"W Hongkongu za brytyjskich rządów nie było wolności, demokracji, niczego"

Rząd w Pekinie zareagował z wściekłością na wtorkowe wypowiedzi szefa brytyjskiej dyplomacji Jeremy'ego Hunta, który poparł przeciwników nowelizacji prawa ekstradycyjnego, przypomniał o chińsko-brytyjskim porozumieniu w sprawie statusu Hongkongu i przestrzegł przed wykorzystywaniem protestów jako "pretekstu wobec represji".

 

Hunt odniósł się w swojej wypowiedzi dla telewizji BBC do chińsko-brytyjskiej deklaracji z 1984 roku, która określiła zasady zarządzania Hongkongiem, jakie miały obowiązywać po przekazaniu go komunistycznym Chinom w 1997 roku. Zgodnie z deklaracją, przez 50 lat, a więc do roku 2047, kapitalistyczny ustrój polityczno-prawny i styl życia mieszkańców Hongkongu nie powinien ulec zmianie.

 

Prawo ekstradycyjne zawieszone

 

Pomimo tych ustaleń władze w Pekinie planowały jednak znowelizować prawo ekstradycyjne, co umożliwiłoby m.in. przekazywanie podejrzanych Chinom kontynentalnym. Wiele osób odbiera ten projekt jako kolejny przejaw ograniczania autonomii Hongkongu oraz nasilenia ingerencji rządu centralnego w wewnętrzne sprawy tego specjalnego regionu administracyjnego ChRL.

 

Lokalne władze zawiesiły prace nad projektem po największych demonstracjach politycznych w Hongkongu od czasu jego przyłączenia do Chin. Według organizatorów w marszu przeciw umożliwieniu ekstradycji do Chin kontynentalnych 16 czerwca wzięło udział prawie 2 mln osób, czyli mniej więcej co czwarty Hongkończyk.

 

W odpowiedzi na słowa Hunta w trakcie specjalnie zwołanej konferencji prasowej chiński ambassador w Londynie Liu Xiaoming ostrzegał w środę, że wtrącając się w kwestie dotyczące Hongkongu brytyjskie władze zaszkodziły swoim relacjom z Chinami i apelował o "rozważenie konsekwencji swoich słów i działań" w kontekście dawnej kolonii.

 

"22 lata temu w Hongkongu nie było prawa do demonstracji"

 

"Myślę, że w pewnym sensie nasza relacja ucierpiała w wyniku wtrącania się brytyjskiego rządu w sprawy Hongkongu, bo fundamentalną zasadą, którą kierują się nasze kraje jest wzajemny szacunek i niewtrącanie się w kwestie wewnętrzne" - powiedział.

 

Odnosząc się wprost do słów brytyjskiego ministra spraw zagranicznych, Xiaoming dodał, że jest "bardzo zawiedziony" jego postawą i poparciem dla ludzi, którzy w jego ocenie "łamią prawo".

 

"Wszyscy pamiętamy jak Hongkong wyglądał 22 lata temu, za brytyjskich rządów: nie było wolności, demokracji, niczego. Wszyscy wiemy, że gubernatorzy byli mianowani przez brytyjski rząd, a ludzie nie mieli prawa wyboru swoich przedstawicieli, prawa do demonstracji a nawet do niezależnego sądownictwa" - wyliczał.

 

"Słowa nieakceptowalne i nietrafne"

 

Rzecznik chińskiego MSZ Geng Shuang poszedł o krok dalej, oskarżając szefa brytyjskiego MSZ o to, że „kąpie się w wygasłej chwale brytyjskiego kolonializmu” i „ma obsesję pouczania innych”.

 

W odpowiedzi brytyjskie Foreign Office oświadczyło, że te słowa zostały uznane za "nieakceptowalne i nietrafne", co wymagało interwencji na poziomie ambasadora.

 

Sam Hunt, który bierze obecnie udział w walce o stanowisko premiera Wielkiej Brytanii i lidera Partii Konserwatywnej po ustępującej Theresie May, napisał na Twitterze, że "dobre relacje między krajami opierają się na wzajemnym szacunku i honorowaniu prawnie wiążących porozumień między nimi". "To najlepsza droga do zachowania wspaniałej przyjaźni między Wielką Brytanią i Chinami" - dodał.

Czytaj więcej