Dlaczego warto bielić drzewka owocowe? Jak i kiedy to robić?

Cel bielenia drzew owocowych

Warto rozpocząć od odpowiedzi na pytanie: po co bielić drzewa? Wydawać by się mogło, że w okresie zimowym przyroda jest uśpiona, a soki roślin prawie nie płyną. Jednak w tym czasie zdarzają się też piękne, bardzo słoneczne dni. 

Słońce swoimi promieniami potrafi rozgrzać pień drzewka owocowego do tego stopnia, że pobudza w nim ruch soków. Kiedy rozochocone drzewo zaczyna przenosić swoje soki w górę, kończy się dzień i temperatura dość gwałtownie spada poniżej zera. To niebezpieczna dla rośliny sytuacja. Dlaczego?

Aby soki zostały wprawione w ruch, drzewko musi zaciągnąć wodę z gleby. Soki, by swobodnie się przemieszczać, robią się dużo rzadsze, a to zmniejsza ich odporność na zamarzanie. W konsekwencji woda w soku zaczyna zamarzać w komórkach łyka, powodując rozkurczanie i rozrywanie ścianek komórkowych. To doprowadza do uszkodzenia tkanek bieli i kory drzewa. 

ZOBACZ: Kiedy sadzić drzewka owocowe? Jaki termin jest najkorzystniejszy?

Pęknięcia to otwarte rany, którymi wdzierają się różnego rodzaju szkodniki czy to grzybowe, czy bakteryjne lub wirusowe, powodujące znaczne osłabienie drzewek, a co za tym idzie słabsze owocowanie. 

Najbardziej narażone są drzewka młode, w zasadzie wszystkie popularne gatunki: czereśnie, jabłonie, grusze czy wiśnie. Warto więc wiedzieć, czym bielić drzewa i przeprowadzać ten zabieg w celu ochrony sadu.

Czym bielić drzewa owocowe?

Wiesz już, co się dzieje w sadzie w okresie zimy i bardzo wczesnej wiosny. Pobielone pnie drzew odbijają promienie słoneczne od jasnej powierzchni, dzięki czemu nie nagrzewają się, co skutecznie chroni je przed uszkodzeniami.

ZOBACZ: Zasady prawidłowej desykacji – jakie kary za naruszenie przepisów są przewidywane w prawie?

Do bielenia drzewek owocowych w swoim sadzie możesz użyć gotowych preparatów dostępnych w sklepach ogrodniczych lub lekko rozcieńczonej farby emulsyjnej. Najczęściej korzysta się jednak z wapna.

Wapno palone należy zmieszać z wodą w stosunku 1:5, wytwarzając tzw. mleko wapienne. Dobrze jest dodać do mieszanki substancję poprawiającą przyczepność na korze, zwłaszcza że emulsja będzie narażona na zmycie przez opady deszczu. Możesz użyć krochmalu z mąki ziemniaczanej do roztworu i dobrze go wymieszać. Niektórzy dodają glinę, jednak jest ona trudniej dostępna. Gotowy do użycia preparat musi mieć konsystencję gęstego kleju do tapet.

Kiedy bielić drzewka owocowe?

Bielenie drzew na zimę zaleca się przeprowadzać tuż przed silnymi mrozami. Najczęstszym błędem jest wykonywanie tego zabiegu wiosną i łączenie go z pracami porządkowymi w ogrodzie. Nie ma to sensu, gdyż w okresie zimowym i wczesnowiosennym drzewka są najbardziej narażone na różnicę temperatur. Najlepszy termin bielenia drzew owocowych to druga połowa grudnia, najpóźniej początek stycznia. To właśnie w tym miesiącu w nocy pojawiają się przymrozki, a w ciągu dnia kora jest narażona na silną ekspozycję słoneczną.

ZOBACZ: Jak uratować usychającą borówkę? Czy konieczne są opryski?

Jeżeli przegapisz ten moment, to w najgorszym razie możesz jeszcze wykonać ten zabieg w pierwszych dniach lutego. W tym okresie należy obserwować pogodę, by wybrać idealny dzień – taki, gdy słońce nie świeci zbyt mocno, nie ma zbyt silnego wiatru czy opadów deszczu lub śniegu, a temperatura przekracza 5 stopni Celsjusza.

Globalne ocieplenie nie jest powodem, by zrezygnować z tego zabiegu ochronnego. Okres ciepłej zimy nie jest zbyt dobry dla drzewek w sadzie, gdyż przedwcześnie rozpoczynają wegetację bądź wcale jej nie kończą. Tym samym nie są odporne na przemarzanie i jeżeli w lutym przyjdzie mróz, to na wiosnę będą silnie osłabione. Nawet pomimo łagodnych zim, lepiej pobielić pnie w sadzie.

Jak wykonać bielenie drzew owocowych?

Jeśli masz już przygotowany roztwór i pogoda jest właściwa, możesz przystąpić do zabiegu. Miękkim pędzlem nanieś wapno na pień drzewa i pomaluj od podstawy do pierwszych rozgałęzień (łącznie z nasadami konarów). Południową stronę warto pomalować nieco wyżej, gdyż od tej strony drzewko nagrzewa się bardziej.

Kiedy wapnowanie drzew owocowych warto powtórzyć? Może się zdarzyć, że częste deszcze zmyją mleko wapienne, zanim minie okres przymrozków. Wówczas warto rozważyć ponowne wykonanie zabiegu.

Kiedy malujesz drzewa owocowe wapnem, musisz pamiętać o swoim bezpieczeństwie. Nie można dopuścić do kontaktu wapna palonego z oczami i ze skórą, ponieważ ma ono właściwości drażniące. Należy nosić specjalny, niekrępujący ruchów kombinezon malarski z cienkiego tworzywa, okulary ochronne i gumowe rękawice. Jeżeli mimo zabezpieczeń wapno dostanie się do oczu, należy natychmiast zgłosić się do lekarza pierwszego kontaktu.

ZOBACZ: Co posadzić, obok czego w ogródku warzywnym? Tabela i przykłady

Czy istnieją alternatywy dla tego zabiegu? Owszem! Zamiast wapnowania do zabezpieczenia pni drzewek owocowych w sadzie można wykorzystać białą geowłókninę lub słomę, którymi należy owinąć pnie. Jest to jednak metoda bardzo pracochłonna. W żadnym wypadku nie należy owijać pni folią. Brak wymiany powietrza może doprowadzić do zaparzeń.

Bielenie pni drzew owocowych w sadzie to jeden z najważniejszych zabiegów ochronnych, który pozwala zabezpieczyć sad przed mrozami i sprawia, że na wiosnę drewka rozpoczynają okres wegetacyjny zdrowe i w pełni sił – to koronny argument, by zdecydować się na przeprowadzenie tego zabiegu w ogrodzie lub sadzie.