Umowa koalicyjna podpisana. Znamy jej pełną treść
W południe politycy opozycji podpisali umowę koalicyjną, która ma być podstawą programową przyszłego rządu. Prezentujemy jej pełną treść.
We wstępie umowy sygnatariusze umowy koalicyjnej zobowiązali się do wspólnej pracy na rzecz poprawy życia i poczucia bezpieczeństwa Polaków. Zaznaczono, że w kwestiach, które nie zostały w niej ujęte prowadzone, będą dalsze rozmowy.
Porozumienie zostało podpisane przez Donalda Tuska z Koalicji Obywatelskiej, Władysława Kosiniaka-Kamysza z PSL, Szymona Hołownię z PL 2050 oraz Roberta Biedronia i Włodzimierza Czarzastego z Nowej Lewicy.
ZOBACZ: KO, Lewica i Trzecia Droga podpisały umowę koalicyjną
"W sprawach programowych nieuwzględnionych w niniejszej umowie, strony Koalicji zgodnie postanawiają, że mając na względzie interes Polski, będą prowadzić przyjazny dialog, by wypracowywać wspólne stanowiska i projekty aktów prawnych. Dialog ten będzie prowadzony pomiędzy partiami tworzącymi Koalicję, ale też z szerokim uwzględnieniem głosu społecznego" - czytamy w umowie.
Bezpieczeństwo priorytetem przyszłego rządu
Pierwsza część umowy dotyczy ustaleń programowych. Ugrupowania chcą wspólnie działać w kilkunastu obszarach. Każdy z nich opisano w osobnym punkcie. Jako pierwszy i priorytetowy wymieniono kwestie bezpieczeństwa.
"Polskie bezpieczeństwo oprzemy na trzech filarach: odbudowie wspólnoty narodowej, umocnieniu pozycji w Unii Europejskiej i Sojuszu Północnoatlantyckim oraz wzmocnionej armii - sprawnie dowodzonej i wyposażonej w nowoczesny sprzęt. Polska dyplomacja wymaga profesjonalizacji i odpolitycznienia. W trosce o bezpieczeństwo obywatelek i obywateli będziemy także dążyć do odbudowy obrony cywilnej" - napisano.
W drugim punkcie zapowiedziano przywrócenie porządku prawnego. Koalicja będzie chciała przywrócić "apolityczny kształt Krajowej Rady Sądownictwa i Sądu Najwyższego".
"Sądy będą wolne od nacisków politycznych, prokuratura będzie niezależna i apolityczna. Zapewnimy legalność funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości i sądownictwa konstytucyjnego. Dołożymy wszelkich starań, aby przywrócić konstytucyjny i apolityczny kształt Krajowej Rady Sądownictwa i Sądu Najwyższego" - wskazali sygnatariusze.
Podwyżki dla nauczycieli i reszty budżetówki w pierwsze 100 dni
W obszarze sektora budżetówki potwierdzono, chęć wprowadzenia podwyżek dla nauczycieli i pracowników służby publicznej.
"Niskie zarobki wypychają z zawodu ludzi zapewniających ciągłość działania naszego państwa oraz edukację dzieci i młodzieży. Powstrzymamy i odwrócimy ten proces. Stosowne akty prawne zapewniające podwyżki zostaną przedłożone w ciągu pierwszych stu dni rządów" - czytamy w umowie.
ZOBACZ: Rozłam w Lewicy. Partia Razem nie wejdzie do rządu, ale poprze Tuska
Większe nakłady na ochronę zdrowia, zmiany w edukacji
Umowa koalicyjna zapowiada podniesienie nakładów na ochronę zdrowia, ale nie zawiera informacji na temat tego, o ile zostaną podniesione.
"Podniesiemy nakłady na ochronę zdrowia. Zniesiemy limity na leczenie przez NFZ. Wprowadzimy mechanizmy oddłużania szpitali i urealnimy wycenę świadczeń zdrowotnych. Zapewnimy powszechną i dostępną pomoc psychologiczną i psychiatryczną finansowaną przez państwo. Zwiększymy rolę placówek Podstawowej Opieki Zdrowotnej. Rozszerzymy uprawnienia przedstawicieli innych zawodów medycznych i niemedycznych, by usprawnić funkcjonowanie systemu" - głosi punkt czwarty. Mowa jest też o " dołożeniu wszelkich starań, aby skrócić kolejki do specjalistów".
W kwestii edukacji koalicja przewiduje odchudzenie podstawy programowej i ograniczenie nakładania prac domowych na uczniów. Szkoły mają także "uczyć kompetencji przyszłości, związanych z rozwojem nowych technologii, zdolności syntetycznego myślenia i współpracy w grupie".
"W każdej szkole będzie dostępna opieka psychologiczna. Wyprowadzimy politykę ze szkół, zwiększymy ich autonomię, pamiętając jednocześnie, że powinny przekazywać wartości nowoczesnego patriotyzmu, otwartości i praw człowieka oraz bogactwo polskiej kultury" - napisano.
Koalicja chce unieważnienia wyroku TK ws. aborcji
W szóstym punkcie zapowiedziano unieważnienie wyroku Trybunału Konstytucyjnego, który w 2020 r. uniemożliwił wykonywanie aborcji z powodu wad płodu. W porozumieniu nie odniesiono się jednak, do kwestii szerszego dostępu do aborcji postulowanego w programach wyborczych m.in. Lewicy i Koalicji Obywatelskiej.
"Unieważnimy wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 2020 roku. Kobiety mają prawo decydowania o sobie. Państwo zapewni szczególne wsparcie dla par planujących rodzicielstwo poprzez finansowanie procedury in vitro oraz pełen dostęp do bezpłatnych badań prenatalnych. Zapewnimy realizację nowoczesnych standardów opieki okołoporodowej" - napisano.
