Obchody Święta Konstytucji 3 maja w Polsce i na świecie

Dziś mija dokładnie 228 lat, odkąd Sejm Czteroletni po burzliwej debacie przyjął przez aklamację ustawę rządową, która przeszła do historii, jako pierwsza w Europie i druga na świecie.

Mszą św. w intencji ojczyzny w warszawskiej archikatedrze św. Jana Chrzciciela rozpoczęły się w piątek obchody Święta Konstytucji 3 Maja. Uczestniczył w niej prezydent Andrzej Duda wraz z małżonką Agatą Kornhauser-Dudą.

Po mszy, na Zamku Królewskim odbyło się wręczenie odznaczeń państwowych przez prezydenta Dudę, a w samo południe - uroczystości na pl. Zamkowym.

Uroczystości na Wawelu

Od mszy św. w intencji ojczyzny w katedrze na Wawelu, której przewodniczy metropolita krakowski, abp Marek Jędraszewski, rozpoczęły się w piątek krakowskie obchody Święta Narodowego Trzeciego Maja.

Po mszy zaplanowano patriotyczny pochód, który z Wawelu przejdzie na pl. Matejki. Tam też - przed Grobem Nieznanego Żołnierza - zostaną złożone wieńce. Odbędzie się również ceremonia wręczenia odznaczeń państwowych oraz aktów nadania obywatelstwa polskiego. Następnie odbędzie się defilada; przewidziano wystąpienie wicepremiera, ministra nauki i szkolnictwa wyższego Jarosława Gowina.

Uroczystości zakończy 72. Krakowska Lekcja Śpiewania, której uczestnicy spróbują ustanowić rekord świata w masowym śpiewaniu "Prząśniczki", pieśni skomponowanej przez Stanisława Moniuszkę do słów Jana Czeczota.

Wrocław: przy Panoramie Racławickiej obchody Święta Konstytucji 3 Maja

Wrocławskie obchody, w których uczestniczyli m.in. minister edukacji narodowej Anna Zalewska, wojewoda dolnośląski Paweł Hreniak i prezydent Wrocławia Jacek Sutryk zorganizowano przed pomnikiem Konstytucji Trzeciego Maja przy Panoramie Racławickiej. Podczas uroczystości odczytano apel pamięci, po którym oddano salwę honorową; pod pomnikiem złożono wieńce i kwiaty.

- Jesteśmy tu dzisiaj razem, by mówić o Konstytucji 3 Maja, odważnej i rewolucyjnej konstytucji, pierwszej w Europie i drugiej na świecie, która w demokratyczny sposób kształtowała polską rzeczywistość. To zniesienie liberum veto, to zniesienie wolnej elekcji, zrównanie w prawach mieszczan i szlachty, wzięcie pod ochronę państwa polskiego chłopa - mówiła minister edukacji narodowej Anna Zalewska.

Podkreśliła, że choć Konstytucja 3 Maja funkcjonowała tylko dwa lata, "stała się symbolem i myślą, wokół której koncentrowali się później ci kochający ojczyznę i walczący o odzyskanie niepodległości".

Po uroczystości jej uczestnicy spod Panoramy Racławickiej przeszli do Archikatedry św. Jana Chrzciciela, gdzie odbyła się msza św. pod przewodnictwem metropolity wrocławskiego abp Józefa Kupnego.

Ukraina: po raz pierwszy od ponad stu lat zabrzmiały XIX-wieczne organy

W Święto Narodowe Konstytucji 3 Maja Polacy we Lwowie złożyli kwiaty przy pomnikach wieszczów narodowych Polski i Ukrainy - Adama Mickiewicza i Tarasa Szewczenki - oraz wzięli udział w mszy świętej w intencji ojczyzny w katedrze lwowskiej.

Po nabożeństwie, które celebrował arcybiskup Mieczysław Mokrzycki, w świątyni tej po raz pierwszy od ponad stu lat zabrzmiały XIX-wieczne organy, odrestaurowane dzięki środkom Narodowego Instytutu Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą "Polonika".

W uroczystościach z okazji Święta Konstytucji uczestniczyli we Lwowie: ambasador RP na Ukrainie Bartosz Cichocki, konsul generalny Rafał Wolski, reprezentanci władz miasta i obwodu lwowskiego, a także licznie zgromadzeni przedstawiciele organizacji polskich na Ukrainie oraz Polacy ze Lwowa.

Po mszy świętej w katedrze odbył się koncert organowy w wykonaniu wybitnego organisty polskiego Wiktora Łyjaka wraz ze Lwowską Orkiestrą Kameralną "Akademia". Artyści pod batutą Ihora Pylatiuka wykonali dwa koncerty organowe Georga Friedricha Haendla oraz Koncert C-dur Hob. XVIII:1 Josepha Haydna.

"Dzisiaj powinniśmy pamiętać o więziach łączących Litwę i Polskę"

Przedstawiciele polskiej placówki dyplomatycznej i społeczności polskiej w Wilnie złożyli kwiaty na Rossie w mauzoleum marszałka Józefa Piłsudskiego, a w litewskim parlamencie odbyło się tematyczne seminarium akademickie.

Obchody okolicznościowe zaplanowane są też na piątek po południu.

W wileńskiej sali koncertowej znajdującej się w dawnym kościele św. Katarzyny odbędzie się spotkanie z udziałem przedstawicieli mniejszości narodowych i działaczy społecznych, którzy będą rozmawiali o jedności historycznej. Odbędą się również spotkania Litwinów i Polaków w atmosferze nieformalnej w jednym z wileńskich lokali.

