Praca zdalna. W tych przypadkach pracodawca nie może odmówić
Praca zdalna stała się codziennością w okresie pandemii COVID-19. Obecnie, gdy wirus grozi nam już znacznie mniej, zniknęła konieczność wysyłania pracowników do domów. Są jednak regulowane prawem przypadki, w których pracodawca ma bardzo ograniczone możliwości zablokowania wniosku o możliwość wykonywania obowiązków zdalnie.
Na temat różnych trybów wykonywania swoich zawodowych obowiązków panują odmienne opinie, a badania wykazują zarówno zalety, jak i wady pracy z domu, dotyczące efektywności, zaangażowania, kondycji psychicznej pracownika i zgrania zespołu.
Nie zmienia to faktu, że "home office" funkcjonuje w bardzo wielu firmach. W związku z tym trzeba było opracować zapisy kodeksu pracy, które lepiej odpowiadają rzeczywistości. Wzięto w tej kwestii pod uwagę sytuację rodzinną pracownika, między innymi możliwość większej aktywności zawodowej rodziców.
ZOBACZ: Koniec fali zwolnień. Powoli wraca rynek pracownika
To dobra wiadomość dla tych, którzy wolą pracować zdalnie i mają małe dzieci. Przepisy mówią jasno, pracodawca ma obowiązek uwzględnić wniosek o pracę zdalną, jeśli:
- pracownik wychowuje dziecko, do momentu ukończenia przez nie czwartego roku życia,
- zatrudniony jest rodzicem dziecka, które posiada orzeczenie o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności,
- dziecku pracownika wystawiono zaświadczenie o ciężkim i nieodwracalnym upośledzeniu albo nieuleczalnej chorobie zagrażającej życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu,
- dziecko osoby pracującej w danej firmie posiada orzeczenie, z którego wynika, że potrzebuje ono specjalnego kształcenia lub wymaga zajęć rewalidacyjno-wychowawczych,
- praca z domu przysługuje też pracownicy w ciąży oraz tym, którzy opiekują się niepełnosprawnym (członkiem rodziny lub osobą, z którą mieszkają).
Ważne. Pracodawca zobowiązany jest, by pozytywnie rozpatrzyć taki wniosek. Jest jednak możliwa odmowa. Chodzi o sytuacje, w której ze względu na rodzaj lub organizację pracy, wykonywanie obowiązków zdalnie nie jest możliwe.
Dziecko do lat 8. Co z pracą zdalną?
Sytuacja wygląda mniej korzystnie dla rodzica, jeśli dziecko ukończy czwarty rok życia, ale nie ma jeszcze 8 lat. Na podstawie art. 188 Kodeksu pracy można zawnioskować o wykonywanie pracy zdalnej w ramach elastycznej organizacji czasu pracy.
Należy wówczas przedstawić przyczynę, która sprawia, że chce się pracować poza biurem, a także termin rozpoczęcia i zakończenia tej formy wypełniania swoich obowiązków zawodowych.
W tym przypadku kluczowy jest fakt, że pracodawca rozpatruje taki wniosek uwzględniając zarówno swoje możliwości i zapotrzebowanie, jak i potrzeby pracownika. Nie ma więc obowiązku, by przychylić się do prośby zatrudnionego.
Co ważne, w obydwu przypadkach należy poinformować osobę wnioskującą o pracę zdalną o przyczynie ewentualnej odmowy.
Praca zdalna okazjonalna. Nie każdy o tym pamięta
Kodeks pracy przewiduje też pracę zdalną okazjonalną. Umożliwia to zatrudnionemu wystawienie wniosku o umożliwienie wykonywania obowiązków z domu lub innego wskazanego miejsca.
ZOBACZ: Coraz wyższe składki ZUS. Tyle przedsiębiorcy będą musieli zapłacić
W roku kalendarzowym można na podstawie tego dokumentu przepracować 24 dni. Uwaga. Pracodawca nie ma w tym przypadku obowiązku, by przychylić się do prośby pracownika.
Należy pamiętać, że jakakolwiek dyskryminacja, mniej korzystne traktowanie przez przełożonych osoby pracującej w trybie "home office" jest niedozwolone.
Chodzi tu między innymi o system awansów i szkoleń. Po stronie podmiotu zatrudniającego jest też "zapewnienie pracownikowi zdalnemu materiałów i narzędzi pracy, w tym urządzeń technicznych, niezbędnych do pracy zdalne".
Czytaj więcej