Nadchodzi koniec paliw stałych? UE wydaje nowe przepisy dotyczące smogu
Parlament Europejski przegłosował pakiet zmian dotyczących standardów jakości powietrza. Choć wyśrubowane normy dotyczą 2035 roku, to już za 7 lat mają zostać osiągnięte cele, które mogą wiązać się ze sporymi wyrzeczeniami także ze strony producentów rolnych.
PE za radykalną walką ze smogiem
Parlament Europejski zajmował się projektem ustalającym bardziej rygorystyczne limity zanieczyszczeń powietrza, w tym pyłu zawieszonego (PM2.5, PM10), NO2 (dwutlenku azotu), SO2 (dwutlenku siarki) i O3 (ozonu). Normy mają obowiązywać od 2035 roku, jednak ich osiągnięcie już teraz wymaga podjęcia zdecydowanych działań.
Standardy zaproponowane przez Komisję zdaniem posłów powinny być celem pośrednim, który należy osiągnąć jak najszybciej, a najpóźniej do 2030 roku.
ZOBACZ: Nadwyżka zboża w Polsce rośnie – czy mamy powody do niepokoju?
Jak rozkładały się głosy w Parlamencie Europejskim? Zmiany poparło 363 europarlamentarzystów, przeciw było 226, a 46 wstrzymało się od głosu.
Zdaniem autorów projektu nowe przepisy ograniczą wpływ jakości powietrza na zdrowie ludzkie, ekosystemy i różnorodność biologiczną. Dostosują także przepisy UE do wytycznych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO).
Państwa członkowskie przygotują plany działania
Według projektu państwa członkowskie oprócz planów jakości powietrza, które są wymagane w przypadku przekroczenia limitów, muszą również opracować harmonogramy działań dotyczących jakości powietrza. Powinny określić w nich krótko- i długoterminowe środki podejmowane w celu sprostania nowym wyśrubowanym normom.
Posłowie chcą zharmonizować wskaźniki jakości powietrza wykorzystywane w całej UE. Według projektu wskaźniki muszą być "porównywalne, jasne i publicznie dostępne". Do ich aktualizacji powinno dochodzić co godzinę, aby obywatele mogli chronić się przed wysokimi poziomami zanieczyszczenia powietrza jeszcze przed osiągnięciem wartości alarmowych. Samym wskaźnikom mają również towarzyszyć informacje o związanych z każdym zanieczyszczeniem zagrożeniach dla zdrowia, w tym dane istotne dla grup szczególnie wrażliwych.
Parlament chce również, aby obywatele, których zdrowie ucierpiało w wyniku smogu, mieli większe prawo do uzyskania odszkodowania w przypadku naruszenia nowych przepisów.
Gęstsza sieć czujników
Dokument zakłada również zagęszczenie sieci punktów analizy składu i jakości powietrza. W przypadku terenów miejskich mowa o co najmniej jednym centrum monitoringu w przeliczeniu na 2 miliony mieszkańców. Na terenach, gdzie istnieje zwiększone ryzyko wysokich stężeń cząsteczek UFP, rtęci i amoniaku czy sadzy powinien występować co najmniej jeden punkt pobierania próbek na milion mieszkańców.
Zanieczyszczone powietrze wciąż dużym problemem
Według Europejskiej Agencji Środowiska zanieczyszczenie powietrza jest główną przyczyną przedwczesnych śmierci na terytorium Unii Europejskiej. Ma odpowiadać za nawet 300 000 zgonów rocznie. Na liście najbardziej zanieczyszczonych miejscowości w UE znajduje się niestety wiele polskich miast.
ZOBACZ: Jak rozwija się sytuacja na rynku nawozów wieloskładnikowych i mokrej kukurydzy? Minister odpowiada
Drugie miejsce pod względem zanieczyszczenia powietrza zajmuje Nowy Sącz, a trzecie Piotrków Trybunalski, w pierwszej dziesiątce znajdują się także Łomża, Żory, Kraków, Gliwice i Zgierz. Najgorszą jakością powietrza wyróżnia się chorwacki Slavonski Brod.
Komisja Europejska rozpoczęła pracę nad zmianą przepisów w październiku 2022 roku. Celem było wypracowanie nowych norm na lata 2030 i 2035 w taki sposób, aby możliwe było osiągnięcie zerowego zanieczyszczenia powietrza w roku 2050.
Co nowe regulacje mogą oznaczać z perspektywy rolników? Przede wszystkim kolejne ograniczenia m.in. w zakresie wykorzystywania urządzeń grzewczych bazujących na paliwach stałych. Dlatego też, jeśli planujesz w bliskiej przyszłości zmodernizować swoje gospodarstwo, to dobrze byłoby wziąć opisane tu nowelizacje pod uwagę już na etapie projektu.