawę dla nowej sieci, która wykorzystuje inną metodę: maszynę Boltzmanna. Dzięki niemu można nauczyć się rozpoznawać charakterystyczne elementy w danym typie danych.
- Praca laureatów już przyniosła największe korzyści. W fizyce wykorzystujemy sztuczne sieci neuronowe w wielu dziedzinach, takich jak opracowywanie nowych materiałów o określonych właściwościach - powiedziała Ellen Moons, przewodnicząca Komitetu Noblowskiego w dziedzinie fizyki.
ZOBACZ: Sztokholm. Nagroda Nobla z fizyki. Pierre Agostini, Ferenc Krausz i Anne L’Huillier laureatami
W zeszłym roku nagroda została przyznana Pierre'owi Agostiniemu, Ferencowi Krauszowi i Anne L'Huillier za opracowanie metod generujących impulsy światła trwające w skali attosekund, co pozwala na badanie niezwykle szybkich procesów zachodzących w elektronach wewnątrz atomów i cząsteczek.
ZOBACZ: Nobel 2024. Nagroda z medycyny przyznana
Tradycyjnie, Nagrody Nobla w fizyce, chemii i medycynie odzwierciedlają przełomowe odkrycia w dziedzinach nauk przyrodniczych, które poszerzają granice ludzkiej wiedzy o świecie materialnym i zdrowiu.
Komitet Noblowski często wyróżniają badania, które na początku mogą wydawać się mało przydatne praktycznie, ale ich zastosowania pojawiają się z czasem. Przykładem mogą być badania nad kwantowymi właściwościami cząstek, które mogą przekształcić przyszłość technologii kwantowych i medycznych.
Czytaj więcej