Koalicja podkreśliła, że wszyscy obywatele są równi bez względu na płeć i orientację.
"Wszyscy jesteśmy równi, a orientacja seksualna i płeć nie może być powodem dyskryminacji. Walka z mową i czynami z nienawiści będzie naszym priorytetem. Znowelizujemy kodeks karny tak, aby mowa nienawiści ze względu na orientację seksualną i płeć była ścigana z urzędu" - wskazuje punkt siódmy.
20 proc. lasów wolnych od wycinki
Ugrupowania chcą też współpracować na rzecz przeciwdziałania zmian klimatycznych i ochrony środowiska. Tym kwestiom poświęcono dwa punkty porozumienia.
"Będziemy zgodnie współpracować na rzecz przeciwdziałania zmianom klimatycznym oraz ograniczenia ich wpływu na życie mieszkańców Polski. W szczególności, strony Koalicji są zdeterminowane do przyspieszenia zielonej transformacji energetycznej" - wskazano.
"Środowisko naturalne to nasze dziedzictwo, które musimy przekazać kolejnym pokoleniom. 20 proc. najcenniejszych obszarów leśnych zostanie wyłączone z wycinki, eksport nieprzetworzonego drewna zostanie ograniczony, a drewno będzie służyć przede wszystkim polskim przedsiębiorcom" - dodano.
"Przeprowadzimy przegląd instytucji państwa"
W punktach 11-13 uwagę poświęcono gospodarce i finansom publicznym. Zapowiedziano przegląd finansów państwa.
"Strony Koalicji będą dążyć do poprawy stanu finansów publicznych. Pierwszym krokiem będzie publikacja Białej Księgi finansów państwa. Przeprowadzimy przegląd powołanych przez naszych poprzedników instytucji, m.in. pod kątem ich przydatności i kosztów funkcjonowania" - napisano.
Dalej zapowiedziano prowadzenie polityki przyjaznej polskim przedsiębiorcom i odbudowę zaufania pomiędzy nimi, a państwem. Spółki Skarbu Państwa mają zostać odpolitycznione.
W przyszłym rządzie koalicja planuje reformę mediów publicznych.
"Naprawimy i odpolitycznimy media publiczne. Stały się one w dużej mierze odpowiedzialne za rozłam w społeczeństwie, szerzenie kłamstw oraz celowo urządzane nagonki i kampanie nienawiści, prowadzące do rozbicia wspólnoty narodowej" - głosi umowa.
Ugrupowania koalicyjne poświeciły również uwagę rozdziałowi państwa od Kościoła.
"Strony Koalicji zgodnie potwierdzają, że niezbędny jest rozdział Kościoła od Państwa, oparty na zasadach wzajemnej niezależności oraz bezstronności państwa w sprawach przekonań religijnych i światopoglądowych" - wskazano.
Państwo zapewni godne życie emerytom
Podpisane w piątek porozumienie zakłada uzupełnienie świadczeń społecznych i zwiększenie aktywności społecznej osób starszych.
"Koalicja widzi potrzebę kompleksowych rozwiązań w zakresie polityki społecznej. Uprościmy system orzecznictwa, uchwalimy ustawę o asystencji dla osób niesamodzielnych. Państwo powinno zapewnić godne warunki życia emerytom i rencistom" - wskazano.
Rozwój transportu publicznego i wzmocnienie samorządów
Jednym z priorytetowych obszarów ma być rozwój transportu publicznego. Maja w tym pomóc środki z UE.
"Koalicja aktywnie wesprze proces przywracania połączeń autobusowych oraz rozwijania sieci kolejowej, aby zatrzymać i odwrócić negatywne trendy w tym zakresie" - napisano.
Strony umowy zadeklarowały, że chcą decentralizacji państwa i wzmocnienia samorządów przez zwiększenie ich dochodów i autonomii przy podejmowaniu decyzji.
"Bez rozliczenia patologii nie ma sprawiedliwej Polski"
W drugiej części umowy zadeklarowano chęć rozliczenia nadużyć, jakich zdaniem koalicji, doszło podczas rządów Zjednoczonej Prawicy.
"Bezprawie, którego wszyscy byliśmy świadkami w trakcie rządów naszych poprzedników, musi zostać nazwane i rozliczone. Bez rozliczenia patologii i przestępstw poprzedniej władzy nie ma i nie będzie sprawiedliwej i praworządnej Polski" - napisano.
Politycy chcą, żeby służby i powołane do tego komisje śledcze skupiły się na ocenie przypadków m.in. naruszeń konstytucji, siania nienawiści, nepotyzmu, niewłaściwego wykorzystania środków publicznych.
Donald Tusk kandydatem na premiera
W umowie ustalono kilka decyzji personalnych. Koalicja potwierdziła, że kandydatem na premiera w jej rządzie będzie Donald Tusk, a wicepremierami Władysław Kosiniak-Kamysz i Krzysztof Gawkowski. Szymon Hołownia będzie kandydatem na marszałka Sejmu w pierwszej połowie kadencji. Po nim stanowisko ma objąć Włodzimierz Czarzasty.
Koalicja Obywatelska będzie mogła zgłosić dwóch kandydatów na wicemarszałków Sejmu, PSL jednego. Lewica i Polska 2050 zgłoszą po jednym wicemarszałku na pół kadencji każdy. Kandydatką na marszałka Senatu na pierwszą połowę kadencji będzie Małgorzata Kidawa-Błońska, KO zgłosi kandydata na to stanowisko także w drugiej części kadencji. Każde z ugrupowań koalicyjnych w Senacie będzie mogło zgłosić swojego kandydata na wicemarszałka tej izby.
Czytaj więcej