Ministerstwo Sprawiedliwości jednak nie pozwie profesorów UJ. "Nie ma już potrzeby"

W ubiegłym tygodniu Ministerstwo Sprawiedliwości zapowiedziało, że w poniedziałek złoży pozew przeciwko profesorom i doktorantom Uniwersytetu Jagiellońskiego, którzy opracowali krytyczną ekspertyzę do nowelizacji Kodeksu karnego. Ich zdaniem zawarte w noweli przepisy antykorupcyjne mogą nie mieć zastosowania do osób zarządzających największymi, strategicznymi spółkami handlowymi Skarbu Państwa. Według resortu sprawiedliwości, opinia ta "jest nieprawdziwa; jest kłamstwem". Zapowiedź złożenia pozwu w tej sprawie wywołała szeroką dyskusję i sprzeciw niektórych środowisk.

Zbigniew Ziobro pytany w poniedziałek przed południem, czy resort złożył już pozew przeciw profesorom z Krakowa, powiedział, że "nie ma już potrzeby kontynuowania tej sprawy". - W związku z tym, że debata się przetoczyła, dla wszystkich jest jasne, że nerwowa reakcja tych, którzy tę opinię przygotowali i strach przed tym, żeby stanąć przed niezwisłym sadem cywilnym (...) jest wystarczającą już informacją i sygnałem, że nie ma potrzeby kontynuować tej sprawy - mówił Ziobro.

 

"Prawda w tej sprawie wyszła na jaw"

Minister podkreślił, że "fakt zapowiedzi złożenia tego pozwu wywołał cenną dyskusję". - Sprawiła ona, że do opinii publicznej przebiło się to, że zaostrzyliśmy odpowiedzialność karną w tym obszarze (korupcji w spółkach z udziałem Skarbu Państwa - red.) a nie złagodziliśmy. Wydaje się, że w tym sensie inicjatywa ta spełniła swoja rolę. Projekt MS zaostrza odpowiedzialność karną jeżeli chodzi o walkę z korupcją, a w pozostałym zakresie nie łagodzi tylko pozostawia stan prawny taki, jaki był - zaznaczył Ziobro.

Zdaniem Ziobry "prawda w tej sprawie wyszła na jaw i wszyscy widzą, jak jest". - To, że ktoś jest akademikiem, nie znaczy, że może kłamać. Dziś po przetoczeniu się tej dyskusji, każdy może wyrobić sobie zdanie, kto w tej sprawie boi się prawdy, a kto manipulował. Skoro efekt tej zapowiedzi jest taki, że każdy może wyrobić sobie zdanie, kto obawia się prawdy i gdzie ta prawda tkwi, nie ma już potrzeby kierowania tego pozwu - dodał Ziobro.

Jak zaznaczył minister, "nie chodzi tu o pozew, tylko chodzi o prawdę. - Mamy do czynienia tutaj z zaplanowana świadomą manipulacją i powtarzaną nieprawdą. Nie ma to nic wspólnego z debatą naukową - podkreślił szef MS. Ziobro przyznał, że reakcja resortu sprawiedliwości w tej sprawie była bardzo stanowcza. - Jednak była ona związana z faktem, że przedstawiciele części środowisk naukowych świadomie wprowadzali opinię publiczną w błąd, stwarzając wrażenie, że chcemy złagodzić lub wyeliminować odpowiedzialność karną za korupcję, doskonale zdając sobie sprawę z tego, że to nie jest prawdą. Była to oczywista nieprawda, kłamstwo i fałsz - zaznaczył.

 

Możliwy pozew przeciwko Ministerstwu Sprawiedliwości

 

Krakowski Instytut Prawa Karnego oświadczył w poniedziałek, że mimo wycofania się przez Ministerstwo Sprawiedliwości ze skierowania pozwu przeciwko profesorom UJ, rozważa możliwość skierowania pozwu z żądaniem sprostowania nieprawdziwych informacji podawanych przez Ministerstwo Sprawiedliwości i zaniechania naruszania dóbr osobistych naukowców. 

 

Karniści z Krakowa w opublikowanym na Facebooku oświadczeniu zapowiedzieli, że "w imię ochrony wolności prowadzenia badań naukowych i dobrego imienia naukowców, uwzględniając głosy środowiska naukowego, by w imię dobra publicznego podjąć w tej sprawie stosowne kroki prawne" - instytut rozważa możliwość wyegzekwowania na drodze prawnej sprostowania nieprawdziwych informacji zawartych w komunikacie MS ws. pozwania karnistów, a także zaniechania naruszania przez Ministerstwo Sprawiedliwości i ministra sprawiedliwości dóbr osobistych autorów ekspertyzy.

