Sędzia Sądu Najwyższego pyta TK, czy Małgorzata Gersdorf jest uprawniona do kierowania SN

W postanowieniu sędziego Zaradkiewicza o sformułowaniu pytań dla TK zawnioskowano jednocześnie o wstrzymanie do czasu rozstrzygnięcia Trybunału toczących się obecnie postępowań ws. zeszłorocznych powołań sędziów Sądu Najwyższego m.in. do nowych Izb tego sądu. Dotyczy to m.in. sprawy krakowskiego sędziego Waldemara Żurka oraz sprawy poznańskiej sędzi Moniki Frąckowiak. W obu tych sprawach z SN zostały skierowane pytania prejudycjalne do Trybunału Sprawiedliwości UE odnoszące się do systemu powoływania sędziów SN.

 

Jak poinformował we wtorek zespół prasowy SN cztery pytania prawne do TK sędzia Zaradkiewicz wystosował w poniedziałek na kanwie rozpatrywanej w jednoosobowym składzie na posiedzeniu niejawnym sprawy "w przedmiocie o usuniecie niezgodności pomiędzy stanem prawnym ujawnionym w księdze wieczystej, a rzeczywistym stanem prawnym".

 

Pytania sformułowane przez sędziego Zaradkiewicza dotyczą m.in. tego, czy zgodne z konstytucją są: przepis Kodeksu postępowania cywilnego mówiący m.in. o tym, że SN rozpoznaje skargę kasacyjną w składzie trzech sędziów oraz przepis ustawy o SN mówiący o tym, że "SN orzeka w składzie trzech sędziów, chyba że ustawa stanowi inaczej".

 

Chodzi o konstytucyjność tych przepisów w sytuacji, gdy sprawa rozpoznawana jest w SN z udziałem osoby powołanej na sędziego SN przez Prezydenta RP na podstawie uchwały Krajowej Rady Sądownictwa, której skład został ustalony przez przepisy w brzmieniu obowiązującym do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 20 czerwca 2017 r.

 

"Intencją jest ostateczne uniknięcie ewentualnych wątpliwości"

 

Trybunał uznał wtedy za niekonstytucyjne m.in. zawarte ustawie o KRS w ówczesnym brzmieniu odmienne procedury wyboru członków KRS spośród sędziów sądów powszechnych i spośród sędziów innych sądów tj. SN, sądów administracyjnych i sądów wojskowych, a także dwie odrębne drogi wyborów członków Rady spośród sędziów sądów powszechnych - dla sędziów sądów apelacyjnych oraz dla sędziów sądów okręgowych i rejonowych. Ponadto za niezgodne z konstytucją TK uznał wtedy indywidualne kadencje członków Rady wybranych spośród sędziów.

 

Wniosek do TK o uznanie ówczesnych regulacji o KRS za niekonstytucyjne złożył prokurator generalny Zbigniew Ziobro. "Intencją wniosku jest ostateczne uniknięcie ewentualnych wątpliwości dotyczących rozwiązań w nowelizacji ustawy o KRS, nad którą pracuje Sejm" - informowała wtedy Prokuratura Krajowa. Nowe przepisy o wyborze sędziów-członków KRS Sejm uchwalił w grudniu 2017 r. Nowelizacja wprowadziła wybór 15 członków KRS - sędziów na wspólną czteroletnią kadencję przez Sejm - wcześniej wybierały ich środowiska sędziowskie. Pierwsze posiedzenie KRS wybranej zgodnie z nowymi zasadami odbyło się w końcu kwietnia zeszłego roku.

 

W pytaniach sędzia Zaradkiewicz zwrócił się także o rozstrzygnięcie konstytucyjności przepisów określających kompetencje I prezes SN Małgorzaty Gersdorf oraz prezesów SN powołanych przez poprzednią KRS. Zapytał także m.in. o "moc wiążącą" rozstrzygnięcia wydanego z udziałem sędziego powołanego przez Radę funkcjonującą w oparciu o dawne regulacje.

 

Inne pytania do TK

 

W tym roku trafiły już z SN inne pytania do TK w związku z powołaniami sędziów tego sądu.

 

W marcu br. Izba Cywilna zapytała TK o konstytucyjność art. 49 Kpc "w zakresie, w jakim sąd rozpoznaje wniosek o wyłączenie sędziego z powodu podniesienia okoliczności wadliwości powołania sędziego przez Prezydenta RP na wniosek KRS". "Na posiedzeniu w Izbie Cywilnej rozpoznawana była skarga kasacyjna w sprawie o stwierdzenie nieważności czynności prawnej i ustalenie. Pełnomocnik powodów złożył w SN wniosek o wyłączenie od rozpoznania i orzekania sędziów wyznaczonych do rozpoznania tej sprawy: Kamila Zaradkiewicza, Joanny Misztal-Koneckiej oraz Tomasza Szanciło" - informował o okolicznościach tamtego pytania zespół prasowy SN.

 

Z kolei w maju br. Izba Kontroli Nadzwyczajnej Sądu Najwyższego skierowała do TK pytania w sprawie konstytucyjności przepisów dopuszczających wnioski o wyłączanie sędziów wyłonionych w postępowaniach przed nową KRS.

Czytaj więcej