Ekodoradcy w małopolskich gminach przekonują do wymiany pieców. Ma to pomóc zwalczyć smog
70 mln zł trafi do kilkudziesięciu gmin w Małopolsce, które przystąpiły do specjalnego programu poprawy jakości powietrza. Dzięki tym środkom w tzw. obwarzanku krakowskim pojawią się ekodoradcy, którzy mają przekonać mieszkańców do wymiany pieców. To właśnie stamtąd pochodzi najwięcej smogu, którym potem dusi się Kraków. W piątek dopuszczalne stężenie pyłu było przekroczone ponad trzykrotnie.
Do ekologicznego projektu przystąpiły 62 małopolskie gminy, czyli 1/3 wszystkich z tamtego regionu. Wśród nich znalazła się Wielka Wieś, gdzie udało się wymienić 300 pieców. Jednak prawie 2000 nadal truje mieszkańców południa Polski.
Dlatego samorządowcy przystępują do programu "LIFE" na rzecz ochrony powietrza. Opiewa on na 70 mln zł w ramach unijnej dotacji, z czego większość przeznaczana jest na zatrudnienie ekodoradców.
"To przynosi konkretny efekt"
- Do tej pory wykonywaliśmy praktycznie wszelkie działania tak jak gminy, które takich doradców miały. Konsultowaliśmy się z innymi referatami w innych gminach - powiedział Polsat News Krzysztof Wołos, wójt Wielkiej Wsi.
Zdaniem urzędników, w gminach, które należą do programu udało się pozyskać prawie miliard złotych na działania związane z ochroną środowiska.
- Tłumaczymy, pomagamy ale przede wszystkim wyjaśniamy jak przebrnąć przez trudności biurokratyczne związane z pozyskiwaniem środków. Tylko 55 działających do tej pory doradców potrafiło zdobyć dwukrotnie więcej funduszy na wymianę pieców niż w pozostałych gminach. To przynosi konkretny efekt - mówił Tomasz Urynowicz, wicemarszałek województwa małopolskiego.
WIDEO: Ekodoradcy w małopolskich gminach. Materiał "Wydarzeń"
Przekroczone stężenie pyłów w Małopolsce i na Śląsku
Jednak w większości małopolskich gmin wciąż "popularne" jest palenie tym, co nie powinno trafiać do pieca. Zanieczyszczenia docierają również nad Kraków i trują jego mieszkańców, chociaż od czterech miesięcy obowiązuje tam zakaz palenia węglem i drewnem.
Dopuszczalne stężenia dobowe dla pyłu PM10 nie powinny przekraczać 50 mikrogramów, a dla pyłu PM2,5 - 25 mikrogramów na metr sześc. - wskazują zalecenia Światowej Organizacji Zdrowia (WHO).
ZOBACZ: "Kopciuchy" wymieniamy, ale zbyt powoli. Raport Polskiego Alarmu Smogowego
Tymczasem w piątek rano stężenie PM10 w Krakowie sięgnęło 180 mikrogramów na metr sześcienny. Z kolei w Nowym Targu były aż 203 mikrogramy.
Na mobilnej stacji pomiarowej w Goczałkowicach-Zdroju (woj. śląskie) maksymalne stężenie godzinne sięgnęło w nocy z czwartku na piątek 520 mikrogramów. Najwyższe wskazania stacji stałych na Śląsku były niższe, np. w Gliwicach 203 mikrogramy, w Sosnowcu 193 mikrogramy, a w Tychach - 174 mikrogramy. Wartości wskazań w ciągu dnia spadały.
Smog zagraża życiu
Z powodu smogu i powikłań wynikających ze złej jakości powietrza, w Polsce umiera 47 tys. osób rocznie - wynika z raportów WHO i agend europejskich. Za największe emisje zanieczyszczeń, w tym pyłów zawieszonych PM2,5, PM10 oraz benzo(a)pirenu odpowiada sektor bytowo-komunalny (np. piece grzewcze, palenie śmieci) oraz transport.
Alarm smogowy jest ogłaszany przy przekroczeniu w ciągu całej doby średniej wartości 150 mikrogramów na metr sześc. dla pyłu PM10. Tzw. poziom informowania to 100 mikrogramów (oznacza dwukrotne przekroczenie normy jakości ustalonej dla pyłu PM10 na 50 mikrogramów) - wynika z rozporządzenia ministra środowiska z października ubiegłego roku.
Zygmunt Solorz powołał Program Czysta Polska
Według danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) z końca 2018 roku, aż 36 spośród 50 miast Unii Europejskiej z najbardziej zanieczyszczonym powietrzem znajduje się w Polsce.
Między innymi dlatego w sierpniu Zygmunt Solorz, założyciel Telewizji Polsat, powołał Program Czysta Polska. - Zawsze chciałem tworzyć i dawać ludziom to, czego potrzebują. A dzisiaj wszyscy potrzebujemy czystego powietrza - mówił wówczas.
- Zapraszam do udziału w Programie Czysta Polska wszystkich Polaków, w tym organizacje ekologiczne, które już dziś skutecznie działają często na zasadzie non-profit, ekspertów, ludzi nauki, uczniów, studentów, przedstawicieli biznesu, wszystkich środowisk mających wpływ na rzeczywistość społeczno-gospodarczą kraju - każdego kto jest zainteresowany czystym powietrzem w Polsce - zadeklarował Solorz.
Czytaj więcej