Naukowcy: polowanie na kość słoniową doprowadziło do ewolucji słoni bez ciosów
Naukowcy odkryli w Mozambiku stado słoni, które ewolucyjnie przystosowały się do ochrony przed kłusownikami. Samice w tym stadzie znacznie częściej niż w innych nie mają ciosów. Uczonym udało się znaleźć przyczynę w toczonej dekady temu wojnie domowej. - To dowód, że człowiek dosłownie zmienia anatomię zwierząt - tłumaczą naukowcy.
Dekady polowania na słonie dla pozyskania kości słoniowej doprowadziło do ewolucji słonic pozbawionych ciosów - poinformowali naukowcy w artykule opublikowanym na łamach prestiżowego czasopisma naukowego "Science".
Mozambik: wojna domowa pozbawiła słonie kłów
Niegdyś rzadka mutacja genetyczna, która powodowała brak ciosów, stała się bardzo powszechna w niektórych stadach słoni w Afryce w okresie, kiedy wiele z nich było zabijanych, by pozyskać te ciosy - wynika z badań opublikowanych w "Science".
ZOBACZ: Papież Franciszek w intencji modlitewnej wzywa do ekologicznie zrównoważonego stylu życia
Uwagę badaczy zwróciły słonice w Parku Narodowym Gorongosa w Mozambiku, które często rodzą się bez ciosów. Słonie w Mozambiku były częstymi ofiarami kłusowników w latach 1977-1992, czyli w czasie wojny domowej w tym kraju. Sprzedaż tego cennego surowca była sposobem na sfinansowanie walki przez obie strony konfliktu.
W tym okresie 90 proc. populacji słoni został zabitych przez żołnierzy. Z życiem uszły te słonie, które nie miały ciosów i nie opłacało się na nie polować. Kilka pokoleń później w grupie ok. 700 słoni w parku narodowym wciąż widać skutki tamtej rzezi.
Robert Pringle, biolog ewolucyjny z Uniwersytetu Princeton, tłumaczy, że to "wyraźny wpływ człowieka na naturę". Jak wyjaśnia zespół naukowców pod jego kierunkiem, ważnym pytaniem było, dlaczego brak ciosów widoczny jest tylko wśród samic.
Jaśniejsze barwy ogólnego obrazu
Aby to zbadać, naukowcy prześledzili genom słoni pod kątem genów odpowiedzialnych za ciosy. Badania wskazały na geny ulokowane w chromosomie X, które także u ludzi odpowiedzialne są za jeden z etapów procesu kształtowania się zębów. Samice, które mają dwa chromosomy X, mogły rodzić się z mutacją, bez ciosów. Tymczasem mutacja w obrębie jedynego chromosomu X u samców była dla nich częściej śmiertelna na etapie życia płodowego.
ZOBACZ: Stado słoni zdeptało kłusownika. "Został ciężko stratowany"
Około połowy męskich cieląt słoni, mających pozbawione ciosów matki, będzie miała tę genetyczną skazę i nie urodzi się, co prowadzi do tego, że populacja słoni ma znacznie ograniczoną liczbę samców. Naukowcy podkreślają jednak, że zjawisko mutacji jest odwracalne.
Populacja słoni w Mozambiku potroiła się od lat 90., kiedy były już na progu wymarcia. - Spodziewamy się więc, że syndrom tej mutacji będzie zmniejszał częstotliwość występowania, o ile ochrona będzie tak dobra jak w ostatnich czasach - powiedział Pringle.
- Jest taki potop przygnębiających wiadomości na temat różnorodności biologicznej i ludzi w środowisku, że moim zdaniem obraz wymaga jaśniejszych barw - dodał.
Czytaj więcej