77. rocznica wybuchu Powstania Warszawskiego. Tak stolica upamiętniła godzinę "W"
77 lat temu wybuchło Powstanie Warszawskie. 1 sierpnia o godzinie 17 warszawiacy tradycyjnie upamiętniają godzinę "W", gromadząc się w różnych miejscach w stolicy i oddając hołd poległym w Powstaniu.
1 sierpnia o godzinie 17:00 w Warszawie i w innych miastach zaczynają wyć syreny alarmowe. To gest upamiętniający poległych w czasie Powstania Warszawskiego. Mieszkańcy stolicy zbierają się w różnych miejscach, np. przy pomniku Małego Powstańca, rondzie Dmowskiego, placu Zamkowym czy rondzie Zgrupowania AK "Radosław".
W niedzielę o 17 rozpoczęły się także uroczystości przed pomnikiem Gloria Victis na Wojskowych Powązkach. Hołd powstańcom oddali przybyli na uroczystości weterani, warszawiacy, a także przedstawiciele władz, m.in. prezydent Andrzej Duda i premier Mateusz Morawiecki.
Wcześniej prezydent Andrzej Duda złożył kwiaty na grobie gen. Antoniego Chruściela "Montera" na Wojskowych Powązkach.
WIDEO: Godzina "W" w Warszawie
Podczas uroczystości obecni byli powstańcy, harcerze, a także córka generała, Jadwiga Chruściel, z którą prezydent przywitał się.
Kwiaty na grobie gen. Chruściela złożyli także m.in. marszałek Sejmu Elżbieta Witek, sekretarz stanu w MON Wojciech Skurkiewicz (w imieniu Ministra Obrony Narodowej) oraz przedstawiciele władz stolicy.
Salwa honorowa
Zgromadzeni przed pomnikiem Gloria Victis minutą ciszy uczcili pamięć powstańców. Odśpiewano Mazurka Dąbrowskiego i odegrano hejnał warszawski. Następnie modlitwę w intencji poległych powstańców odmówił administrator apostolski Ordynariatu Polowego WP abp Józef Guzdek. Dla uczczenia 77. rocznicy wybuchu powstania warszawskiego oddano także salwę honorową.
- Kwatera powstańcza na Wojskowych Powązkach to miejsce spotkań z poległymi i zmarłymi powstańcami. Wsłuchujemy się w ciszę mogił, w których spoczywają rycerze wolności. Wpatrujemy się w powstańcze krzyże, które przemawiają i przypominają ewangeliczną prawdę: nikt nie ma większej miłości od tej, gdy ktoś życie swoje oddaje za przyjaciół swoich. Są one znakiem wartości najważniejszych i niezaprzeczalnych - powiedział abp Guzdek.
Hołd od mieszkańców Krakowa
Krakowianie na Rynku Głównym minutą ciszy uczcili pamięć poległych powstańców warszawskich. W 77. rocznicę wybuchu akcji zbrojnej przeciwko okupantom na budynkach użyteczności publicznej zawisły flagi. Biało-czerwone chorągiewki znalazły się też na środkach transportu zbiorowego.
Tuż po godz. 17 w bazylice Mariackiej rozpoczęła się msza w intencji poległych i Ojczyzny. Homilię wygłosi metropolita krakowski abp Marek Jędraszewski.
ZOBACZ: Nie tylko dla tych, które walczyły. Pomnik Kobietom Powstania Warszawskiego
Później na pl. Matejki, przed Grobem Nieznanego Żołnierza, odbędą się uroczystości z udziałem Wojska Polskiego, apel poległych, składanie wieńców, zapłonie znicz od władz Krakowa. Wojewoda małopolski Łukasz Kmita wręczy Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski ppłk. Ryszardowi Brodowskiemu, honorowemu prezesowi Okręgu Małopolskiego Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej.
Wieczorem w barwach biało-czerwonych podświetlone zostaną kładka ojca Bernatka, estakada tramwajowa Lipska-Wielicka, Tauron Arena Kraków oraz wieża telewizyjna na Krzemionkach. Na Małym Rynku ma się odbyć koncert patriotycznych pieśni "Kadrówka 1914".
