Kanada. Znalezisko sprzed niemal 900 mln lat. To może być najstarszy ślad zwierząt
Skamieliny znalezione w północno-zachodniej Kanadzie mogą być najstarszym znanym dowodem istnienia organizmów zwierzęcych na Ziemi. Opisane w "Nature" znalezisko określane w artykule jako "możliwe pozostałości gąbek" liczy 890 mln lat. Naukowcy przypominają jednak, że konieczne są dalsze analizy znaleziska.
Na skamieniałe okazy organizmów, które mogą okazać się protoplastami dzisiejszych gąbek, profesor Elizabeth Turner z Uniwersytetu Laurentyńskiego w Sudbury w Ontario trafiła podczas swoich badań prowadzonych w latach 90. w Górach Mackenzie na Terytoriach Północno-Zachodnich Kanady, w pobliżu Jukonu.
Założyła, że rurkowate struktury o długości ok. 1 cm, które odnajdywała we wgłębieniach skamieniałych raf, nie były pozostałościami mikrobów i od tego czasu regularnie powracała na miejsce badań szukając kolejnych próbek.
ZOBACZ: Jak wyginęły dinozaury? Naukowcy mają nową teorię
"Niedawne prace wykazały, że robakokształtne mikrostruktury – niezwykłe mikroskopijne formy znajdowane w rafach z fanerozoiku i stromatolitach, które początkowo interpretowano jako spokrewnione z algami lub pierwotniakami – są skamielinami rogowych gąbek (…) Choć kwestionowane, powiązanie między robakokształtnymi strukturami i gąbkami zostało potwierdzone w skamielinach gąbek fanerozoicznych" - napisała Turner w artykule opublikowanym w "Nature", opisując trójwymiarową rekonstrukcję struktur gąbek i procesy obumierania tych organizmów, a następnie ich kalcyfikacji.
Odkrycie o setki milionów lat starsze niż poprzednie
Badania, które wskazała kanadyjska profesor to opublikowane w 2014 r i w czerwcu br. prace naukowców niemieckich, amerykańskich i koreańskich wykazujące, że właśnie podobne struktury są tworzone przez gąbki.
Jeśli mające 890 mln lat skamieliny są, jak założyła Turner, gąbkami, to byłyby one o ok. 350 mln starsze od najstarszych znanych skamielin tych organizmów uważanych za jedną z najwcześniejszych grup zwierząt na Ziemi.
Jednocześnie byłyby o ok. 300 mln starsze od najstarszych znanych skamieniałych pozostałości zwierząt, odnalezionych również w Kanadzie, w rezerwacie ekologicznym Mistaken Point na Nowej Fundlandii, opisanych w lipcu 2020 r., a także organizmu nazywanego Dickinsonia, którego skamieliny, znajdowane w Australii i Rosji, opisano po raz pierwszy w 1947 r.
ZOBACZ: Australia. Gatunek myszy miał wyginąć 150 lat temu. Okazało się, że żyje
"Filogeneza molekularna wskazuje, że wielokomórkowce pojawiły się na początku neoproterozoiku, ale brakuje na to fizycznych dowodów. Poszukiwanie skamieniałości zwierzęcych z tej ery jest utrudnione w związku z niepewnością, jakich cech fizycznych należy oczekiwać. Gąbki są najbardziej podstawowym typem zwierząt i jest możliwe, że skamieliny odkrytych wielokomórkowców z proterozoiku mogą przypominać skamieliny gąbek z fanerozoiku" - napisała Turner.
Skutki katastrofy tlenowej
Zaznaczając, że konieczne są dalsze analizy, Turner wskazała, że jeśli potwierdzą się jej dotychczasowe ustalenia, to byłoby to najstarsze znalezisko potwierdzające istnienie organizmów zwierzęcych w tak odległej epoce, a także byłby to pierwszy dowód, że zwierzęta pojawiły się przed okresem nazywanym katastrofą tlenową i przetrwały zlodowacenia.
Efektem tzw. katastrofy tlenowej, do której doszło ok. 2,4-2 mld lat temu w wyniku pojawienia się na Ziemi organizmów wytwarzających tlen, było wyginięcie organizmów beztlenowych, ale jednocześnie – pojawienie się warstwy ozonowej, zmniejszenie zawartości metanu w atmosferze ziemskiej i zlodowacenia.