Czym jest stratyfikacja nasion i jak ją zrobić?

Czym jest ten zabieg i jak go prawidłowo przeprowadzić?

Co to jest stratyfikacja nasion?

Stratyfikacja nasion to zabieg mający na celu przerwać okres ich spoczynku i pobudzić je do życia, a tym samym przysposobić do siewu i kiełkowania. Przeprowadzając ją, należy traktować ziarna odpowiednią temperaturą, najczęściej niską (stąd też nazwa – stratyfikacja chłodna), zachowując jednocześnie dużą wilgotność powietrza i zapewniając prawidłową wymianę gazową. Podczas omawianego procesu zachodzi główna faza rozwoju zarodka oraz jaryzacja, podczas której właśnie pod wpływem chłodu dochodzi do biochemicznych przemian, mających wpływ na zakwitanie roślin, czyli ich wejście w fazę generatywną.

Jakie nasiona potrzebują stratyfikacji? Przeprowadzanie tego zabiegu jest niezbędne szczególnie w przypadku odmian rosnących w klimacie umiarkowanym i chłodnym. Jest to związane z zakodowaną w ich genach cechą przystosowawczą pozwalającą im przetrwać okres zimowy w glebie, aby w dogodnym dla siebie czasie wykiełkować. Stratyfikuje się nasiona kwiatów, warzyw, iglaków czy drzew owocowych.

Zazwyczaj okres przechłodzenia wynosi 6-8 tygodni. Istnieją jednak gatunki wymagające stratyfikacji nie tylko chłodnej, ale także ciepłej. Wykonywane są one naprzemiennie.

Jak wykonać stratyfikację nasion?

Chłodna czy ciepła stratyfikacja nasion? Jak ją zrobić i którą wybrać, żeby doszło do kiełkowania? W przypadku tego zabiegu pojawia się sporo pytań. Na szczęście rośliny uprawiane w naszej strefie klimatycznej stratyfikuje się wyłącznie metodą chłodną. Dzięki temu można swobodnie przeprowadzić ją w warunkach domowych.

Jedną z takich metod przeprowadzenia zabiegu jest stratyfikacja nasion w lodówce. Wysiewa się je w doniczki ze zwilżonym podłożem, którym jest najczęściej mieszanka torfu z drobnoziarnistym piaskiem w stosunku 1:1.

ZOBACZ: Nabór wniosków dla podmiotów obracających zbożem wydłużony. Do kiedy można składać dokumenty?

Grubość warstwy ziemi powinna wynosić przynajmniej 5 cm. Po siewie ziarna przysypuje się delikatnie i zrasza wodą, po czym gotowe pojemniki wkłada się do woreczków strunowych, w których szpilką nakłuwa się otwory, aby zapewnić cyrkulację powietrza. Wnętrze spryskuje się wodą i zamyka się, a całość umieszcza w lodówce.

Kolejnym sposobem jest wymieszanie nasion w woreczku foliowym ze zwilżonym podłożem w stosunku 1:3 lub 1:4. Opakowanie z tak przygotowaną mieszanką zawiązuje się i wkłada do lodówki, od czasu do czasu wyjmując je, rozwiązując i potrząsając nim w celu wymiany powietrza i wyrównania wilgotności ziemi.

Należy jednak pamiętać, że w przypadku obu wymienionych wyżej metod przed włożeniem do lodówki, w której przechowywana jest żywność, trzeba wykonać sterylizację podłoża. W tym celu wilgotną ziemię praży się w piekarniku przez 30 minut w temperaturze 100 stopni lub podgrzewa się w mikrofalówce przez 1 minutę.

Stratyfikowane nasiona można również umieścić na zwilżonym, grubo złożonym ręczniku papierowym bądź waciku kosmetycznym. Następnie składa się go na pół, nakrywając nasionka, umieszczamy je w woreczku strunowym i wkładamy się do lodówki. Należy co jakiś czas sprawdzać, czy nasiona są wilgotne.

Ważne jest, aby kontrolować cały proces, ponieważ zdarza się, że rośliny kiełkują jeszcze w lodówce. W takim przypadku młode siewki delikatnie przenosi się do doniczek z odpowiednią dla nich ziemią do wysiewu.

ZOBACZ: Nabór wniosków dla podmiotów obracających zbożem wydłużony. Do kiedy można składać dokumenty?

Znana jest również ekstremalna stratyfikacja nasion w zamrażarce. Przed zamrożeniem należy je dokładnie wysuszyć i umieścić w suchym, szczelnym pojemniku, aby nie wchłaniały wilgoci. Przechowywanie w zamrażarce zapewnia nasionom bardziej stabilną temperaturę niż w lodówce – to główny atut tej metody.

Jakie nasiona należy stratyfikować?

Jeśli nie wiesz, jakie nasiona trzeba stratyfikować, przybywamy z odpowiedzią. Zabieg stratyfikacji jest konieczny w przypadku wielu gatunków drzew liściastych, m.in. głogu, jabłoni, orzecha włoskiego czy brzoskwini.

Konieczne jest schłodzenie nasion roślin ozdobnych, takich jak:

• berberys,
• róża ogrodowa,
• kalina,
• lawenda wąskolistna.

Stratyfikować należy również nasiona drzew iglastych takich jak sosna, modrzew, świerk, jałowiec i jodła oraz żywotników, do których należy np. tuja. Wskazana jest także stratyfikacja nasion warzyw, w tym pomidorów, bakłażanów, papryki i marchwi.

W wielu przypadkach stratyfikacja jest zabiegiem koniecznym, gdyż w przeciwnym wypadku nasiona w ogóle nie wykiełkują. Natomiast innym daje gwarancję zdrowia i odporności na działanie szkodliwych czynników zewnętrznych.