Czy można dostać pieniądze za niewykorzystany urlop? Tak, to możliwe! Jakie warunki trzeba spełnić?
Pogoń za pieniądzem, rosnące opłaty czy chęć awansu – to tylko niektóre przyczyny, które motywują Polaków do tego, by pracować dłużej, nieraz po godzinach, bez brania urlopu. Czy istnieje możliwość, by zaoszczędzone w ten sposób dni wolne zamienić na dodatkowe środki pieniężne?
Ile urlopu przysługuje Ci w pracy?
Istnieje kilka uprzywilejowanych grup zawodowych, do których zaliczamy między innymi górników czy służby mundurowe – w tych instytucjach pracownicy mogą korzystać nawet z 30 dni płatnego urlopu w skali całego roku.
W zdecydowanej większości przedsiębiorstw obowiązuje jednak nieco inny podział, który zwykło określać się mianem „20-26”. Co to oznacza w praktyce?
ZOBACZ: Telefon i praca na urlopie? Co czwarty Polak ma z tym problem
Niższy wymiar urlopu (20 dni) przysługuje zatrudnionym na podstawie umowy o pracę, których staż zawodowy jest mniejszy niż 10 lat. Później osoby te automatycznie uzyskują dodatkowych 6 dni wolnego, co składa się na 26 dni w roku.
Warto pamiętać o tym, że pojęcie stażu pracy jest w Polsce bardzo szerokie. Nie chodzi tylko o pracę zawodową, ale także o edukację. Staż rośnie o określoną liczbę dni u osób, które ukończyły:
- szkołę średnią,
- szkołę policealną (np. technikum dla dorosłych),
- studia (zarówno licencjackie, jak i magisterskie).
W praktyce dość często okazuje się, że pracownik z wyższym wykształceniem, który dopiero podpisał swoją pierwszą umowę o pracę, będzie musiał przepracować tylko 2-3 lata, by uzyskać 26 dni urlopu rocznego.
Czy każdy niewykorzystany urlop roczny można wypłacić?
Niestety nie. Jeśli pracownik nie wykorzystał np. 5 dni urlopu w 2023 roku, to te dni nie przepadną, ale zostaną doliczone do nowego okresu urlopowego, który zacznie się w nowym roku. Co należy podkreślić, nie wolno kumulować w ten sposób urlopu z kilku ostatnich lat – trzeba wybrać go do 30 września w kolejnym roku. Jeśli pracownik nie będzie wyrażał takiej chęci, to szef może samodzielnie podjąć decyzję o wysłaniu go na wolne w dowolnym wybranym przez siebie terminie.
Kto może wypłacić pieniądze za zaległy urlop?
To pewnego rodzaju przywilej, który w polskim systemie prawnym dotyczy tylko tych osób, którym kończy się umowa o pracę. W tej sytuacji, wraz z ostatnią wypłatą, zostanie wypłacone dodatkowe świadczenie pieniężne za niewykorzystane dni wolne.
ZOBACZ: Praca zdalna. Nowe przepisy. W życie weszła nowelizacja Kodeksu pracy
Wartość jednego dnia urlopu jest obliczana rokrocznie. W 2023 roku współczynnik ekwiwalentu wynosił 20,83 PLN. Nie oznacza to jednak, że jest to wartość jednego dnia wolnego pracownika! Koszt jednego dnia urlopu obliczamy w następujący sposób: podstawę ekwiwalentu (pensję) dzielimy przez 28,83.
Przykładowo: 4000 PLN/20,83 = 192 PLN. To wartość jednego dnia. Jeśli więc pracownik nie wykorzystał 5 dni, to przysługuje mu wypłata w kwocie 192 × 5 co daje nam 960 złotych.