Ekoschemat dobrostan zwierząt – jakie zmiany na korzyść hodowców mogą zostać wprowadzone?

Pod koniec lipca do konsultacji społecznych trafił projekt rozporządzenia w sprawie szczegółowych warunków oraz trybu przyznawania i wypłaty pomocy finansowej w ramach ekoschematów na rzecz dobrostanu zwierząt Planu Strategicznego dla WPR 2023–2027. Na jego podstawie mają być wprowadzone zmiany przepisów z kwietnia tego roku. 

W uzasadnieniu do projektu wskazano, że zmiany proponowane w nowelizacji wynikają głównie z postulatów zgłaszanych przez organizacje branżowe producentów bydła mięsnego i ARiMR. Dobrostan zwierząt w ekoschemacie ma zostać poprawiony w kilku aspektach.

Zmiany dla hodowców w ekoschemacie dobrostan zwierząt

Resort rolnictwa w uzasadnieniu projektu rozporządzenia przekonuje, iż wprowadzone w jego ramach zmiany są korzystne dla rolników. W związku z tym powinny przyczyniać się do zwiększenia możliwości ubiegania się o płatność dobrostanową. Jakie zmiany przewidziano? 

Według kwietniowego rozporządzenia rolnik, który realizuje w ramach  ekoschematu praktykę polegającą na zapewnieniu wypasu lub wybiegu dla krów mamek (utrzymywanych w pomieszczeniach i budynkach) lub opasów, zobowiązany jest do prowadzenia stosownego rejestru.

W nowelizacji proponuje się natomiast, by rolnik mógł opcjonalnie prowadzić tego rodzaju rejestr lub złożyć odpowiednie oświadczenie, w którym w uproszczony sposób będzie zawarty przebieg realizacji tego zobowiązania w gospodarstwie.

ZOBACZ: Płatność dobrostanowa – zasady, terminy i stawki

Ponadto doprecyzowane zostaną też przepisy regulujące dobrostan opasów. Według nowelizacji bydło wskazane w bazie danych jako przeznaczone na opas i uwzględnione w płatności dobrostanowej nie będzie mogło w przyszłości zostać uwzględnione w wariantach: 

• dobrostan krów mlecznych;
• dobrostan krów mamek utrzymywanych w pomieszczeniach lub w budynkach;
• dobrostan krów mamek utrzymywanych w systemie otwartym.

Nowelizacje wpływają jednak nie tylko na dopłaty do dobrostanu bydła. Zmiany dotyczą także innych rodzajów hodowli, w tym np. koni. Według nowych przepisów w odniesieniu do wariantu dobrostan koni utrzymywanych w pomieszczeniach lub budynkach proponuje się doprecyzowanie.

Zgodnie z nim, składane oświadczenia dotyczą wymogu zapewnienia koniom wypasu lub dostępu do zewnętrznej powierzchni bytowej, przez co najmniej 140 dni w okresie pastwiskowym. Trzeba też podkreślić, że zmianie ma ulec również sposób naliczania kar nakładanych za niewypasanie i niezapewnianie wybiegu zwierzętom objętym praktykami.

Ekoschemat dobrostan zwierząt – nowe terminy i zasady

Nowe zasady przewidują, iż w ramach wariantu dobrostan opasów płatność będzie przysługiwała pod określonymi warunkami. Zgodnie z nimi w gospodarstwie przez co najmniej 120 dni powinien być utrzymywany co najmniej 1 opas w wieku kwalifikującym go do płodności, czyli od ukończenia 4 miesiąca życia:

• w przypadku bydła opasowego niepochodzącego od krów mamek objętych wariantami dobrostanowymi lub o masie 300 kg, czyli w wieku 8 miesięcy;
• w przypadku bydła opasowego niepochodzącego od krów mamek objętych wariantami dobrostanowymi.

Jakie przepisy uszczegóławia projekt zmian w ekoschemacie dobrostan zwierząt?

Przedstawiony pod koniec lipca projekt nowelizacji uszczegóławia szereg przepisów regulujących zakres tej formy wsparcia. Przede wszystkim należy mieć na uwadze, iż wariant dobrostan opasów dotyczy polepszenia warunków chowu zwierząt, które są przeznaczone na rzeź. Nie dotyczy on więc zwierząt przeznaczonych na remont stada, a więc do dalszego chowu.

Bydło wskazane w komputerowej bazie danych jako przeznaczone na opas i uwzględnione w stosownej płatności dobrostanowej (w ramach wariantu dobrostan opasów) nie będzie mogło być uwzględniane w przyszłości w płatnościach w ramach takich wariantów, jak:

• dobrostan krów mlecznych;
• dobrostan krów mamek utrzymywanych w pomieszczeniach lub budynkach;
• dobrostan krów mamek utrzymywanych w systemie otwartym.

Trzeba podkreślić, że ograniczenie to dotyczy zarówno rolnika występującego o wsparcie, jak i innych posiadaczy tego samego zwierzęcia.

Ekoschemat dobrostan zwierząt – pozostałe propozycje zmian

Rzeczony projekt rozporządzenia precyzuje również kilka innych obszarów wpisujących się w ekoschemat dobrostan zwierząt. Powierzchnia bytowa jest jednym z nich. Uregulowano sposób jej ustalania i przewidziano możliwość utrzymywania zwierząt jednocześnie, bez wydzielonych sekcji, poprzez dodanie do tej wielkości zewnętrznej powierzchni bytowej.

Ze względu na to, iż obecne przepisy dopuszczają przebywanie tego samego zwierzęcia u dwóch rolników tego samego dnia, w rozporządzeniu proponuje się uregulowanie tej kwestii. Zgodnie z propozycją, jeżeli dane zwierzę zostanie danego dnia przeniesione do innego rolnika, to dzień przeniesienia wlicza się do okresu przebywania u dotychczasowego posiadacza.

ZOBACZ: Dopłaty do bydła – czy dostęp do nich będzie łatwiejszy? Nowy projekt rozporządzenia MRiRW

Wielu hodowców zapewne zastanawia się, czy w wyniku nowelizacji przepisów regulujących ekoschemat dobrostan zwierząt stawki dopłat ulegną zmianie. W projekcie wskazano, że kwota przeznaczona na refundację kosztów transakcyjnych poniesionych z tytułu sporządzenia planu poprawy dobrostanu zwierząt wyniesie 1200 zł w odniesieniu do jednego gatunku zwierzęcia, a w przypadku drobiu do wszystkich gatunków ptaków.

Jak widzisz, nowe przepisy dotyczące ekoschematu dobrostan zwierząt mogą przynieść wiele korzyści dla rolników, pozwalając poszerzyć tym samym grono beneficjentów tego rodzaju wsparcia. Co warto podkreślić, są one również korzystne z perspektywy zwierząt hodowlanych.