Sondaż CBOS: połowa Polaków nie chce zmiany konstytucji
Połowa Polaków uważa, że obecnie w Polsce nie ma potrzeby zmiany konstytucji. Za modyfikacją jest natomiast niecała jedna czwarta ankietowanych. Ilu Polaków wypowiada się krytycznie o przestrzeganiu konstytucji w kraju, jaka część jest przeciwnego zdania i ile procent badanych w ogóle czytało jej treść? Najnowszy sondaż.
Według CBOS połowa badanych (50 proc.) uważa, że obecnie nie ma potrzeby zmiany konstytucji, a za jej zmianą opowiada się (24 proc.), przy czym większość z nich (18 proc.) to umiarkowani zwolennicy zmian, a tylko 6 proc. popiera je zdecydowanie. Znaczna część ankietowanych (27 proc.) nie ma w tej kwestii zdania.
ZOBACZ: Paweł Kukiz: polska konstytucja jest do wymiany
Z sondażu wynika, że obecnie – w porównaniu z wcześniejszymi badaniami – poparcie dla zmiany konstytucji zmalało (od lipca 2018 roku spadek o 7 punktów procentowych), przybyło natomiast osób unikających zajęcia stanowiska w tej kwestii (od lipca 2018 roku wzrost o 9 punktów procentowych). Największe poparcie (45 proc.) w tym zakresie odnotowano w październiku 2004 roku.
Sondaż CBOS. Polacy krytycznie o przestrzeganiu konstytucji
CBOS podkreśla też, że badani najczęściej wyrażają się krytycznie o przestrzeganiu konstytucji w dzisiejszej Polsce. Połowa respondentów (50 proc.) twierdzi, że jej zapisy nie są respektowane, a przeciwnego zdania jest (35 proc.) badanych.
ZOBACZ: Ziobro krytykuje prezydencki projekt zmian: doprowadzi do paraliżu sądów, niezgodny z konstytucją
"W porównaniu z marcem 2017 roku oceny dotyczące przestrzegania w Polsce zapisów konstytucji wyraźnie się poprawiły – o 10 punktów procentowych ubyło badanych uważających, że nie jest ona obecnie przestrzegana, a o 7 punktów więcej niż poprzednio uważa, że jest przeciwnie. W porównaniu z badaniem zrealizowanym przed pięcioma laty przybyło respondentów unikających zajęcia stanowiska w tej kwestii (wzrost z 12 proc. do 16 proc.)" - czytamy w sondażu.
"Zwolennicy PiS deklarują, że konstytucja jest przestrzegana"
Z badania wynika też, że opinie na ten temat różnicują przede wszystkim afiliacje polityczne badanych. Biorąc pod uwagę największe potencjalne elektoraty partyjne można zauważyć, że najczęściej przekonani o tym, że obecnie w Polsce konstytucja jest przestrzegana, są badani deklarujący zamiar zagłosowania w hipotetycznych wyborach do Sejmu na Prawo i Sprawiedliwość – 13 proc. z nich jest o tym "zdecydowanie" przekonanych, a 43 proc. – "raczej".
ZOBACZ: Müller do Grodzkiego: zachęcam do zapoznania się z konstytucyjnymi regułami kompetencyjnymi
Przeciwnego zdania jest 28 proc. zwolenników PiS. Jednocześnie znaczna część (17 proc.) potencjalnego elektoratu PiS uchyliła się od zajęcia stanowiska w tej sprawie. Podzieleni w tej kwestii są zwolennicy Konfederacji Wolność i Niepodległość – 47 proc. z nich uważa, że obecnie w Polsce konstytucja jest przestrzegana, a 46 proc. jest przeciwnego zdania.
Natomiast wśród sympatyków Lewicy, Koalicji Obywatelskiej oraz Polski 2050 Szymona Hołowni zdecydowanie dominują przekonani o nieprzestrzeganiu konstytucji (odpowiednio: 83 proc., 79 proc. i 67 proc.).
