Premierzy krajów V4 podpisali deklarację. Znamy treść

W środę w Krakowie na Zamku Królewskim na Wawelu oraz w Centrum Konferencyjnym ICE odbył się szczyt szefów rządów państw Grupy Wyszehradzkiej z okazji 30-lecia formatu.

 

Morawiecki powiedział na konferencji prasowej, że "dziś na Wawelu spinamy symbolicznie 30 lat historii Grupy Wyszehradzkiej".

 

ZOBACZ: Niedzielski: z ogromnym niepokojem odczytujemy nowe dane o zakażeniach

 

- Trzy dekady temu na Zamku Wyszehradzkim rozpoczął się nowy rozdział w (historii) tej części Europy (...). Jesteśmy już razem od 360 miesięcy mniej więcej i mówi się czasami, że historia zatoczyła koło, ale po tych 360 miesiącach jesteśmy w zupełnie innym miejscu niż to, z którego rozpoczynaliśmy - podkreślił Morawiecki.

 

"Opowieść o zjednoczeniu"

 

Jak mówił, Grupa Wyszehradzka "to opowieść o zjednoczeniu, zjednoczeniu z Europą, o wzmocnieniu, o nowych wielkich ambicjach". "Powróciliśmy bowiem do miejsca, które nam się należało, którego zostaliśmy niesłusznie pozbawieni na skutek II wojny światowej" - zaznaczył Morawiecki.

 

Mówił, że państwa V4 wstąpiły do NATO i Unii Europejskiej; ocenił, że ostatnie 5 lat to zdecydowane wzmocnienie współpracy w ramach Grupy Wyszehradzkiej. - Sama Grupa Wyszehradzka w ostatnich 5 latach jest znacznie silniejsza niż wcześniej - przekonywał.

 

Szef rządu zwracał uwagę, że w ostatnich latach Polska, Czechy, Słowacja i Węgry bardzo dynamicznie się rozwijały, zaś ekonomiści i komentatorzy życia gospodarczego mówią o naszych krajach, że jesteśmy "lokomotywą rozwoju gospodarczego całej Europy".

 

- I rzeczywiście tak jest: szybki wzrost PKB, niskie bezrobocie, jedno z najniższych w całej UE, rosnące inwestycje, bardzo dobre otoczenie inwestycyjne tworzą przyjazny klimat do prowadzenia działalności gospodarczej i wzrostu wynagrodzeń naszych pracowników - wyliczał premier, dodając, że te "kolorowe barwy" zmieniły się za sprawą pandemii.

 

Morawiecki: musimy mieć więcej szczepionek

 

Morawiecki przekazał, że podczas środowego szczytu dużo czasu poświęcono tematowi pandemii Covid-19. - Zastanawialiśmy się jak wzmocnić UE poprzez szybsze szczepienie, poprzez solidarną pracę w kierunku produkcji szczepionek w UE. Tu i teraz jak najszybciej szczepić po to, żeby móc wrócić do normalnego życia gospodarczego - dodał.

 

- Nie ma prawdziwego partnerstwa bez solidarnego, odpowiedzialnego podejścia do spraw najtrudniejszych. Takim jest dzisiaj kwestia epidemii i szczepień - oświadczył premier. - Walka z epidemią musi być sprzęgnięta z obroną wspólnego rynku UE i jednocześnie z myśleniem o przyszłości gospodarczej - dodał.

 

Jego zdaniem, "Komisja Europejska powinna wykorzystać siłę gospodarczą Unii Europejskiej do nacisku na wielkie korporacje, z którymi latem podpisaliśmy umowę". - Musimy mieć zdecydowanie więcej szczepionek tu i teraz, żeby wreszcie pozbyć się tej pandemii - mówił.

 

Premier Mateusz Morawiecki wskazywał w środę, że Grupa Wyszehradzka ma "odwagę, aspiracje, talenty, wizję, która musi być (...) kontynuowana, bo jest wielką szansą szybkiego dogonienia krajów Zachodniej Europy".

 

- Cieszę się też, że dziś uzgodniliśmy zwiększenie naszego Funduszu Wyszehradzkiego. To fundusz dla młodzieży, dla młodzieży państw z Grupy Wyszehradzkiej, zwiększony do 10 mln euro, pierwszy raz od dekad, od 20 lat - powiedział szef rządu. Podkreślił, że w środę podczas szczytu podpisane zostały bardzo ważne deklaracje, "które nigdy nie miały takiego poziomu szczegółowości".

