"Śniegu już nigdy nie będzie". Szumowska i Englert: film nabrał dodatkowej treści podczas lockdownu
- Podczas lockdownu ten film nabrał dodatkowej wartości i dodatkowej treści. Przez dziwny zbieg okoliczności dotknęliśmy czegoś, co stało się szalenie aktualne - tak o swoim najnowszym filmie, polskim kandydacie do Oscara "Śniegu już nigdy nie będzie" opowiada Małgorzata Szumowska. Produkcja nakręcona wspólnie z Michałem Englertem oczarowała publiczność i krytyków na festiwalu w Wenecji.
Centralną postacią "Śniegu już nigdy nie będzie" jest urodzony kilka lat po katastrofie w Czarnobylu, obdarzony bioenergoterapeutycznymi zdolnościami Ukrainiec Żenia (w tej roli Alec Utgoff), który przyjeżdża do Polski w celach zarobkowych. Mężczyzna załatwia sobie zezwolenie na pobyt i rozpoczyna pracę jako masażysta na zamieszkiwanym przez bogaczy zamkniętym osiedlu.
Z przenośnym łóżkiem odwiedza rodziny, których członkowie pomimo materialnego dostatku czują się nieszczęśliwi. Są samotni, brakuje im zimy, jaką pamiętają z czasów dzieciństwa i bliskich, którzy odeszli. Masażysta poznaje m.in. Marię, kobietę z problemem alkoholowym (Maja Ostaszewska), cierpiącą po śmierci męża, nadużywającą psychotropów Ewę (Agata Kulesza), chorego na raka mężczyznę (Łukasz Simlat) i jego żonę Wikę (Weronika Rosati), zakręconą właścicielkę kilku buldogów angielskich (Katarzyna Figura) i nowego mieszkańca osiedla (Andrzej Chyra), który w przeszłości był wojskowym. Dzięki hipnozie Żenia prowadzi swoich klientów do magicznego lasu, w którym konfrontują się ze swoimi lękami i potrzebami.
ZOBACZ: Znamy polskiego kandydata do Oscara 2020
- To film bardzo uniwersalny. Osiedle (na którym dzieje się akcja - red.) symbolizuje bardziej Europę niż Polskę, To nie jest konkretnie film o Polsce. Zahacza o naszą transformację i jest to bardzo ważne, bo to są nasze korzenie. Cieszymy się, że pamiętamy czasy sprzed 1989 r. i jesteśmy ludźmi, którzy łączą w sobie obie te epoki - mówiła reżyserka Małgorzata Szumowska w rozmowie z korespondentką Polsat News Urszulą Rzepczak.
- Staraliśmy się w jakimś sensie, pokazując tę warstwę duchową, sfilmować to, co się najtrudniej filmuje i o czym się najtrudniej mówi, to jest to niedopowiedziane. W filmie pojawia się ten problem radioaktywności po katastrofie czarnobylskiej, który w owym czasie był jakimś wrogiem dla społeczeństwa i cywilizacji. Był jednak trudny do namierzenia i zlokalizowania. Tak teraz nie wiemy gdzie dokładnie podziewa się wirus. Szacunek i obawa ludzi przed czymś, co jest niewidzialne, gdzieś tutaj się przewija i ma bardzo bieżący aspekt - mówił współreżyser Michał Englert.
WIDEO: zobacz całą rozmowę z reżyserami polskiego kandydata do Oskara
"Wyżyny kariery"
Światowa premiera obrazu odbyła się w poniedziałek wieczorem na 77. festiwalu filmowym w Wenecji. "Śniegu już nigdy nie będzie" to pierwszy od pięciu lat polski film w konkursie głównym wydarzenia. W projekcji brała udział delegacja ekipy z Szumowską i Englertem na czele.
"So so so happy!!!" – napisała później reżyserka na swoim profilu na Instagramie. I rzeczywiście ma powody do zadowolenia. Film został bardzo dobrze odebrany przez publiczność, a w sieci pojawiły się już pierwsze, w większości pozytywne recenzje.
