Koniec papierosów mentolowych. Od dziś obowiązuje zakaz ich sprzedaży
Od środy obowiązuje zakaz sprzedaży papierosów smakowych. Tymczasem "mentole" to ponad 30 proc. wszystkich sprzedawanych w Polsce papierosów. Z badań wynika, że na zakazie sprzedaży może zyskać szara strefa mająca potężne fabryki papierosów za naszą wschodnią granicą. Na rynku pojawiło się również inne rozwiązanie dla amatorów papierosów mentolowych.
Zakaz sprzedaży papierosów mentolowych to efekt działań unijnych urzędników, walczących z nałogiem palenia. Obejmie zarówno papierosy, jak aromatyzowane, jak i te tzw. klikane, z kapsułką w środku, a także tytoń do palenia. Nie dotyczy papierosów elektronicznych, podgrzewaczy tytoniu oraz cygar i cygaretek.
Choć zakaz wchodzi w życie od dziś, 20 maja, z badania Forum Konsumentów przeprowadzonego przed tygodniem wynikało, że 51 proc. palaczy o nim nie wie. Jednocześnie 20 proc. ankietowanych deklaruje, że sięgnie po papierosy smakowe z czarnego rynku po ich wycofaniu z legalnej sprzedaży. A udział papierosów mentolowych w sprzedaży wyrobów tytoniowych w Polsce to aż 30 proc.
Fabryki papierosów na przemyt
Przed rozwojem szarej strefy ostrzega Polska Izba Handlu. Jak zauważa, w ciągu ostatnich 10 lat udział nielegalnych papierosów w polskim rynku udało się obniżyć z prawie 19 do ok. 10 proc. Podkreśla jednak, że w 2020 r. nowy zakaz oraz 10-proc. podwyżka akcyzy może ten trend odwrócić.
ZOBACZ: Złe wiadomości dla palaczy. Nadchodzi koniec mentolowych i smakowych papierosów
- Odpływ konsumentów do szarej strefy to realne straty zarówno dla handlu, jak i budżetu państwa - mówi Maciej Ptaszyński, wiceprezes PIH. I dodaje, że "ważne jest budowanie świadomości konsumentów, aby nie szukali wyrobów mentolowych na bazarach. Produkty niewiadomego pochodzenia nie spełniają żadnych norm jakości".
- Za naszą wschodnią granicą nie zostaje w żaden sposób ograniczona podaż tych papierosów. Znajdują się tam fabryki, które produkują papierosy z przeznaczeniem na przemyt. Szara strefa to nie jest tylko kwestia tego, że przysłowiowa mrówka zapakuje karton czy dwa do samochodu osobowego. Głównym problemem jest to, że istnieją potężne fabryki o ogromnych mocach produkcyjnych, które produkuję papierosy z definicji przeznaczone na przemyt i wprowadzenie ich do obrotu w innych krajach - mówił Ptaszyński.
Szkło, metal, trutka na szczury
- Zdarza się, że w papierosach z takich miejsc znajdujemy fragmenty szkła, opiłki metalu czy trutki na szczury. Łatwo sobie wyobrazić, co może się stać, jeżeli konsument będzie inhalował taki produkt. Wielki apel o niekorzystanie z wyrobów szarej strefy - dodał.
"Apelujemy do Ministerstwa Finansów i służb państwowych o działania, które nie dopuszczą do zalania polskiego rynku mentolowymi papierosami zza wschodniej granicy" - oświadczyła Izba.
ZOBACZ: Alkohol i papierosy będą droższe. Prezydent podpisał ustawę
PIH zauważa także, że sprzedaż papierosów to od 15 do 40 proc. obrotu małych sklepów w Polsce. Wycofanie papierosów mentolowych uszczupli ich obrót o ok. 5-15 proc.
Ze sprzedaży wyrobów tytoniowych do budżetu wpływa co roku 26 mld zł, z czego ok. 7-9 mld zł pochodzi ze sprzedaży papierosów smakowych.
Spora część palaczy nie miała świadomości, że "mentole" znikają, ale firmy już się do zakazu przygotowały. Na rynku pojawiły się specjalne, jednorazowe wkładki. Umieszcza się je w paczce i dzięki temu papierosy nabierają mentolowego aromatu. Wkładki kosztują od 2 do 5 zł.
Skarga Polski
Polski rząd zaskarżył przepisy dotyczące zakazu sprzedaży papierosów mentolowych ze względu na "istotne konsekwencje gospodarcze", które niosą one dla naszego kraju. Polska jest największym producentem gotowych wyrobów tytoniowych i drugim co do ilości producentem tytoniu w UE. Przoduje też, jeśli chodzi o popularność cienkich papierosów mentolowych.
W skardze podnoszono, że kwestia konsumpcji papierosów mentolowych - zarówno pod względem wpływu na zdrowie publiczne, jak i ewentualnych kosztów społecznych i gospodarczych związanych z zakazem ich sprzedaży - ma charakter lokalny, ograniczony do wąskiej grupy państw członkowskich.
W grudniu 2015 r. TSUE oddalił skargę Polski.
Czytaj więcej