Zmiany w podstawie programowej. MEN podało listę nowych lektur

1 września tego roku do szkół wkracza nowa lista lektur szkolnych. W piątek minister edukacji Barbara Nowacka podpisała dwa rozporządzenia zmieniające podstawę programową kształcenia ogólnego dla 18 przedmiotów w szkołach podstawowych i ponadpodstawowych.

Wcześniej minister edukacji zapowiadała zmiany na antenie Polsat News. - Eksperci mają świadomość ciężaru i mieliśmy rozmowy po tym, jak pokazali swoje propozycje, ta rozmowa trwała i na koniec, to co państwo zobaczycie pod koniec tygodnia to wersja, która jest dobra, słuszna i chętnie się pod nią podpiszę - mówiła w programie "Graffiti" Barbara Nowacka pytana o nową listę lektur szkolnych.

Przyznała, że jej zdaniem jest to sporny temat, a "o listę lektur awantura jest zawsze murowana". Dodała również, że nie wszyscy zgodzą się ze zmianami, które zostaną wprowadzone.

Nowe lektury. MEN opublikowało listę

Nowelizacje uszczuplają zawarte w podstawie programowej treści nauczania o około 20 proc., w tym m.in. zakres materiałów z języka polskiego dla klas IV-VI i VII-VIII szkoły podstawowej, dla liceów i techników oraz dla branżowych szkół I i II stopnia. 

W reformie z języka polskiego dla szkół podstawowych zmieniona została forma, w jakiej przedstawiono listę lektur. Pozostawiono osobne obowiązkowe pozycje dla klas IV-VI i VII-VIII, ale stworzono wspólną listę przykładowych lektur uzupełniających dla klas IV-VIII. Wskazano, że w każdym roku szkolnym uczniowie klas IV-VI musza poznać obowiązkowo - co najmniej - dwie pozycje książkowe, a uczniowie klas VII i VIII - co najmniej - jedną pozycję książkową z listy lektur uzupełniających lub spoza tej listy, wybrane przez nauczyciela lub zaproponowane przez uczniów.

Propozycje lektur do wspólnego i indywidualnego czytania:

• Hans Christian Andersen, "Baśnie" (do wyboru)
• Justyna Bednarek, "Niesamowite przygody dziesięciu skarpetek (czterech prawych i sześciu lewych)"
• Jan Brzechwa, "Brzechwa dzieciom"
• Waldemar Cichoń, "Cukierku, ty łobuzie!"
• Agnieszka Frączek, "Rany Julek! O tym, jak Julian Tuwim został poetą"
• Dorota Gellner, "Wścibscy"
• Julita Grodek, "Mania, dziewczyna inna niż wszystkie. Opowieść o Marii Skłodowskiej-Curie"
• Tom Justyniarski, "Psie troski, czyli o wielkiej przyjaźni na cztery łapy i dwa serca"
• Grzegorz Kasdepke, "Detektyw Pozytywka"
• Piotr Kordyasz, "Lolek. Opowiadania o dzieciństwie Karola Wojtyły" (fragmenty)
• Barbara Kosmowska, "Dziewczynka z parku"
• Zofia Kossak-Szczucka, "Kłopoty Kacperka góreckiego skrzata"
• Maria Krüger, "Karolcia"
• Åsa Lind, "Piaskowy Wilk"
• Astrid Lindgren, "Dzieci z Bullerbyn"
• Hugh Lofting, "Doktor Dolittle i jego zwierzęta"
• Aleksandra i Daniel Mizielińscy, "Którędy do Yellowstone? Dzika podróż po parkach narodowych"
• Joanna Papuzińska, "Asiunia"
• Danuta Parlak, "Kapelusz Pani Wrony"
• Roman Pisarski, "O psie, który jeździł koleją"
• Janina Porazińska, "Pamiętnik Czarnego Noska"
• Maria Terlikowska, "Drzewo do samego nieba"
• Julian Tuwim, "Wiersze dla dzieci"
• Barbara Tylicka, "O krakowskich psach i kleparskich kotach. Polskie miasta w baśni i legendzie"
• Danuta Wawiłow, "Najpiękniejsze wiersze"
• Łukasz Wierzbicki, "Afryka Kazika, Dziadek i niedźwiadek"