Guy Lodge ("Variety") podkreślał, że "intrygująca satyra na polską społeczność ujawnia swą hipnotyczną moc". "Małgorzata Szumowska, współreżyserująca z Michałem Englertem, wznosi swoją karierę na wyżyny dzięki ponętnej, klimatycznej opowieści o zamożnej polskiej społeczności otoczonej dłońmi masażysty-imigranta" – napisał.
Deborah Young ("The Hollywood Reporter") zwraca uwagę m.in. na przyjemną dla oka stronę techniczną. "Szczególnie zainspirowane przez Englerta oświetlenie, które nadaje twarzy Utgoffa dziwne rysy anioła. Kostiumy i scenografia podkreślają kosztowną pustkę przestrzeni mieszkalnych" – stwierdziła.
W ocenie Young Szumowska każdym kolejnym filmem "wydaje się przecierać nowe szlaki, prezentując historie niekonwencjonalne, które zmuszają widzów do znalezienia własnego klucza interpretacyjnego". "W »Twarzy«, jednym ze swoich poprzednich filmów, opowiedziała o mężczyźnie, który przeszedł przeszczep twarzy. W »Córce boga« pokazała kobiety należące do starej sekty religijnej, którą kieruje otoczony kultem lider. W najnowszym filmie razem z Michałem Englertem wyreżyserowała historię ukraińskiego masażysty, który za pomocą rąk leczy nie tylko ciała, ale i dusze klientów. Nie ma logicznego wytłumaczenia dla tego, co robi. Mniej mistycznie nastawieni widzowie mogą przypisać jego osiągnięcia pranoterapii lub podobnym technikom. Ale równie dobrze można stwierdzić, że jest anielską, chrześcijańską postacią" – wyjaśniła.
Wszystko zależy od Blanchett
Jej opinię podziela Carlos Aguilar ("The Playlist"). "Narracja hipnotycznego doświadczenia oglądania pobudza zmysły. Dzięki wieloletniemu współpracownikowi Szumowskiej Michałowi Englertowi fabuła i obrazy są ze sobą wspaniale splecione" – zaznaczył. Dodał, że "»Śniegu już nigdy nie będzie« urzeka wspaniałymi ramami i wrażeniami, które wykraczają daleko poza opowieść". "Jest to film wystarczająco złożony intelektualnie (...). Decyzja o wybraniu go jako oficjalnego kandydata Polski do nadchodzących Oscarów ma głęboki sens" – podsumował.
ZOBACZ: Gwiazdy w maskach, czyli festiwal filmowy w Wenecji w trakcie pandemii
Mniej przychylną recenzję wystawił filmowi Jonathan Romney ("Screen Daily"). "Choć »Śniegu już nigdy nie będzie« momentami jest kuszący, niektóre aspekty wydają się znajome. Pokazanie mieszkańców zamkniętego osiedla, które bardziej przypomina więzienie, nie różni się od satyry na mieszkańców amerykańskich przedmieść, jaką lata temu był »Edward Nożycoręki«. Nie można powiedzieć, że twórcy podchodzą do swojej pracy z lekkością. Każde ujęcie jest bogato oświetlone, by maksymalnie podsycić atmosferę. W rezultacie film staje się trochę »za gruby«, nie pozostawia widzowie miejsca na przemyślenia, marzenia" – uznał.
Zwycięzców konkursu głównego poznamy w sobotę podczas gali zamknięcia festiwalu. Werdykt ogłosi jury w składzie: australijska aktorka Cate Blanchett (przewodnicząca), amerykański aktor Matt Dillon, austriacka reżyserka i scenarzystka Veronika Franz, brytyjska reżyserka i scenarzystka Joanna Hogg, włoski pisarz Nicola Lagioia, niemiecki reżyser i scenarzysta Christian Petzold oraz francuska aktorka Ludivine Sagnier.
Polska premiera "Śniegu już nigdy nie będzie" planowana jest na pierwszy kwartał 2021 roku.
Czytaj więcej