Musimy nauczyć się żyć z wysoką inflacją

Zanim jednak tempo inflacji wzrośnie, to najpierw spadnie. Ekonomiści BGK spodziewają się, że na początku 2021 roku hamująco na inflację wpłynie malejąca dynamika cen żywności. Mamy z nią do czynienia od wielu miesięcy, bo o ile w marcu tego roku żywność była o ponad 8 proc. droższa niż rok wcześniej, to w listopadzie już tylko o 2 proc.

Droższe paliwa

W najnowszym "Kwartalnym raporcie ekonomicznym BGK” ekonomiści zapowiadają wzrost cen ropy naftowej na rynkach światowych, gdyż wraz z powrotem globalnej gospodarki na ścieżkę wzrostu rosnąć będzie popyt na paliwa, przy wciąż ograniczonej podaży surowca ze względu na politykę OPEC. Dodatkowo, od stycznia podniesione zostaną w Polsce ceny energii elektrycznej. Wyższe będą też ceny gazu.

Warto tu dodać, że Amerykańska Agencja ds. Energii (EIA) prognozuje, że koszt baryłki ropy brent wzrośnie w 2021 roku z 41,4 do 48,5 dolara. Jeśli tak się stanie, to nastąpi ponad 10-procentowy wzrost dynamiki cen paliw w drugim kwartale przyszłego roku oraz jej stabilizacja na poziomie 3-3,5 proc. w drugiej połowie roku.

Wysokie ceny usług

Zdaniem analityków BGK, pod koniec przyszłego roku inflacja przyspieszy także z powodu dalszego wzrost cen usług komunalnych oraz usług pracochłonnych. Przede wszystkim dlatego, że mocno da o sobie znać efekt niższej podaży usług z powodu bankructw przedsiębiorstw w okresie "lockdownowym".

ZOBACZ: Szczepienia dla medyków. Termin zapisów wydłużony

Z danych GUS wynika, że w listopadzie towary podrożały tylko o 1,8 proc, ale usługi aż o 7,8 proc. (w porównaniu z listopadem 2019 roku). Najbardziej rosły ceny tych usług, których nie możemy jako konsumenci uniknąć - wywóz śmieci poszedł w górę o połowę, a usługi finansowe niewiele mniej. O kilkanaście procent więcej trzeba płacić za wizytę u stomatologa czy u fryzjera.

Liczni ekonomiści rynkowi spodziewają się znacznych podwyżek cen usług, do których Polacy nie mają dostępu w czasie pandemii. Gdy tylko uda się powstrzymać COVID-19 konsumenci zapełnią restauracje i będą podróżować na wielką skalę. W tej sytuacji przedsiębiorcy zapewne skorzystają z okazji, by jak najszybciej odrobić finansowe straty covidowe.

Polska drożyzna

Podobnie jak w październiku także w listopadzie w Polsce odnotowano najwyższą inflację w całej Unii Europejskiej. Eurostat nasz wzrost cen wyliczył aż na 3,7 proc (stosuje inną metodologię niż GUS). Drugie miejsce w tej niechlubnej klasyfikacji przypadło Czechom i Węgrom (2,8 proc.), a następne Rumunii (1,7 proc.) i Słowacji (1,6 proc.).

ZOBACZ: Inflacja według NBP znów wyższa. Ponad 4-procentowy wzrost cen

Wiele krajów notuje spadek cen, czyli deflację. W Grecji wynosi ona 2,1 proc., a w Estonii, na Cyprze i w Słowenii jest mniej więcej 1-procentowa. W strefie euro listopadowy spadek cen to 0,3 proc. Jest on efektem obniżonych opłat za paliwa i energię przy niewielkich wzrostach cen pozostałych towarów i usług. Eurostat - podobnie jak polscy statystycy i ekonomiści - podkreśla, że w Europie Środkowej główną przyczyną wysokiej inflacji jest przyspieszony wzrost cen usług.

Opłaty "cukrowe" i "małpkowe"

Analitycy PKO BP obawiają się, że nie tylko usługi, ale i żywność może przyczynić się do utrzymywania podwyższonej inflacji w Polsce. W tym roku okazało się co prawda, że susza nie podbiła cen warzyw i owoców tak bardzo jak w poprzednich latach, ale w najbliższym czasie artykuły spożywcze mogą podrożeć z powodu wprowadzanych właśnie opłat "cukrowej" i "małpkowej".

W skali całej gospodarki inflację podsycać będą także: podatek handlowy i 7-procentowa podwyżka płacy minimalnej. Wielu ekonomistów obawia się również, że na drożyznę w Polsce w 2021 roku może wpływać osłabienie złotego, które przełoży się na wzrost kosztów importu. Przyczyną deprecjacji naszej waluty mógłby być wzrost niepewności na rynkach finansowych lub pogorszenie finansowej stabilności Polski.

WIDEO: Leszek Miller: Wszystko jedno, kto zostanie prezydentem USA