Wielkopolska pamięta
W Poznaniu uroczystości upamiętniające 77. rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego, z udziałem mieszkańców, przedstawicieli władz lokalnych i regionalnych, a także kombatantów, odbywają się tradycyjnie pod pomnikiem Polskiego Państwa Podziemnego i Armii Krajowej.
W godzinę „W” w całym mieście rozległ się dźwięk syren, po którym minutą ciszy uczczono pamięć bohaterów powstania.
Po uroczystości przy pomniku, kwiaty złożone zostaną także pod tablicą Armii Krajowej w krużgankach kościoła oo. Dominikanów. Następnie w kościele pw. Najświętszego Zbawiciela przy ul. Fredry odprawiona zostanie msza św. w intencji Powstańców Warszawskich.
Powstanie upamiętniane jest także w innym regionach. We Wrocławiu oficjalne uroczystości z okazji 77. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego rozpoczęły się tuż przed godz. 17 pod pomnikiem rotmistrza Witolda Pileckiego, gdzie m.in. złożono kwiaty i odbył się apel pamięci. Na godz. 19 zaplanowano mszę św. w Kościele Garnizonowym pw. św. Elżbiety.
ZOBACZ: 77. rocznica wybuchu Powstania Warszawskiego. Duda: było warto
Z kolei mieszkańcy Łodzi uczcili 77. rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego Przy grobie Barbary Nazdrowicz "Wiewiórki" i przy pomniku Powstańców Warszawskich. Barbara Nazdarowicz zginęła w powstaniu jako kilkunastoletnia dziewczyna. Na początku pochowano ją na Polu Mokotowskim. Następnie jej rodzice, którzy powrócili do Łodzi po wojnie, ekshumowali ciało córki i pochowali na łódzkim Cmentarzu Starym w części rzymskokatolickiej.
Podczas uroczystości w Gdańsku na Targu Rakowym przy obelisku Polskiego Państwa Podziemnego przemawiał powstaniec warszawski i żołnierz AK prof. Jerzy Grzywacz, ps. Tapir.
Mówił, że cały czas wraca pamięć o wydarzeniach 1944 roku. - Z olbrzymim wzruszeniem wysłuchałem tych syren, które miały uczcić pamięć 77. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego. Myślę, że dla moich przyjaciół powstańców, których jest tu kilkoro (…) - chociaż upłynęło tyle czasu, to pamięć o powstaniu jest dla nas bardzo droga, leży nam na sercu - powiedział prof. Grzywacz, prezes Oddziału Morskiego Stowarzyszenia Szarych Szeregów oraz Okręgu Pomorskiego Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej.
63 dni powstania
77 lat temu, 1 sierpnia 1944 r. o godzinie 17:00 (tzw. godzina "W"), na mocy decyzji Dowódcy AK gen. Tadeusza Komorowskiego "Bora", w Warszawie wybuchło powstanie. Przez 63 dni powstańcy prowadzili z wojskami niemieckimi heroiczną i osamotnioną walkę, której celem była niepodległa Polska, wolna od niemieckiej okupacji i dominacji sowieckiej.
ZOBACZ: 77. rocznica wybuchu Powstania Warszawskiego. Osamotnieni Polacy walczyli przeciwko Niemcom
Powstanie Warszawskie było największą akcją zbrojną podziemia w okupowanej przez Niemców Europie. Planowane na kilka dni, trwało ponad dwa miesiące. Jego militarnym celem było wyzwolenie stolicy spod niezwykle brutalnej niemieckiej okupacji, pod którą znajdowała się od września 1939 r.
Przez 63 dni powstańcy prowadzili heroiczny i samotny bój z wojskami niemieckimi. Ostatecznie wobec braku perspektyw dalszej walki 2 października 1944 r. przedstawiciele KG AK płk Kazimierz Iranek-Osmecki "Jarecki" i ppłk Zygmunt Dobrowolski "Zyndram" podpisali w kwaterze SS-Obergruppenfuehrera Ericha von dem Bacha w Ożarowie układ o zaprzestaniu działań wojennych w Warszawie.