Znaczenie konstytucji dla obywateli
W sondażu zwrócono też uwagę, iż ponad trzy czwarte (77 proc.) ankietowanych twierdzi, że zasady i przepisy zawarte w konstytucji mają dla życia zwykłych obywateli duże znaczenie, przy czym niemal równoliczne grupy określają je jako "bardzo duże" (39 proc.) i "raczej duże" (38 proc.). Tylko 12 proc. respondentów bagatelizuje znaczenie konstytucji, w tym zaledwie 2 proc. uważa je za bardzo małe. Brak zdania w tej kwestii zadeklarowało 11 proc. badanych.
ZOBACZ: Müller do Grodzkiego: zachęcam do zapoznania się z konstytucyjnymi regułami kompetencyjnymi
CBOS zaznacza, iż poczucie, że zasady i przepisy zawarte w konstytucji mają znaczenie dla życia zwykłych obywateli jest obecnie znacznie bardziej rozpowszechnione niż wcześniej. Przypomina, że zbliżony odsetek takich deklaracji notowany był poprzednio jedynie w listopadzie 1993 roku, czyli w czasie, gdy trwały prace parlamentarne nad przygotowaniem nowej konstytucji. Natomiast odsetek twierdzących, że konstytucja ma małe znaczenie dla zwykłych obywateli, jest najniższy z dotąd rejestrowanych.
Czy Polacy czytają konstytucję?
Z sondażu wynika, że deklaracje dotyczące czytania tekstu konstytucji są niemal identyczne, jak przed pięcioma laty. 14 proc. badanych twierdzi, że czytało go w całości, a 42 proc. tylko we fragmentach. Do braku kontaktu z tekstem konstytucji przyznało się 43 proc. badanych.
ZOBACZ: Donald Tusk: aby zabezpieczyć nasz kraj, nie trzeba zmian w konstytucji. Zrobimy to razem
Według sondażowni, 70 proc. badanych uważa, że znajomość konstytucji jest zwykłym obywatelom potrzebna, jednak tylko 24 proc. poparło tę opinię w sposób zdecydowany, a 46 proc. uznało, że "raczej" jest to potrzebne obywatelom. Przeciwnego zdania jest 21 proc. ankietowanych, ale tylko 3 proc. stanowią osoby przekonane o tym zdecydowanie.
CBOS zwraca uwagę, że w porównaniu z poprzednimi badaniami odsetek przekonanych o potrzebie znajomości konstytucji przez zwykłych obywateli jest wyraźnie niższy (w porównaniu z marcem 2017 roku spadł o 5 pkt proc.). Natomiast odsetek uważających, że znajomość konstytucji nie jest obywatelom potrzebna, utrzymuje się na poziome z marca 2017 – wyższym niż w latach 90. XX wieku. Więcej badanych niż pięć lat temu uchyliło się od zajęcia stanowiska w tej kwestii (wzrost z 5 proc. do 9 proc.).
25-lecie uchwalenia obowiązującej Konstytucji
2 kwietnia minie dwadzieścia pięć lat od uchwalenia przez Zgromadzenie Narodowe obowiązującej obecnie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Zgodnie z postanowieniami ustawy konstytucyjnej z 23 kwietnia 1992 roku Konstytucja RP została przyjęta w wyniku zarządzonego przez ówczesnego prezydenta powszechnego referendum, które odbyło się 25 maja 1997 roku.
ZOBACZ: Propozycje polskich sankcji a zmiany w konstytucji. Komentarze polityków
Respondenci zostali w sondażu zapytani także o to, czy i jak głosowali w referendum konstytucyjnym z 1997 roku. 35 proc. badanych odpowiedziało, że brało udział w referendum i głosowało za przyjęciem konstytucji; 1 proc. przyznało, że brało udział w referendum i głosowało przeciw przyjęciu konstytucji; 10 proc. brało udział w referendum, ale nie pamięta, jak głosowało; 12 proc. ankietowanych przyznało, że nie wzięło udziału w referendum, a 43 proc. odpowiedziało, że nie pamięta lub odmówiło odpowiedzi.
Badanie CBOS przeprowadzono od 28 lutego do 10 marca 2022 r. na próbie 1078 pełnoletnich mieszkańców Polski, którzy samodzielnie wybrali jedną z trzech metod przeprowadzenia sondażu. 56,0 proc. osób wybrało wywiad bezpośredni z udziałem ankietera (metoda CAPI), 28,4 proc. - wywiad telefoniczny (metoda CATI), a 15,6 proc. - wypełnienie ankiety internetowej
Czytaj więcej