Lektury szkolne dla klas IV-VI

Pozycje obowiązkowe do zapoznania w całości:

• Jan Brzechwa, "Akademia Pana Kleksa"
• Janusz Christa, "Kajko i Kokosz. Szkoła latania"
• Clive Staples Lewis, "Opowieści z Narnii. Lew, czarownica i stara szafa"
• Ferenc Molnár, "Chłopcy z Placu Broni"
• John Ronald Reuel Tolkien, "Hobbit, czyli tam i z powrotem"

ZOBACZ: Ważne zmiany w szkołach. Wraca dawny obowiązek

Krótkie utwory literackie poznawane w całości, utwory literackie poznawane we fragmentach i utwory poetyckie:

• René Goscinny, Jean-Jacques Sempé, "Mikołajek" (wybór opowiadań)
• Ignacy Krasicki, wybrane bajki
• Adam Mickiewicz, "Pan Tadeusz" (wybrane fragmenty)
• Józef Wybicki, "Mazurek Dąbrowskiego"
• wybrane mity greckie, w tym mit o powstaniu świata oraz mity o Prometeuszu, o Syzyfie, o Demeter i Korze, o Dedalu i Ikarze, o Heraklesie, o Tezeuszu i Ariadnie
• "Biblia": stworzenie świata i człowieka oraz wybrane przypowieści ewangeliczne, w tym o talentach, o miłosiernym Samarytaninie
• wybrane podania i legendy polskie
• wybrane baśnie polskie i europejskie
• wybrane wiersze: Jana Brzechwy, Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego, Anny Kamieńskiej, Joanny Kulmowej, Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego, Leopolda Staffa, Juliana Tuwima, Jana Twardowskiego oraz pieśni patriotyczne (w tym "Rota" Marii Konopnickiej).

Lektury szkolne dla klas VII-VIII

Jeśli chodzi o listę lektur obowiązkowych dla klas VII i VIII największa zmiana polega na tym, że kilka pozycji, które do tej pory uczniowie musieli czytać w całości, teraz będą czytać we fragmentach.

Lektury obowiązkowe do zapoznania w całości:

• Charles Dickens, "Opowieść wigilijna"
• Aleksander Fredro, "Zemsta"
• Aleksander Kamiński, "Kamienie na szaniec"
• Adam Mickiewicz, "Dziady" część II
• Antoine de Saint-Exupéry, "Mały Książę"
• Juliusz Słowacki, "Balladyna"

Krótkie utwory literackie poznawane w całości, utwory literackie poznawane we fragmentach i utwory poetyckie:

• Jan Kochanowski, wybór fraszek, wybrana pieśń, treny VII i VIII
• Adam Mickiewicz, "Reduta Ordona", "Świtezianka", "Pan Tadeusz" (księgi: I, II, IV, X, XI, XII);
• Sławomir Mrożek, "Artysta"
• Henryk Sienkiewicz, "Latarnik", "Quo vadis" (fragmenty)
• Stefan Żeromski, "Syzyfowe prace" (fragmenty)
• wybrane wiersze poetów wskazanych w klasach IV–VI, a ponadto wybrane wiersze: Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, Zbigniewa Herberta, Bolesława Leśmiana, Czesława Miłosza, Tadeusza Różewicza, Wisławy Szymborskiej oraz aforyzmy Stanisława Jerzego Leca

Liceum i technikum:

W podstawie programowej dla liceów i techników pozostawiono osobne listy lektur obowiązkowych na poziomie podstawowym i na poziomie rozszerzonym, ale podobnie jak w przypadku szkół podstawowych przygotowano wspólną listę proponowanych lektur uzupełniających. Wskazano, że w każdej klasie obowiązkowo uczeń ma poznawać co najmniej jedna pozycja książkowa z listy przykładowych lektur uzupełniających lub spoza tej listy, wybrana przez nauczyciela lub zaproponowana przez uczniów.

