Zbiór porzeczki - czy rząd planuje podjęcie działań interwencyjnych?
Czerwone i czarne porzeczki, które jeszcze niedawno cieszyły się wielką popularnością, dziś zyskują o wiele mniej entuzjastów. Zmniejszone plony oraz niższe ceny w skupach niż oczekiwano, sprawiły, że wielu plantatorów zastanawia się nad przyszłością produkcji tego owocu. Czy w takiej sytuacji rząd planuje podjęcie działań interwencyjnych?
Obecna sytuacja na rynku porzeczek jest trudna. Ceny skupu porzeczek czarnych i czerwonych są niskie, a wiele podmiotów skupowych nie jest zainteresowanych ich zakupem. Import tańszych przetworów z porzeczek ze wschodu wpłynął na spadek zainteresowania odbiorców zagranicznych naszą rodzimą porzeczką. Paradoksalnie, niskie ceny mogą odbić się na klientach detalicznych w postaci wyższych cen porzeczek w sklepach.
W obliczu tych problemów, producenci porzeczek, zarówno czerwonych, jak i czarnych, stoją przed trudnymi wyborami. Niektórzy rezygnują ze zbiorów ze względu na brak opłacalności, a nawet rozważają likwidację plantacji.
Zbiór porzeczki w pełni
Sezon na porzeczki dobiega końca, a nieliczne zakłady przetwórcze wciąż skupują owoce. Niestety, producenci porzeczek spotkali się z trudnościami i niższymi cenami, niż wskazywały na to początkowe prognozy.
Zbiory porzeczek, zarówno czerwonych, jak i czarnych, okazały się gorsze niż w poprzednich latach, a ceny skupu porzeczki czarnej były szczególnym zaskoczeniem dla plantatorów.
Problemy ze zbiorem porzeczki i niskie ceny w skupach
W tym roku GUS oszacował produkcję porzeczek ogółem (czarnych i kolorowych łącznie) na 143,9 tys. ton, tj. na poziomie o 1% niższym niż w roku poprzednim. Zbiór porzeczek czarnych został oszacowany na niespełna 100 tys. t, czyli o 2% mniej niż w roku ubiegłym.
Plantatorzy przyznają, że w 2023 roku najbardziej ucierpiały kwatery, gdzie były posadzone starsze krzewy. Podstawową przyczyną są oczywiście choroby liści i szkodniki. Kiedy zbiór porzeczki czerwonej? W tym roku termin nieco się przesunął, co wynikało z licznych przymrozków, które skutkowały przemarznięciami w okresie kwitnienia, jak i utrzymującym się niedoborem wody w glebie na plantacjach. To także czynniki, które mocno obniżyły wielkość plonów.
ZOBACZ: Najlepsza odmiana ogórków gruntowych – jaka da nam obfite i smaczne zbiory?
Ponadto znaczna część zbiorów porzeczek czerwonych nie znalazła nabywców, co skutkowało obniżeniem cen skupu do poziomu 0,30-0,40 zł/kg. Tylko nielicznym plantatorom udało się sprzedać owoce po wyższych cenach dzięki wcześniejszym umowom kontraktacyjnym. Niestety, sytuacja na rynku porzeczek czarnych również jest trudna. Mimo początkowych stawek skupu dochodzących do 3,00 zł/kg, ceny szybko spadły do 1,70-1,90 zł/kg.
Niskie ceny skupu i brak zainteresowania ze strony przetwórców skutkują tym, że wielu rolników rezygnuje ze zbiorów, a nieopłacalność produkcji może skutkować nawet likwidacją plantacji. Sporo plantatorów już od dawna przeszło na mechaniczny zbiór porzeczki czarnej.
Trudna sytuacja na rynku jest m.in. efektem importu tańszych przetworów z porzeczek ze wschodu, a także spadkiem zainteresowania odbiorców zagranicznych po rekordowo wysokich cenach skupu owoców w ubiegłym roku. Przetwórcy działający w Polsce, którzy skupują owoce m.in. na przetwory, nie chcą oferować wyższych cen za porzeczkę, co z kolei wynika z naszej rodzimej organizacji rynku.
Jakie plany dotyczące zbioru porzeczki ma MRiRW?
W obliczu trudności na rynku porzeczek, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi (MRiRW) planuje skup owoców w ramach programu państwowego. Rząd podejmuje w tym kierunku konkretne działania, aby wesprzeć rolników.
ZOBACZ: Kiedy sadzić drzewka owocowe? Jaki termin jest najkorzystniejszy?
Obecnie, za pośrednictwem dwóch firm, skupuje maliny, a w planach jest również skup porzeczek. Dodatkowo służby państwowe monitorują podmioty zajmujące się skupem i przetwórstwem surowców w województwach lubelskim i mazowieckim. Kiedy program skupu oficjalnie wystartuje? W tej chwili nie padły jeszcze żadne wiążące deklaracje. Do sprawy z pewnością będziemy wracać.
Czytaj więcej