Sztokholm. Nagroda Nobla z fizyki. Pierre Agostini, Ferenc Krausz i Anne L’Huillier laureatami
Znamy już tegorocznych laureatów Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki. Są nimi Pierre Agostini, Ferenc Krausz i Anne L’Huillier za swoje eksperymenty, które dały ludzkości nowe narzędzia do badania świata elektronów wewnątrz atomów i cząsteczek.
Komitet Noblowski w Sztokholmie w poniedziałek ogłosił nazwiska tegorocznych laureatów Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki.
Pierre Agostini, Ferenc Krausz i Anne L'Huillier pokazali, jak wytworzyć niezwykle krótkie impulsy światła, które można wykorzystać do pomiaru szybkich procesów, w których elektrony poruszają się lub zmieniają energię. Wkład laureatów umożliwił badanie procesów, które są tak szybkie, że wcześniej niemożliwe było ich śledzenie.
W 1987 roku Anne L’Huillier odkryła, że podczas przepuszczania światła lasera podczerwonego przez gaz szlachetny powstaje wiele różnych odcieni światła.
W 2001 roku Pierre'owi Agostini udało się wytworzyć i zbadać serię kolejnych impulsów świetlnych, z których każdy trwał zaledwie 250 attosekund. W tym samym czasie Ferenc Krausz pracował nad innym typem eksperymentu, pozwalającym wyizolować pojedynczy impuls świetlny trwający 650 attosekund.
Nagroda Nobla z fizyki 2023
Wcześniej typowanymi do otrzymania tej nagrody byli m.in.: Federico Capasso z Uniwersytetu Harvarda za "pionierskie badania nad fotoniką, plazmoniką i metapowierzchniami, a także wkład w wynalezienie i ulepszenie kwantowego lasera kaskadowego", Sharon C. Glotzer z Uniwersytetu Michigan za "wykazanie roli entropii w samoorganizacji materii oraz opracowanie strategii kontroli tych procesów w inżynierii nowych materiałów oraz Stuart S.P. Parkin z Uniwersytetu Marcina Lutra w Halle i Wittenberdze za "badania nad spintroniką, a w szczególności rozwój pamięci trwałej typu DWM (domain-wall memory) w celu zwiększenia gęstości zapisu danych".
Rok temu Nagrodę Nobla z fizyki otrzymali lain Aspect, John F. Clauser i Anton Zeilinger za eksperymenty ze splątanymi fotonami, ustalające naruszenie nierówności Bella i pionierską informatykę kwantową.
Nobla mogą dzielic naukowcy, którzy wspólnie lub równolegle przyczynili się do przełomowego odkrycia lub udoskonalili metodę albo narzędzie służące badaczom.
ZOBACZ: Oslo. Greta Thunberg nominowana do Pokojowej Nagrody Nobla. Zgłoszono także Rosjan
W poniedziałek przyznano Nagrodę Nobla z dziedziny medycyny. Otrzymali ją Katalin Karikó i Drew Weissman za odkrycie, które umożliwiło stworzenie pierwszych szczepionek przeciw COVID-19.
W nadchodzących dniach poznamy też laureatów z dziedziny chemii, ekonomii, literatury i Pokojowej Nagrody Nobla.
Czytaj więcej