Wojna w Ukrainie. Senat przyjął bez poprawek nowelizację ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy

Za przyjęciem nowelizacji ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz niektórych innych ustaw bez poprawek głosowało we wtorek wieczorem 99 senatorów.

Sejm nowelizację uchwalił 8 kwietnia. Regulacja doprecyzowuje i uzupełnia dotychczasowe przepisy dotyczące ukraińskich uchodźców.

Choć do noweli nie przyjęto żadnych poprawek, senatorowie podczas prac zgłaszali uwagi i potrzebne zmiany. Mają one zostać uwzględnione przy okazji kolejnej nowelizacji, planowanej jeszcze w tym miesiącu.

PESEL dla uchodźców

Przyjęte we wtorek zmiany w specustawie mają m.in. usprawnić rejestrację obywateli Ukrainy w systemie PESEL. Umożliwią np. upoważnienie do czynności związanych z rejestracją osób niezatrudnionych w urzędach. Doprecyzowują też, kiedy osoba małoletnia ma być obecna przy wnioskowaniu o PESEL. Ponadto przewidują, że w imieniu m.in. osoby z niepełnosprawnością wniosek o nadanie numeru PESEL składa jedno z rodziców, opiekun lub kurator, a w przypadku ich braku - nadawany jest z urzędu.

ZOBACZ: Wojna w Ukrainie. Brytyjski ochotnik broniący Mariupola wpadł w ręce Rosjan

W ustawie znalazły się też zapisy o gromadzeniu, przechowywaniu i dostarczaniu leków stronie ukraińskiej przez Rządową Agencję Rezerw Strategicznych. Są również przepisy o tymczasowym dopuszczeniu lekarzy spoza UE do wykonywania zawodu w Polsce w celu pomocy ukraińskim uchodźcom, a także o upoważnieniu wojewody do organizacji doraźnej pomocy medycznej w miejscach, w których gromadzą się obywatele Ukrainy.

Ustawa umożliwi ponadto obywatelom Ukrainy udzielanie pomocy psychologicznej na rzecz ich rodaków, którzy nie znają języka polskiego. Ukrainki i Ukraińcy, którzy uciekli do Polski przed wojną, będą mogli też uczestniczyć w zajęciach prowadzonych przez Centrum Integracji Społecznej.

Fundusz Gwarancji Kryzysowych 

Nowela zakłada także utworzenie w Banku Gospodarstwa Krajowego nowego Funduszu Gwarancji Kryzysowych. Z FGK udzielane będą gwarancje i poręczenia spłaty kredytów lub innych zobowiązań zaciągniętych przez przedsiębiorców w związku ze skutkami wojny na Ukrainie. Ponadto z powstałego już w ramach BGK Funduszu Pomocy będą mogły być finansowane działania polskich służb zapewniające bezpieczeństwo ukraińskim uchodźcom.

ZOBACZ: Wojna w Ukrainie. Sondaż: większość Niemców opowiada się za dostarczaniem Ukrainie broni ofensywnej

Oprócz marcowej ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy nowelizacja zmienia też pojedyncze przepisy kilkunastu ustaw, m.in. o cudzoziemcach. Przyjęto w niej rozwiązania wypracowane przez MSWiA i MSZ w odpowiedzi na apel o wsparcie obywateli Białorusi, którzy z Ukrainy uciekli do Polski. Dotyczą one m.in. kwestii wydawania wiz humanitarnych w Polsce.

Nowelizacja trafi teraz do prezydenta. Co do zasady nowe przepisy wejdą w życie dzień po ogłoszeniu, z mocą od 24 lutego, czyli dnia ataku Rosji na Ukrainę.

Następna nowela uchwalonej 12 marca specustawy pomocowej ma dotyczyć głównie edukacji.

Ustawa Sankcyjna. Embargo na import węgla

Senat przyjął także jednogłośnie tzw. ustawę sankcyjną. Za przyjęciem z poprawkami ustawy o szczególnych rozwiązaniach w zakresie przeciwdziałania wspieraniu agresji na Ukrainę oraz służących ochronie bezpieczeństwa narodowego głosowało we wtorek 99 senatorów.

Sejm tzw. ustawę sankcyjną uchwalił w czwartek. Regulacja zakłada m.in. wprowadzenie embarga na import węgla z Rosji lub z Białorusi. Zakazuje też jego tranzytu przez Polskę. Zgodnie z zaakceptowaną przez Senat poprawką zakazany będzie również import i tranzyt skroplonego gazu LPG z tych państw.

Ustawa pozwoli ponadto na zamrożenie funduszy i zasobów gospodarczych osób i podmiotów wskazanych na specjalnej liście sankcyjnej. Zamieszczane będą na niej osoby lub podmioty wspierające rosyjską agresję na Ukrainie, a także wspierające naruszenia praw człowieka i represje w Rosji, i na Białorusi.

ZOBACZ: Ratowniczka z Mariupola: tego, co się stało 24 lutego, nikt się nie spodziewał

Jedna z przyjętych przez Senat poprawek zakłada, że o wpisie na listę decydować będzie premier, nie - jak uchwalił Sejm - szef MSWiA. Inna przewiduje, że w przypadku zaskarżenia takiego wpisu do sądu administracyjnego, skarga ta zostanie rozpoznana w ciągu trzech dni. Lista będzie publikowana w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie - zgodnie z senacką poprawką - prezesa Rady Ministrów.

Osoby i podmioty wpisane na listę będą też wykluczone z postępowań o udzielenie zamówienia publicznego. Mogą też zostać wpisane do wykazu cudzoziemców, których pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest niepożądany. Za niestosowanie się do przepisów - zarówno związanych z listą sankcyjną, jak i zakazem importu węgla - grozić będą kary do nawet 20 mln zł.

Kara za wspieranie agresji Rosji na Ukrainę

Ponadto, zgodnie z ustawą, w przypadku stwierdzenia naruszenia embarga na import węgla - lub gazu LPG - naczelnik urzędu celno-skarbowego dokona zajęcia towaru i wystąpi o orzeczenie jego przepadku na rzecz Skarbu Państwa. Towar trafi następnie do Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych.

Ustawa sankcyjna zakazuje również stosowania, używania lub propagowania symboli lub nazw wspierających agresję Federacji Rosyjskiej na Ukrainę. Za naruszenie zakazu może grozić grzywna, kara ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat dwóch.

Podczas prac w Senacie wiceszef MSWiA Maciej Wąsik podkreślał, że ta ustawa nie jest "interpretacją" sankcji europejskich. "To są nasze polskie sankcje" - mówił.

ZOBACZ: Rosyjskie zbrodnie wojenne tropi algorytm

Poprawkami Senatu zajmie się Sejm. Już w środę przed południem mają zebrać się sejmowe komisje administracji i spraw wewnętrznych oraz finansów publicznych, aby zaopiniować senackie propozycje.

Ustawa ma wejść w życie dzień po ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw.

WIDEO: Generał Skrzypczak ostrzega przed negocjacjami z Rosją. "Mamy mało czasu"