ZOBACZ: Polska szkoła poszła śladem innych krajów. Uczniowie z zakazem

Poziom podstawowy: utwory literackie poznawane w całości:

• Jan Parandowski, "Mitologia", część I: Grecja
• Sofokles, "Antygona"
• William Szekspir, "Makbet"
• Molier, "Skąpiec"
• Adam Mickiewicz, "Dziady" cz. III
• Bolesław Prus, "Lalka"
• Fiodor Dostojewski, "Zbrodnia i kara"
• Stanisław Wyspiański, "Wesele"
• Stefan Żeromski, "Przedwiośnie"
• Hanna Krall, "Zdążyć przed Panem Bogiem"
• Albert Camus, "Dżuma"
• George Orwell, "Rok 1984"
• Sławomir Mrożek, "Tango"

Krótkie utwory literackie poznawane w całości i utwory literackie poznawane we fragmentach:

• Biblia, w tym fragmenty Księgi Rodzaju, Księgi Hioba, Księgi Koheleta, Księgi Psalmów, Apokalipsy świętego Jana
• Homer, "Iliada" (fragmenty)
• wybrane utwory polskiego średniowiecza, w tym: "Lament świętokrzyski" (fragmenty), "Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią" (fragmenty)
• "Pieśń o Rolandzie" (fragmenty)
• Ignacy Krasicki, wybrana satyra;
• Adam Mickiewicz, wybrane ballady, w tym "Romantyczność"
• Henryk Sienkiewicz, "Potop" (fragmenty)
• Władysław Stanisław Reymont, "Chłopi" (fragmenty)
• Witold Gombrowicz, "Ferdydurke" (fragmenty)
• Tadeusz Borowski, "Proszę państwa do gazu"
• Gustaw Herling-Grudziński, "Inny świat" (fragmenty)
• Marek Nowakowski, "Górą 'Edek'" (z tomu "Prawo prerii")
• Andrzej Stasiuk, "Miejsce" (z tomu "Opowieści galicyjskie")
• Olga Tokarczuk, "Profesor Andrews w Warszawie" (z tomu "Gra na wielu bębenkach")
• Ryszard Kapuściński, "Podróże z Herodotem" (fragmenty).

Utwory poetyckie:

• Horacy, wybrane utwory
• "Bogurodzica"
• Jan Kochanowski, wybrane pieśni, w tym: Pieśń IX ks. I, Pieśń V ks. II; tren IX, X, XI
• wybrane wiersze poetów epoki baroku
• Ignacy Krasicki, "Hymn do miłości ojczyzny"
• Adam Mickiewicz, "Oda do młodości"; wybrane sonety z cyklu "Sonety krymskie" oraz inne wiersze
• wybrane wiersze: Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, Mirona Białoszewskiego, Józefa Czechowicza, Zbigniewa Herberta, Bolesława Leśmiana, Czesława Miłosza, Cypriana Kamila Norwida, Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej, Haliny Poświatowskiej, Kazimierza Przerwy-Tetmajera, Tadeusza Różewicza, Juliusza Słowackiego, w tym "Testament mój", Leopolda Staffa, Wisławy Szymborskiej, Juliana Tuwima.

Poziom rozszerzony: utwory literackie poznawane w całości - określone dla zakresu podstawowego, a ponadto:

• Jan Kochanowski, "Treny" (jako cykl poetycki)
• William Szekspir, "Hamlet"
• Juliusz Słowacki, "Kordian"
• realistyczna lub naturalistyczna powieść europejska (Honoré de Balzac, "Ojciec Goriot" lub Charles Dickens, "Klub Pickwicka", lub Mikołaj Gogol, "Martwe dusze" lub Gustaw Flaubert, "Pani Bovary")
• Michaił Bułhakow, "Mistrz i Małgorzata"
• Stanisław Ignacy Witkiewicz, "Szewcy"
• Tadeusz Konwicki, "Mała Apokalipsa"
• Janusz Głowacki, "Antygona w Nowym Jorku"

Krótkie utwory literackie poznawane w całości i utwory literackie poznawane we fragmentach - określone dla zakresu podstawowego, a ponadto:

• Homer, "Odyseja" (fragmenty)
• Dante Alighieri, "Boska Komedia" (fragmenty)
• Franz Kafka, "Proces" (fragmenty)
• Bruno Schulz, wybrane opowiadania z tomu "Sklepy cynamonowe"
• Sławomir Mrożek, wybrane opowiadanie
• wybrany esej Gustawa Herlinga Grudzińskiego, Zbigniewa Herberta