 

"Świat pełen wyzwań"

 

- Przed nami świat pełen wyzwań i Europa pełna wyzwań, ale jestem przekonany, że w duchu solidarności, ale też odwagi, odwagi poszukiwania nowego kontraktu społecznego, nowego kontraktu między państwami członkowskimi UE, będziemy mogli wstąpić w tę nową epokę po Covid-19 z nadzieją na lepszą przyszłoś" - powiedział Morawiecki.

 

- Jestem przekonany, że mimo iż na integrację europejską dziś działa bardzo wiele sił, czasem sił, które w nas uderzają bardzo mocno i w naszą solidarność próbują również uderzać, to dziś pokazaliśmy tu, w Krakowie, że potrafimy działać w sposób solidarny, że uzgadniamy nawet najtrudniejsze tematy. Takie twórcze, czasami trudne dyskusje tu, na forum Grupy Wyszehradzkiej, w Brukseli na forum Rady Europejskiej są potrzebne - ocenił premier.

 

Jak mówił, w tych dyskusjach ucierają się poglądy, przybliżają się stanowiska i wypracowywany jest kompromis. - Kompromis dla przyszłości, dla nowego, lepszego europejskiego ładu - powiedział premier. Podziękował również krajom z Grupy Wyszehradzkiej za bliską współpracę.

 

Podczas organizowanego przez polską prezydencję w V4 szczytu premierzy Polski, Czech, Węgier i Słowacji podpisali wspólną deklarację z okazji 30. rocznicy Grupy Wyszehradzkiej.

 

ZOBACZ: Trwa szczyt szefów rządów V4 w Krakowie. "Jako grupa stanowimy realną siłę"

 

"Przekonani o wartości dodanej inkluzywnej współpracy z innymi europejskimi i pozaeuropejskimi partnerami w ramach formatu V4+, potwierdzamy nasz zamiar, by wspierać dalsze wzmacnianie naszej wzajemnej współpracy międzyrządowej i międzyludzkiej dla dobra naszych obywateli i krajów, jak również Unii Europejskiej i NATO, oraz zapewnić skuteczną komunikację o naszych wspólnych działaniach, w tym poprzez obecność w Internecie" - czytamy w deklaracji.

 

"Wspólne europejskie cele"

 

Premierzy wyrazili zgodę by kontynuować ścisłą współpracę wyszehradzką w walce z pandemią COVID-19 oraz podejmować działania ułatwiające wyjście z kryzysu wywołanego pandemią. Zadeklarowali kontynuację ścisłej współpracy w obszarach będących przedmiotem wspólnego zainteresowania, w tym poprzez koordynację i wypracowywanie wspólnych stanowisk w ramach UE, aby "razem stawić czoła wyzwaniom, przed jakimi stoją nasze społeczeństwa, oraz przyczynić się do określania wspólnych europejskich celów".

 

W tym kontekście wskazano na kilka obszarów: społeczeństwo, gospodarka i innowacje; środowisko, energia i transport; bezpieczeństwo wewnętrzne i zewnętrzne; międzynarodowa współpraca i solidarność.

 

ZOBACZ: Szefowa Komisji Europejskiej: podpisaliśmy nowy kontrakt na szczepionki Moderny

 

W obszarze społeczeństwo, gospodarka i innowacje premierzy zadeklarowali m.in. dalsze poszerzanie i pogłębianie jednolitego rynku UE, usuwanie barier hamujących wzrost, wspieranie spójności społecznej i terytorialnej, w tym współpracy regionalnej i miejskiej oraz dalszy rozwój współpracy transgranicznej w ramach programów Interreg, w celu usunięcia istniejących barier na przejściach granicznych i nadania silnego impulsu do stymulowania spójności terytorialnej V4.

 

Rozwój infrastruktury energetycznej i transportowej

 

W obszarze środowisko, energia i transport premierzy zadeklarowali rozwój infrastruktury energetycznej i transportowej w Europie Środkowej, w tym wspólne projekty zlokalizowane zwłaszcza na osi Północ-Południe, transgraniczne połączenia komunikacyjne, poprawa wewnątrzregionalnej spójności transportowej.

