Prof. Grażyna Świątecka i prof. Andrzej Nowak. Kim są odznaczeni Orderem Orła Białego?
Prezydent Andrzej Duda odznaczył Orderem Orła Białego prof. medycyny, kardiolog Grażynę Świątecką - twórczyni gdańskiego Telefonu Zaufania "Anonimowy Przyjaciel", pierwszej w Polsce tego rodzaju placówki. Najwyższe państwowe odznaczenie otrzymał także prof. Andrzej Witold Nowak - historyk, publicysta, wykładowca Uniwersytetu Jagiellońskiego. Od 2016 członek Kolegium Instytutu Pamięci Narodowej.
W poniedziałek, 11 listopada w 101. rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości prezydent Andrzej Duda odznaczył Orderem Orła Białego prof. Grażynę Świątecką "w uznaniu znamienitych zasług upowszechnianiu idei wrażliwości na potrzeby drugiego człowieka i bezinteresownej pomocy, za osiągnięcia w podejmowanej z pożytkiem dla kraju pracy zawodowej i służbie społeczeństwu polskiemu"
Prof. Andrzej Nowak otrzymał odznaczenie "w uznaniu znamienitych zasług w upowszechnianiu wiedzy historycznej i propagowaniu wartości patriotycznych, za osiągnięcia w dziedzinie nauk humanistyczno-społecznych i popularyzowanie polskiej myśli naukowej na świecie".
Order Orła Białego to najstarsze i najwyższe odznaczenie państwowe Rzeczpospolitej Polskiej nadawane za znamienite zasługi cywilne i wojskowe.
Prezydent o odznaczonych
- Prezydent RP ma ten zaszczyt, że może państwu wręczyć symboliczne podziękowania od Polski za wielkie dzieło, które państwo w swoim życiu i swoim życiem realizujecie - powiedział w poniedziałek prezydent Andrzej Duda po wręczeniu oznaczeń państwowych.
Prezydent podkreślił także, że w przypadku odznaczeń dla prof. Grażyny Świąteckiej i dla prof. Andrzeja Nowaka, ani on, ani kapituła nie miała żadnych wątpliwości.
Mówiąc o prof. Świąteckiej, Andrzej Duda zaznaczył, że jest ona twórcą pierwszego w Polsce telefonu zaufania, co - jak zaznaczył - uratowało życie wielu ludziom i co uratowało wiele rodzin.
Z kolei mówiąc o prof. Nowaku podkreślił, że jest on historykiem, który z pasją pokazuje historię w sposób niezwykle ciekawy.
- Taki, który buduje postawy patriotyczne - dodał.
ZOBACZ: "Dwie znamienite osoby uzyskają od prezydenta Order Orła Białego"
Prof. Świątecka - kardiolog, założycielka telefonu zaufania
Profesor medycyny, kardiolog, internista. Twórczyni gdańskiego Telefonu Zaufania "Anonimowy Przyjaciel", pierwszej w Polsce tego rodzaju placówki. Prof. Świątecka studiowała na Wydziale Lekarskim Akademii Medycznej w Gdańsku. Jest autorką i współautorką 242 publikacji naukowych.
Jest współzałożycielką i redaktor naczelną kwartalnika Elektrofizjologia i Stymulacja Serca (później Folia Cardiologica, a obecnie Cardiology Journal).
Grażyna Świątecka to także inicjatorka, współorganizator i prezes Polskiego Towarzystwa Pomocy Telefonicznej oraz redaktor czasopisma Telefon Zaufania - Nasza Gazeta.
W 2001 roku uzyskała nagrodę ministra zdrowia. W 1981 roku Złoty Krzyż Zasługi, w 1997 roku Medal 1000-lecia Gdańska, w 2001 roku medal Komisji Edukacji Narodowej, w 2004 Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski oraz 2009 - Medal "Gloria Medicinae".
Prof. Nowak - znawca stosunków polsko-rosyjskich
Prof. Andrzej Nowak - odznaczony Orderem Orła Białego - powiedział, że gdy myśli o sensie przyznanych medali i krzyży przychodzi mu do głowy "obraz symbolu, któremu wszyscy służymy - Orła Białego". Jak mówił, żywiołem tego symbolu jest przede wszystkim wolność, "bezkres, który można ocenić tylko z wysokości tego wzlotu polskiego orła".
- Nie widać z tej wysokości żadnych granic, nie widać podziałów, jest to wszechogarniające poczucie wolności - mówił historyk.
- Polskość oznacza także pewne granice, pewną ukształtowaną historycznie wspólnotę. Kiedy myślę o tym połączeniu wolności z granicami, w których służymy, pracujemy, przychodzi mi na myśl wizja gniazda. Bo orzeł, żeby wzlecieć, żeby swobodnie szybować, bujać w obłokach, ogarniać cały świat twórczą fantazją swego ducha (...) potrzebuje gniazda. Żeby miał gdzie wracać ten polski orzeł, który od 1050 lat jest szybuje i wraca do gniazda - mówił Nowak.
Historyk przypomniał pierwszego kawalera orderu Virtuti Militari Tadeusza Kościuszkę, Józefa Piłsudskiego - pierwszego z urzędu kawalera odrodzonego w II RP orderu Orła Białego i św. Jana Pawła II - pierwszego kawalera tego orderu w odrodzonej III RP. Jak mówił prof. Nowak, dwaj pierwsi z tych odznaczonych Polaków mają kopce symbolizujące wdzięczność narodu. - Dobrze by było, gdyby w przyszłym roku, 102. roku od odzyskania niepodległości, który jednocześnie będzie 100. rocznicą urodzin Jana Pawła II, "dodać wyraz wdzięczności zbiorowej dla tej postaci, czy to w formie kopca, czy jakiejś innej formie - dodał prof. Nowak.
Kim jest profesor Andrzej Nowak?
Profesor Andrzej Witold Nowak urodził się 12 listopada 1960 w Krakowie. Jest polskim historykiem, publicystą, nauczycielem akademickim, sowietologiem, profesorem nauk humanistycznych.
W 1982 ukończył studia na Wydziale Filozoficzno-Historycznym UJ (seminarium prof. Władysława Serczyka). Od stycznia 1983 związany jest z Instytutem Historii PAN w Warszawie (Zakład Historii Europy XIX i XX wieku), gdzie przygotowywał rozprawę doktorską (obronioną w 1990).
Prof. Nowak zajmuje się głównie historią polityczną i myślą polityczną Europy Wschodniej XIX-XX wieku. Jest znawcą historii stosunków polsko-rosyjskich.
CZYTAJ WIĘCEJ: Kornel Morawiecki odznaczony Orderem Orła Białego
Jest członkiem Rady Kolegium Europy Wschodniej im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego, a także Polsko-Rosyjskiej Komisji Historycznej PAN-RAN; Komisji Środkowoeuropejskiej oraz Wschodnioeuropejskiej PAU; kolegium redakcyjnego "Kwartalnika Historycznego" i "Dziejów Najnowszych".
W latach 2006-2010 był członkiem Rady Archiwalnej przy Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych; członkiem Rady Muzeum Historii Polski, a także wiceprezesem Rady Historyków Narodowego Banku Polskiego (2007-2010).
Postanowieniem prezydenta Andrzeja Dudy z 27 czerwca 2016 został powołany w skład Kolegium Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. W październiku 2015 został członkiem Narodowej Rady Rozwoju również powołanej przez prezydenta.
Wielokrotnie odznaczany, m.in. Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, Nagrodą im. Jerzego Giedroycia oraz Nagrodą im. Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego w 2019.
Czytaj więcej