Utwory poetyckie - określone dla zakresu podstawowego, a ponadto:

• wybrane utwory poetyckie z romantycznej literatury europejskiej
• Cyprian Kamil Norwid, "Fortepian Szopena"
• wybrane wiersze: Stanisława Barańczaka, Czesława Miłosza, "Traktat moralny" (fragmenty), Juliana Przybosia

ZOBACZ: Likwidacja prac domowych. Minister Barbara Nowacka: To szkoła, a nie dom, ma służyć edukacji

MEN wskazało, że w każdej klasie obowiązkowo jest poznawana co najmniej jedna pozycja książkowa z listy przykładowych lektur uzupełniających lub spoza tej listy, wybrana przez nauczyciela lub zaproponowana przez uczniów.

Lektury obowiązkowe w szkole branżowej I stopnia

• Biblia, fragmenty: Księgi Rodzaju, Księgi Hioba
• Jan Parandowski, "Mitologia", cz. I Grecja
• Homer, "Iliada" (fragmenty)
• Sofokles, "Antygona"
• "Bogurodzica"
• "Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią" (fragmenty)
• "Pieśń o Rolandzie" (fragmenty)
• Jan Kochanowski, wybrane pieśni, w tym: Pieśń IX ks. I, Pieśń V ks. II
• wybrane wiersze poetów epoki baroku
• Molier, "Skąpiec"
• Ignacy Krasicki, "Hymn do miłości ojczyzny", wybrana satyra
• Adam Mickiewicz, "Oda do młodości", wybrane ballady, wybrane wiersze
• Juliusz Słowacki, wybrane wiersze
• Cyprian Kamil Norwid, wybrane wiersze
• Henryk Sienkiewicz, "Potop" (fragmenty)
• Władysław Stanisław Reymont, "Chłop" (fragmenty)
• Tadeusz Borowski, "Proszę państwa do gazu"
• Hanna Krall, "Zdążyć przed Panem Bogiem"
• wybrane wiersze: Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, Zbigniewa Herberta, Czesława Miłosza, Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej, Kazimierza Przerwy-Tetmajera, Leopolda Staffa, Wisławy Szymborskiej, Juliana Tuwima
• Sławomir Mrożek, "Tango"
• Marek Nowakowski, "Górą 'Edek'" (z tomu Prawo prerii)
• Olga Tokarczuk, "Profesor Andrews w Warszawie" (z tomu "Gra na wielu bębenkach").

Lektury obowiązkowe dla szkoły branżowej II stopnia:

• Biblia, w tym fragmenty Księgi Koheleta, Księgi Psalmów, Apokalipsy świętego Jana
• Horacy, wybrane utwory;
• "Lament świętokrzyski" (fragmenty)
• Jan Kochanowski, treny IX, X, XI
• wybrane wiersze poetów epoki baroku
• William Szekspir, "Makbet"
• Adam Mickiewicz, "Romantyczność", wybrane sonety z cyklu "Sonety krymskie" oraz inne wiersze, "Dziady" cz. III;
• Juliusz Słowacki, wybrane wiersze, w tym "Testament mój"
• Bolesław Prus, "Lalka"
• Fiodor Dostojewski, "Zbrodnia i kara"
• Stanisław Wyspiański, "Wesele"
• Stefan Żeromski, "Przedwiośnie"
• Witold Gombrowicz, "Ferdydurke" (fragmenty);
• Gustaw Herling-Grudziński, "Inny świat" (fragmenty);
• wybrane wiersze: Mirona Białoszewskiego, Józefa Czechowicza, Zbigniewa Herberta, Bolesława Leśmiana, Czesława Miłosza, Haliny Poświatowskiej, Tadeusza Różewicza;
• Albert Camus, "Dżuma"
• George Orwell, "Rok 1984"
• Andrzej Stasiuk, "Miejsce" (z tomu "Opowieści galicyjskie")
• Ryszard Kapuściński, "Podróże z Herodotem" (fragmenty).

WIDEO: "Od 20 lat mam tego po kokardę". Hołownia wieszczy koniec Tuska i Kaczyńskiego