Sytuacja na rynku pracy. Jesienią czeka nas wzrost bezrobocia
Stopa bezrobocia w sierpniu była taka jak w czerwcu i lipcu i wyniosła 6,1 proc. Takie są wyliczenia Głównego Urzędu Statystycznego. Oznacza to, że od początku pandemii liczba osób bez pracy oficjalnie wzrosła o około 100 tysięcy.
Liczba bezrobotnych między końcem lipca, a końcem sierpnia minimalnie spadła - o 1,5 tysiąca osób (z 1 miliona 29,5 tysiąca do 1 miliona 28 tysięcy). Tuż przed pandemią - w lutym 2020 roku - stopa bezrobocia wynosiła 5,5 proc. Bez pracy pozostawało wtedy nieco ponad 900 tysięcy osób. Z oficjalnych raportów GUS wynika więc, że od tamtej pory liczba bezrobotnych wzrosła o niecałe 100 tysięcy osób.
Efekt pracy sezonowej
Przyczyną letniej stabilizacji na rynku zatrudnienia mogła być duża liczba miejsc pracy sezonowej, głównie w budownictwie, gastronomii i w miejscowościach turystycznych. Jednak tegoroczny sierpień nie był tak dobry, jak ubiegłoroczny. Wtedy stopa bezrobocia wynosiła 5,2 proc., a pracy nie miało 865,5 tysiąca osób.
W najbliższych miesiącach sytuacja będzie się pogarszać. Rząd przy okazji najnowszej nowelizacji budżetu założył, że pod koniec tego roku stopa bezrobocia wzrośnie z do 8 proc. Wiele wskazuje na to, że na rynku pracy dopiero jesienią ujawnią się skutki "zamknięcia gospodarki" na przełomie pierwszego i drugiego kwartału. Wiadomo na przykład, że nie da się uniknąć znacznego wzrostu skali zwolnień grupowych w przedsiębiorstwach.
ZOBACZ: Minimalne wynagrodzenie za pracę wzrośnie o 200 zł
Już po siedmiu miesiącach 2020 roku były one największe od 6 lat i na koniec lipca objęły 45,8 tysiąca osób. To o ponad 40 proc. więcej niż w całym 2019 roku. Jeśli druga fala cięć kadrowych w firmach dorówna wiosennej, to w końcu roku będziemy mieli pod tym względem rekord dekady.
- Dołek na rynku pracy dopiero przed nami - potwierdza Sławomir Dudek, główny ekonomista Pracodawców RP. Przypomina, że sfera zatrudnienia reaguje z opóźnieniem na spadek przychodów firm. Sławomir Dudek zgadza się z rządowa prognozą, ze, stopa bezrobocia rejestrowanego wzrośnie pod koniec roku z obecnych 6,1 proc. do nawet 8 proc. Jednak - jak podkreśla - faktyczne skutki pandemii poznamy wraz z danymi za czwarty kwartał, a może dopiero na początku 2021 roku.
Recesja zaszkodzi rynkowi pracy
Doświadczenie uczy, że liczba osób bez pracy jest ściśle skorelowana z PKB. Przyjmuje się, że w gospodarce takiej jak Polska, PKB musi zwiększać się o ponad 3 proc., żeby bezrobocie nie rosło. W czwartym kwartale 2019 roku nasza gospodarka rozwijała się w tempie 3,1 proc.
Wtedy też liczba osób bez pracy była zbliżona do naturalnego minimum występującego w gospodarkach wolnorynkowych. Oficjalna stopa bezrobocia jesienią 2019 roku wynosiła 5 proc., co oznaczało, że kto chciał podjąć pracę, ten przeważnie ją znajdował.
ZOBACZ: Dostaje najwyższą emeryturę w Polsce. Pracował do osiemdziesiątki
Dziś mamy w Polsce 8-procentowy spadek PKB. Nieuniknioną konsekwencją regresu gospodarczego będzie zmniejszenie liczby miejsc pracy i narastające bezrobocie.
Ukryte bezrobocie
Co ciekawe, z badań powadzonych przez zespół ekspertów z Uniwersytetu Warszawskiego oraz instytutów GRAPE i CASE wynika, że już teraz faktyczne bezrobocie (nie zawsze podlegające rejestracji w urzędach) sięga 8-9 proc.
Niezależni eksperci podkreślają, że w Polsce mamy bardzo słabe pośrednictwo pracy. Wiele osób szuka zajęcia przez znajomych i ogłoszenia i w ten sposób umyka oficjalnym statystykom.
Niektórzy nie chcą być aktywni na rynku pracy dopóki nie minie zagrożenie zdrowotne. Skutkiem pandemii jest też wstrzymanie procesów rekrutacyjnych w wielu firmach, co sprawiło, że potencjalni kandydaci nie wierzą, że w obecnej sytuacji szukanie pracy ma sens.
Czytaj więcej