Odszkodowania za straty wyrządzone przez dzikie ptactwo – czy rolnicy doczekają się ustawy?

Dlaczego zatem nadal nie ma jasnej decyzji w tej sprawie? Czy rolnicy otrzymają należne im odszkodowania?

Odszkodowania dla rolników za straty wyrządzone przez dzikie zwierzęta – dlaczego tak ważne jest ich przyznanie?

Według danych GUS, zatrudnienie w rolnictwie stanowi około 8% spośród ogółu pracujących w Polsce. Dane te obejmują zarówno właścicieli gospodarstw rolnych, jak i zatrudnionych tam pracowników. Udział rolnictwa w krajowym PKB plasuje się na stosunkowo niskim poziomie, który wynosi około 2-3%. 

Co więcej, sytuacja finansowa rolników jest coraz gorsza – wystarczy wskazać na problemy związane ze sprzedażą zboża, wysokimi cenami nawozów, energii elektrycznej czy suszą, która zdziesiątkowała uprawy. Na domiar złego, realnym wyzwaniem, z którym każdego roku borykają się rolnicy jest dzikie ptactwo, które niszczy część upraw. 

Od dwóch lat rząd próbuje rozwiązać ten problem za pomocą ustawy, która ma zagwarantować rolnikom odszkodowania za straty wyrządzone przez dzikie ptactwo. Mimo tak długiego czasu ten akt prawny nadal nie został przegłosowany, a co za tym idzie, odszkodowanie za straty w uprawach dla rolników, nadal stoi pod dużym znakiem zapytania. 

Odszkodowania za straty wyrządzone przez dzikie ptactwo – projekt ustawy jest procedowany od 2 lat

Szkody wyrządzone przez dzikie zwierzęta to realny problem. 25 lutego 2021, Polskie Stronnictwo Ludowe, na czele ze Zbigniewem Ziejewskim, złożyło w Sejmie projekt ustawy, który zagwarantowałby rolnikom odszkodowanie za szkody wyrządzone przez dzikie zwierzęta, w tym także i ptaki. 

Poza samym odszkodowaniem ustawa znacząco poszerzała zakres szkód, które powodują dzikie zwierzęta. Zmieniono m.in. dotychczasowe zapisy w taki sposób, by te uwzględniały zniszczenia wynikające z obecności:

• żurawi,
• dzikich gęsi,
• kormoranów,
• niedźwiedzi.

Zdaniem wnioskodawców dotychczas obowiązująca ustawa nie ma wiele wspólnego z tym, czym powinna być odpowiedzialność za szkody wyrządzone przez dzikie zwierzęta. W efekcie, rolnicy – poza innymi czynnikami, które generują straty – muszą borykać się także i z tymi, które powodowane są przez różne gatunki zwierząt.

Rząd odrzuca ustawę o odszkodowaniach za straty wyrządzone przez dzikie ptactwo

Wypłatą świadczenia takiego jak odszkodowanie za szkody wyrządzone przez dzikie zwierzęta dla rolników – według nowelizacji ustawy zgłoszonej przez Polskie Stronnictwo Ludowe miałby się zająć PZŁ (Polski Związek Łowiecki). 

Sęk w tym, że mimo wielu czynników, które przemawiają na korzyść powyższej nowelizacji, projekt został odrzucony, mimo iż wcześniej został on skrupulatnie przeanalizowany przez sejmową komisję. Miało to miejsce w lutym 2023. Projekt jednak wrócił do Sejmu ponownie w lipcu 2023. 

Posiedzenie komisji, która miała zająć się sprawą rolników i strat, które w plonach i uprawach, ale też i w stawach hodowlanych powoduje m.in. żerowanie dzikich zwierząt, odbyło się 7 lipca 2023 roku. 

Podsekretarz Stanu Krzysztof Ciecióra, który zajmował się sprawą nowelizacji ustawy oraz przyznaniem odszkodowań za straty wyrządzone przez dzikie zwierzęta stwierdził, że rekompensaty rolnikom się należą. Istnieje zatem szansa, że pomimo odrzucenia projektu nowelizacji, wsparcie zostanie wypłacone, choć nie wiadomo, w jakiej dokładnie wysokości oraz jaką przybierze ono formę.

Czy rolnicy doczekają się odszkodowań za szkody wyrządzone przez dzikie ptaki?

Zapewnienia osób pracujących w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi nie zostały jeszcze spełnione. Trzeba jednak z całą mocą podkreślić, że przyznanie odszkodowań rolnikom jest ważne z wielu powodów. Do najważniejszych z nich zaliczamy:

• straty w plonach – szkody wyrządzone przez dzikie zwierzęta mogą wynosić nawet kilkadziesiąt tysięcy złotych w przypadku jednego gospodarstwa – zależnie od jego wielkości, 
• zmniejszenie sprzedaży np. ryb hodowlanych przez rolników posiadających stawy hodowlane,
• wsparcie działalności prowadzonej przez rolników, w tym także zapewnienie im stałego źródła dochodu (pochodzącego ze sprzedaży plonów, ryb czy zwierząt hodowlanych),
• umożliwienie podjęcia działań przez rolników, które mają na celu odstraszanie ptaków z pól i stawów.

Nie można jednoznacznie stwierdzić, czy rolnicy otrzymają należne im odszkodowania za straty wyrządzone przez dzikie zwierzęta. Mimo wszystko optymistycznie wygląda scenariusz, w którym słowa wypowiedziane przez Krzysztofa Cieciórę staną się prawdą i Sejm przyjmie nowelizację ustawy o ochronie środowiska, a co za tym idzie – wypłaci rolnikom należne im świadczenia.