 

Opowiedzieli się też za promowaniem dywersyfikacji źródeł energii i bezpieczeństwa dostaw oraz czystej i neutralnej pod względem technologicznym transformacji gospodarki zgodnie z celem neutralności klimatycznej UE do 2050 r., aby "przyczynić się do realizacji celów Porozumienia paryskiego oraz polityki klimatycznej, która jest inkluzywna, akceptowalna społecznie i zapewnia państwom członkowskim UE rolę w wyborze koszyka energetycznego, w tym wykorzystywanie energii jądrowej". Wskazano też na środowisko, w tym gospodarkę wodną, zrównoważone leśnictwo, czyste powietrze i bioróżnorodność.

 

W obszarze bezpieczeństwa wewnętrznego i zewnętrznego szefowie rządów V4 wskazali na przywrócenie właściwego funkcjonowania strefy Schengen, powstrzymywanie przepływów migracyjnych, właściwą ochronę granic i współpracę w kwestiach azylu. Zadeklarowali opartą na konsensusie reforma Wspólnego Europejskiego Systemu Azylowego, a także współpracę w zakresie wspólnego bezpieczeństwa i obrony oraz rozwój zdolności obronnych V4 w ramach NATO i UE.

 

Bezpieczeństwo i zarządzanie ryzykiem

 

Premierzy zapowiedzieli też pogłębianie współpracy w ramach regionalnych formatów bezpieczeństwa, współpracę w zakresie identyfikacji i ochrony infrastruktury krytycznej V4 oraz budowanie odporności i zarządzanie ryzykiem w ramach NATO, UE i ONZ.

 

W obszarze międzynarodowej współpracy i solidarności w deklaracji wskazano na wzmacnianie i dalsze pogłębianie stosunków transatlantyckich, utrzymanie porządku międzynarodowego opartego na prawie oraz zasadach multilateralizmu, również poprzez wspieranie przewodnictwa Polski w OBWE w 2022 r.

 

Zadeklarowano również wspólne działania na rzecz promocji i umacniania przestrzegania prawa międzynarodowego, w tym praw człowieka i praw osób należących do mniejszości narodowych, również poprzez wspieranie węgierskiego przewodnictwa w Komitecie Ministrów Rady Europy w 2021 r.

 

Wskazano też na wspieranie opartego na kryteriach merytorycznych procesu rozszerzania UE i NATO, a także dalszy rozwój Partnerstwa Wschodniego oraz wspieranie europejskich aspiracji i wyborów partnerów, a także pogłębianie współpracy z krajami PW.

 

Premierzy opowiedzieli się za współpracą z krajami Bałkanów Zachodnich i wspieraniu współpracy regionalnej, jak również ich europejskich aspiracji oraz integracji euroatlantyckiej zgodnie z Deklaracją V4 w sprawie Bałkanów Zachodnich przyjętą podczas szczytu V4+ Bałkany Zachodnie w Pradze we wrześniu 2019 r.

 

Wspólna polityka zagraniczna

 

Szefowie rządów V4 zapowiedzieli również aktywną współpracę Grupy w ramach Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa, ścisłą współpracę w ramach inicjatyw z zakresu Wspólnej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony oraz wspólne projekty humanitarne i rozwojowe V4.

 

Premierzy uznali w deklaracji znaczenie współpracy V4 w kontekście Konferencji w sprawie przyszłości Europy. Zadeklarowali też zamiar korzystania z doświadczeń Centrum Wymiany Informacji V4 ds. COVID-19 w celu dalszej wymiany informacji i dobrych praktyk w obszarze "ochrony ludności, zarządzania kryzysami, klęskami żywiołowymi i ryzykiem, w tym w zakresie pandemii COVID-19, oraz koordynowania zdolności reagowania kryzysowego państw V4".

 

Szefowie rządów V4 potwierdzili gotowość kontynuowania "inkluzywnej i zorientowanej na wyniki współpracy w obszarach wspólnego zainteresowania z innymi europejskimi i pozaeuropejskimi partnerami w ramach formatu V4+".

 

"Deklarujemy gotowość zwiększenia od 2022 roku rocznego budżetu Międzynarodowego Funduszu Wyszehradzkiego do poziomu 10 milionów euro, aby umożliwić dalszy rozwój jego działań operacyjnych w obszarze mobilności młodzieży (+Pokolenie V4+) oraz aby zwiększyć jego widoczność w celu promowania V4 wśród przyszłych pokoleń" - czytamy w deklaracji.