 

 

Oznacza to, że krakowski instytut rozważa skierowanie pozwu na drodze cywilnej przeciwko ministrowi sprawiedliwości i jego resortowi.

Jak wskazali w oświadczeniu karniści z Krakowa, minister sprawiedliwości publicznie, bez merytorycznego odniesienia się do treści ekspertyzy, zarzucił autorom opinii manipulacje i kłamstwo. "Tego typu nieakceptowalne działania władzy publicznej godzą w standardy demokratycznego państwa prawa" - podkreślili.

 

Naukowcy z Uniwersytetu Jagiellońskiego podziękowali przy tym za wszystkie głosy wsparcia. "Będziemy kontynuować prace badawcze i eksperckie w zakresie zmian w prawie karnym, bez względu na to, czy wyniki naszych analiz spełnią oczekiwania tej lub innej władzy publicznej" - zapowiedzieli karniści.

  

"Teza jest nieprawdziwa"

W czwartek Sejm przyjął 41 poprawek Senatu do nowelizacji Kodeksu karnego, zaostrzającej kary m.in. za przestępstwa pedofilii. Ustawa trafi teraz do podpisu prezydenta.

W opinii z 9 czerwca prawnicy z Krakowskiego Instytutu Prawa Karnego stwierdzili m.in., że zgodnie z poprawkami Senatu "przepisy dotyczące przestępstw łapownictwa w sektorze publicznym (art. 228 k.k., art. 229 k.k.) mogą nie mieć zastosowania do osób zarządzających największymi, strategicznymi spółkami handlowymi z udziałem Skarbu Państwa, co prowadzi do rażących nierówności wobec prawa i nieuzasadnionego uprzywilejowania niektórych podmiotów gospodarczych".

"W myśl poprawki wprowadzonej w Senacie prezes zarządu PKN Orlen S.A. nie mógłby odpowiadać karnie za łapownictwo w sektorze publicznym, podczas gdy odpowiedzialności takiej podlegać będzie przykładowo prezes spółki komunalnej, zajmującej się wywozem nieczystości w małej gminie wiejskiej" - ocenili prawnicy.

W sobotę wiceminister sprawiedliwości Marcin Warchoł ocenił, że teza ta jest nieprawdziwa. Wiceminister zapowiedział też, że w poniedziałek zostanie złożony pozew przeciwko profesorom i doktorom Uniwersytetu Jagiellońskiego w związku z tezami zawartymi w opracowanej przez nich opinii. Wskazał, że będzie to pozew w obronie dobrego imienia polskiego wymiaru sprawiedliwości, resortu, lecz także "w obronie renomy samego Uniwersytetu Jagiellońskiego". - Są bowiem granice krytyki i politycznych sporów, których przekraczać nie wolno - powiedział.

 

"Zagrożenie dla wolności akademickiej"

Do zapowiedzi resortu odniósł się jeszcze w sobotę Krakowski Instytut Prawa Karnego - w oświadczeniu na swojej stronie internetowej ocenił, że działania Ministerstwa Sprawiedliwości godzą w wolność prowadzenia badań naukowych, ingerują w wolność wypowiedzi i wyrażania opinii.

- Ze zdumieniem odebraliśmy komunikat zamieszczony na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości: "Ministerstwo Sprawiedliwości pozywa profesorów Uniwersytetu Jagiellońskiego za kłamstwo". Z niedowierzaniem przyjmujemy, iż opinie naukowe sformułowane w ekspertyzie do procedowanych w Parlamencie zmian w prawie karnym mają stać się podstawą pozwu wniesionego przez Ministerstwo Sprawiedliwości - oświadczyli krakowscy naukowcy.

Do zapowiedzi resortu odniósł się też rzecznik Praw Obywatelskich Adam Bodnar. - Muszę interweniować w takiej sprawie, ponieważ to jest zagrożenie dla wolności akademickiej - oświadczył RPO. Zapowiedział, że wystąpi do resortu sprawiedliwości z prośbą o wyjaśnienia. - Dlaczego ten pozew ma być kierowany, jak ministerstwo do tego podchodzi z punktu widzenia standardów konstytucyjnych, jak sobie w przyszłości wyobraża prowadzenie konsultacji społecznych aktów prawnych, skoro krytycy rozwiązań mogą być narażeni na potencjalną odpowiedzialność cywilną - myślę, że to są pytania, które powinny paść - oświadczył Bodnar.

Czytaj więcej