Miasta z najgorszym powietrzem w Polsce. Norma przekroczona 18-krotnie
Nowy Targ i Pszczyna znalazły się na czele dwóch niechlubnych rankingów Polskiego Alarmu Smogowego za rok 2019. W pierwszej miejscowości odnotowano najwyższe przekroczenie rakotwórczego benzo(a)pirenu w powietrzu, w drugiej - największą liczbę dni ze smogiem.
- W tych miejscowościach, ale także w setkach i tysiącach innych miejscowości pali się węglem i drewnem w przestarzałych kotłach tzw. kopciuchach. To jest podstawowa przyczyna zanieczyszczenia w Polsce. Połowa polskiego smogu pochodzi z naszych własnych domów - mówił w Polsat News Piotr Siergiej, rzecznik Polskiego Alarmu Smogowego.
1800 proc. normy
- Nowy Targ jest rekordzistą, jeśli chodzi o substancje rakotwórcze - 1800 proc. dopuszczalnej normy. Ale wszystkie miasta z tej "15", to są stężenia od 700 proc. normy do 1800 proc. normy. Rakotwórczy benzo(a)piren powstaje podczas spalania węgla i drewna w stosunkowo niskich temperaturach, w takich właśnie kotłach normą jest 1 nanogram na metr sześcienny (1 ng/m3) - poinformował Siergiej, dodając, że stężenia tej rakotwórczej substancji są bezprecedensowe w skali Europy.
ZOBACZ: Dzień Czystego Powietrza. Uświadamiamy, jak walczyć z zanieczyszczeniem
Ranking miejscowości z najbardziej rakotwórczym powietrzem w 2019 r. (najwyższe roczne stężenie benzo(a)pirenu):
- Nowy Targ - 18 ng/m3
- Rybnik - 13 ng/m3
- Sucha Beskidzka - 11 ng/m3
- Nowy Sącz, Zdzieszowice - 10 ng/m3
- Nowa Ruda, Olkusz, Tuchów, Zabierzów, Godów, Myszków - 8 ng/m3
- Nowa Sól, Oświęcim, Knurów, Pszczyna - 7 ng/m3.
Dni smogowe w Pszczynie
Pierwszą pozycję w rankingu dni smogowych zajmuje Pszczyna. To właśnie w tej miejscowości odnotowano najwięcej dni z przekroczeniem dobowego poziomu dopuszczalnego pyłu PM10 w 2019 r. Przy normie 35 dni, w Pszczynie było ich 106.
ZOBACZ: Smog w polskich miastach. Na ulicach stanęły dwumetrowe płuca
- Wtedy oddycha się powietrzem nienadającym się do oddychania. Porównuję to do pitnej wody. Jeśli w wodzie w kranach pojawi się substancja, o stężeniu, które przekracza 10 proc. normy, ta woda staje się wodą nienadającą się do picia. W przypadku powietrza, to w miastach takich jak Pszczyna, nie nadaje się ono do oddychania przez ponad 1/3 roku. Mieszkańcy nie mają gdzie wyjechać - dodał Siergiej.
Ranking miejscowości z największą liczbą dni smogowych w 2019 r.
- Pszczyna - 106
- Rybnik - 89
- Nowy Targ - 88
- Wodzisław Śląśki - 86
- Zabierzów - 83
- Godów - 79
- Nowa Ruda - 78
- Sucha Beskidzka, Zabrze - 77
- Lubań, Nowy Sącz -71
- Skawina - 70
- Lubliniec 68
- Żywiec 67
- Oświęcim, Katowice - 66
Najmniejszą liczbę dni smogowych odnotowano w miastach położonych na Pomorzu: Sopocie (1 dzień), Słupsku (3 dni) i Kołobrzegu (4 dni).
- Zawstydzający jest fakt, że moje miasto drugi rok z rzędu plasuje się na pierwszym miejscu - mówi Aleksandra Antes-Szewczyk, aktywistka Pszczyńskiego Alarmu Smogowego - Nasza pozycja w rankingu powinna dać wszystkim do myślenia - zarówno mieszkańcom jak i włodarzom. Wyniki innych miast pokazują, że można robić więcej, skuteczniej. Niestety temat smogu pojawia się tylko przy okazji corocznych rankingów, wyborów i Dnia Czystego Powietrza. W Pszczynie problem nie jest traktowany priorytetowo, choć od jakości powietrza zależy zdrowie i życie wszystkich mieszkańców.
30 proc. planu
Na pytanie czy i kiedy w Polsce będziemy oddychać świeżym powietrzem rzecznik PAS odpowiedział "to bardzo trudne pytanie". - Rząd zaplanował działanie programu "Czyste Powietrze" na najbliższe 8 lat. Program miał trwać w sumie 10. Patrząc na tempo realizacji programu, to w 10 się nie wyrobimy, jeżeli będzie to tak szło, jak idzie w tej chwili. Mam nadzieje, że my obywatele, właściciele tych kotłów zrobimy to szybciej niż zakłada plan - mówił Siergiej.
- Na dwa lata działania programu powinniśmy mieć 700-800 tys. wymienionych kotłów. Na razie złożono ok. 180 tys. wniosków. To ok. 30 proc. zakładanego planu - ocenił.
WIDEO: rzecznik Polskiego Alarmu Smogowego w Polsat News
Czytaj więcej