 

Wzajemna współpraca przy projektach cyfrowych

 

W podpisanym dokumencie zadeklarowali zbudowanie wspólnych ram współpracy w sprawach cyfrowych poprzez m.in. ustanowienie "mechanizmu konsultacji w sprawach cyfrowych na poziomie roboczym oraz wyznaczenie podmiotu punktu kontaktowego do regionalnej współpracy cyfrowej z każdego z krajów V4 (w celu wskazać możliwości podjęcia wspólnych projektów cyfrowych V4 z różnych dziedzin (rozwój nowych produktów, modeli biznesowych, inwestycji czy badań w zakresie transformacji cyfrowej)".

 

Premierzy zapowiedzieli też wspólną pracę w celu zabezpieczenia funduszy UE na transformację cyfrową, w szczególności na wspólne projekty cyfrowe V4.

 

"Nawiązanie trwałej współpracy B + R + I pomiędzy doskonałymi ośrodkami naukowo-badawczymi w zakresie cyfryzacji (m.in. infrastruktura obliczeniowa i danych, Big Data, Przemysł 4.0, sieci chmurowe i brzegowe, obliczenia o wysokiej wydajności (HPC), obliczenia kwantowe, sztuczna inteligencja (AI), robotyka, uczenie maszynowe, blockchain, internet rzeczy (IoT), cyberbezpieczeństwo, inteligentne i cyfrowe umiejętności i kompetencje, telekomunikacja itp.), aby zapewnić silne powiązania między doskonałymi ośrodkami naukowymi i badawczymi w celu budowania silnych więzi z biznesem i promowania technologii transfer, tworzenie innowacyjnych produktów i wzmacnianie społeczeństwa obywatelskiego" - głosi dokument.

 

Zadeklarowano w nim też podnoszenie świadomości wśród przedsiębiorców (zwłaszcza innowacyjnych MŚP i start-upów) krajów V4 w zakresie tworzenia zachęt do nawiązywania współpracy transgranicznej, w tym inwestycji i możliwości finansowych.

 

Poprawa konkurencyjności i potencjału innowacyjnego

 

Szefowie rządów powiedzieli się za koordynowaniem działań mających na celu poprawę konkurencyjności i potencjału innowacyjnego krajów V4 w kwestiach cyfrowych, a także wzmocnieniem transformacji cyfrowej i przyspieszenie przyswajania kluczowych technologii cyfrowych przez administrację i biznes V4.

 

Premierzy zadeklarowali budowanie zasobów wiedzy, wspieranie organizacji wspólnych wydarzeń międzynarodowych poprzez delegowanie ekspertów i przedstawicieli wysokiego szczebla, m.in. na Forum Zarządzania Internetem ONZ, które odbędzie się w 2021 r. W Polsce.

 

Zadeklarowano również wymianę "najlepszych praktyk i wzajemne promowanie osiągnięć V4 w zakresie cyfryzacji, w tym wyników projektów transgranicznych (zwłaszcza w zakresie innowacyjnych produktów i usług".

 

Zapowiedziano współpracę przy przygotowywaniu odpowiednich aktów prawnych na poziomie UE, co ma przyczynić się do tworzenia i pomyślnego funkcjonowania transgranicznych projektów cyfrowych.

 

Premierzy zadeklarowali też identyfikację globalnych wyzwań wymagających pilnych działań, np. poważna pandemia, klęski żywiołowe, w przypadku których "natychmiastowe i wspólne działania ekspertów IT i firm cyfrowych w krajach V4 mogą z powodzeniem przyczynić się do terminowych rozwiązań".

 

Deklaracja zakłada podjęcie innych, wspólnie ustalonych działań dotyczących nowych i powstających technologii telekomunikacyjnych i cyfrowych technologii informatycznych oraz ich innowacyjnych zastosowań dla zrównoważonego rozwoju, prężnej gospodarki i społeczeństwa, spełniających cele ww. inicjatyw".

 

"Niniejsza deklaracja nie tworzy żadnych praw ani obowiązków wynikających z prawa międzynarodowego i nie jest prawnie wykonalna" - zaznaczono w dokumencie.

Czytaj więcej