Nagroda Nobla 2021 w dziedzinie fizyki. Zdobyli ją Syukuro Manabe, Klaus Hasselmann i Giorgio Parisi

Syukuro Manabe i Klausa Hasselmanna doceniono za wkład w rozwój "fizycznego modelowania klimatu Ziemi" oraz "wiarygodnego przewidywania globalnego ocieplenia".

Jak zauważył Komitet Noblowski, złożone układy charakteryzują się przypadkowością i brakiem ładu i są trudne do zrozumienia. A tegoroczni nobliści zastosowali nowe metody do opisania ich i przewidywania ich długofalowych zachowań, podkreślili członkowie Komitetu.

Manabe i Hasselmann - obaj już 90-letni - podzielą się po równo połową nagrody za "fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, co pozwoliło ilościowo określić jego zmienność i wiarygodnie przewidywać globalne ocieplenie".

ZOBACZ: Awaria Facebooka kosztowała Marka Zuckerberga ponad 6 mld dolarów

Pierwszy z uczonych wykazał, w jaki sposób zwiększony poziom dwutlenku węgla w atmosferze prowadzi do wzrostu temperatury na powierzchni Ziemi. "Jego praca położyła podwaliny pod rozwój obecnych modeli klimatycznych" - argumentował Komitet Noblowski.

Nagroda Nobla za odkrycia związane z globalnym ociepleniem

Natomiast Klaus Hasselmann stworzył model łączący pogodę i klimat. Opracowane przez niego metody pozwoliły udowodnić, że podwyższona temperatura w atmosferze jest spowodowana emisją dwutlenku węgla przez człowieka.

Z kolei 73-letni Giorgio Parisi odkrył "wzajemne oddziaływania nieporządku i fluktuacji w układach fizycznych od skali atomowej do planetarnej". Wyjaśniono, że "odkrył ukryte wzorce w nieuporządkowanych złożonych materiałach".

Jego badania pomogły zrozumieć i opisać wiele różnych oraz całkiem przypadkowych materiałów i zjawisk, nie tylko w fizyce, ale też w wielu bardzo różnych dziedzinach, jak matematyka, biologia, neuronauka i uczenie się maszyn. 

Przyznający Nagrodę Nobla uznali, że odkrycia Parisiego "należą do najważniejszych wkładów do teorii systemów złożonych".