75. rocznica wyzwolenia niemieckiego obozu Auschwitz. Plan uroczystości, zaproszeni goście — Reuters

Brama z napisem "Arbeit macht frei" (Praca czyni wolnym). To przez nią przechodziły tysiące więźniów niemieckiego obozu Auschwitz. Najczęściej nie odzyskiwali wolności

Byli więźniowie Auschwitz, przedstawiciele 60 krajów i organizacji międzynarodowych, duchowni różnych religii upamiętnią 75. rocznicę wyzwolenia niemieckiego obozu Auschwitz. Patronuje im prezydent Andrzej Duda. Organizatorzy podali dokładny plan uroczystości. Transmisja z obchodów w poniedziałek w Polsat News i na polsatnews.pl.

27 stycznia przypada Międzynarodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu. Mottem poniedziałkowych obchodów są słowa: "Mamy straszne przeczucie, gdyż wiemy". Napisał je Załmen Gradowski, polski Żyd, członek Sonderkommanda w Birkenau, czyli specjalnej grupy więźniów, których Niemcy zmuszali do usuwania ciał zgładzonych.

Gradowski był autorem rękopisów w języku jidysz odnalezionych po wojnie na terenie Birkenau. Opisał w nich zagładę.

ZOBACZ: Premier Holandii przeprosił Żydów. To pierwsze takie wystąpienie w imieniu rządu

Najważniejszymi gośćmi obchodów rocznicowych będą ocaleni więźniowie Auschwitz. Przyjechało ich do Miejsca Pamięci ok. 200, m.in. z Polski, Stanów Zjednoczonych, Kanady, Izraela i Australii. Czworo z nich ma zabrać głos podczas centralnej ceremonii.

27 stycznia przypada Międzynarodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu.

Byli więźniowie upamiętnią rozstrzelanych przed Ścianą Śmierci

O godz. 8:30 byli więźniowie obozu Auschwitz oraz prezydent Andrzej Duda złożą wieńce i zapalą znicze przed Ścianą Śmierci przy bloku 11. Niemcy rozstrzelali tam ok. 5,5 tys. osób, głównie Polaków.

Półtorej godziny później rozpoczną się rozmowy plenarne delegacji polskiej i UNESCO pod przewodnictwem prezydenta Dudy i dyrektor generalnej organizacji Audrey Azoulay.

Na godz. 11 zaplanowano odsłonięcie tablicy informującej o wsparciu finansowym Londynu dla Fundacji Auschwitz-Birkenau z udziałem jej przedstawicieli oraz burmistrza stolicy Wielkiej Brytanii Sadiqa Khana.

Fundacja gromadzi pieniądze na finansowanie prac konserwatorskich w byłym obozie. Wsparło ją ponad 30 państw; najwyższą kwotę zadeklarowali Niemcy.

Początkowo Berlin wpłacił 60 mln euro, ale pod koniec ubiegłego roku złożył deklarację zasilenia konta Fundacji kolejnymi 60 mln euro.

Andrzej Duda spotka się z prezydentami Izraela i Ukrainy

Również około godz. 11 prezydent Polski oraz jego izraelski odpowiednik, Reuwen Riwlin, złożą kwiaty i znicze przed pomnikiem rotmistrza Witolda Pileckiego, który stoi na terenie Małopolskiej Uczelni Państwowej.

ZOBACZ: 75. rocznica wyzwolenia obozu Auschwitz-Birkenau. Apel Biskupów Europy

Chwilę później obaj przywódcy spotkają się, a delegacje polska i izraelska zjawią się na rozmowach plenarnych. Około południa Duda i Riwlin wygłoszą oświadczenie dla mediów.

Niedługo przed godz. 13 polski prezydent przyjmie Wołodymira Zełenskiego, prezydenta Ukrainy. Następnie zaplanowano ich konferencję prasową.

Plan głównych uroczystości w Auschwitz. Zaproszeni goście

Przemówienie inaugurujące główną uroczystość Andrzej Duda wygłosi ok. godz. 15.30. Będzie mu towarzyszyła małżonka Agata Kornhauser-Duda.

Głos zabiorą również: Ronald Lauder w imieniu "Filarów Pamięci", czyli prywatnych darczyńców wspierających Fundację Auschwitz-Birkenau, której celem jest zachowanie autentyzmu Miejsca Pamięci dla przyszłych pokoleń, a także dyrektor Muzeum Auschwitz Piotr Cywiński.

Wśród przywódców, polityków i dyplomatów, którzy zasiądą w ogromnym namiocie, ustawionym tak, by wewnątrz znalazła się historyczna brama główna byłego obozu Auschwitz II-Birkenau, będą m.in. pary królewskie z Niderlandów - Wilhelm-Aleksander i Maksyma oraz Hiszpanii - Filip VI Burbon z Letycją. Specjalnym przedstawicielem Stolicy Apostolskiej będzie kard. Zenon Grocholewski.

ZOBACZ: Przeżyła marsz śmierci. Zofia Posmysz-Piasecka odznaczona Orderem Orła Białego

Stany Zjednoczone będą reprezentowane przez sekretarza skarbu Stevena Mnuchina, Francja - premiera Edouarda Philippe'a, a Wielka Brytania - księżną Kornwalii Kamilę.

Rosja wyznaczyła na szefa swojej delegacji ambasadora Siergieja Andriejewa. Natomiast z Niemiec przyjedzie prezydent Frank-Walter Steinmeier.

Wyznawcy rożnych religii pomodlą się wspólnie

Główną uroczystość zwieńczą ekumeniczne modlitwy w intencji ofiar, które zmówią Żydzi i duchowni różnych wyznań chrześcijańskich – katolicy, prawosławni i luteranie.

Końcowym akordem rocznicowych obchodów będzie złożenie zniczy przed pomnikiem ofiar obozu, który ustawiony jest między ruinami dwóch największych krematoriów. Uczynią to wspólnie byli więźniowie i szefowie delegacji państwowych.

WIDEO: "Wolna Wigilia stanie się faktem". Minister obiecuje zmiany