"Dzisiaj powinniśmy pamiętać o więziach łączących Litwę i Polskę, szczególnej wspólnocie historycznej i wspólnocie wartości" - napisała prezydent Litwy Dalia Grybauskaite w depeszy gratulacyjnej do prezydenta Polski Andrzeja Dudy i narodu polskiego.

"Świętując Dzień Konstytucji 3 Maja pamiętamy o zasadach demokracji, zapisanych w tym dokumencie politycznym, które są aktualne również dzisiaj. Wobec wyzwań w regionie i na świecie, które napotykamy, jesteśmy gotowi do obrony ideałów niepodległości i swobód obywatelskich, o które walczyli nasi przodkowie" - czytamy w liście prezydent.

Premier Litwy Saulius Skverenelis, składając w piątek życzenia obywatelom swego kraju z okazji Konstytucji 3 Maja wskazał, że przyjęcie konstytucji przed ponad 200 laty "niewątpliwie było historyczną decyzją".

Uroczystości w Lublinie

W uroczystości na Placu Litewskim w centrum Lublina uczestniczyli przedstawiciele władz wojewódzkich i miejskich, parlamentarzyści, kompanie honorowe wojska, policji i służb mundurowych, poczty sztandarowe organizacji i instytucji, młodzież, mieszkańcy miasta.

"Dziś w narodowe święto 3 Maja w szczególny sposób wyrażamy radość z tego, że jesteśmy Polakami. W rocznicę ogłoszenia drugiej w dziejach świata, a pierwszej w Europie ustawy zasadniczej podkreślamy z dumą, że Konstytucja 3 Maja to jeden z najnowocześniejszych aktów prawnych swej epoki, współtworzący naszą chlubną tradycję niepodległości" - napisał premier Mateusz Morawiecki w liście do organizatorów i uczestników lubelskich uroczystości, który odczytała posłanka Elżbieta Kruk.

"Majowa konstytucja stała się dla kolejnych generacji Polaków symbolem niepodległości, dążenia do budowy nowoczesnego, europejskiego państwa, odpowiedzialności za Ojczyznę. Nasze wielowiekowe konstytucyjne dziedzictwo pozwala sądzić, że głęboko rozumiemy istotę praworządności i jej kluczowe znaczenie dla przyszłości naszego kraju" - napisał premier.

Wojewoda lubelski Przemysław Czarnek podkreślił, że mieszkańcy woj. lubelskiego i Lublina szczególnie w tym roku są dumni z polskiego dziedzictwa, bo obchodzą 450 rocznicę zawarcia unii polsko-litewskiej.

- Tu w Lublinie 450 lat temu podpisana została unia polsko-litewska, Unia Lubelska, zalążek tego rodzaju organizacji w Europie. Od Unii Lubelskiej do Unii Europejskiej - powiedział Czarnek.

Obchody w Łodzi

"Nasze wielowiekowe konstytucyjne dziedzictwo pozwala sądzić, że głęboko rozumiemy istotę praworządności i jej kluczowe znaczenie dla przyszłości naszego kraju. Także dziś mamy obowiązek podejmowania trudu odpowiedzialności za dobro wspólne - naszą Rzeczpospolitą" - napisał premier Mateusz Morawiecki w liście skierowanym do uczestników łódzkich uroczystości związanych z obchodami 228. rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja.

Zaznaczył, że podstawową powinnością stojącą przed nami jest mądre, cierpliwe budowanie silnej Polski, by stawała się coraz bardziej nowoczesna, dostania i szczęśliwa.

Szef rządu podkreślił, że Polska jest w każdym miejscu naszego kraju - "tutaj w Łodzi, w miasteczkach i wsiach. Jest w każdym z nas. Żeby ją umacniać i rozwijać potrzebujemy być razem, potrzebujemy wspólnej troski o małą i wielka ojczyznę. Jej wyrazem jest odpowiedzialność za sprawy kraju, za naszą Rzeczpospolitą. Niech to przekonanie będzie z nami nie tylko w to Narodowe Święto 3 Maja, niech będzie z nami każdego dnia" - zakończył.

Łódzkie uroczystości, które odbyły się na pl. Jana Pawła II przed bazyliką archikatedralną, poprzedziła msza św. intencji ojczyzny celebrowana przez abp Grzegorza Rysia, metropolitę łódzkiego.

Po nabożeństwie - z udziałem parlamentarzystów, przedstawicieli władz państwowych oraz pocztów sztandarowych - odbyła się m.in. uroczysta zmiana warty przy Grobie Nieznanego Żołnierza.

Z kolei w pasażu Rubinsteina zaplanowano widowisko muzyczne "Konstytucja 3 Maja z beatowym uderzeniem".

Podkarpackie uroczystości

Mszą św. w kościele farnym z udziałem władz wojewódzkich rozpoczęły się w piątek w Rzeszowie obchody Święta Konstytucji 3 Maja. Na Podkarpaciu 228. rocznicę jej uchwalenia świętowano także m.in. w Krośnie, Przemyślu i Stalowej Woli.

W Rzeszowie po mszy, której przewodniczył biskup rzeszowski Jan Wątroba, uczestnicy uroczystości wraz z kompanią honorową 21. Brygady Strzelców Podhalańskich i pocztami sztandarowymi, przeszli na rynek.

Tam przed pomnikiem Tadeusza Kościuszki odśpiewano hymn Polski, podniesiono flagę państwową i odczytano preambułę Konstytucji 3 Maja. Okolicznościowe przemówienia wygłosili wojewoda podkarpacka Ewa Leniart i marszałek województwa podkarpackiego Władysław Ortyl.

Rzeszowskie uroczystości, w których wzięło udział kilkaset mieszkańców miasta, zakończyły się złożeniem kwiatów i wieńców pod pomnikiem. Potem odbyła się defilada pododdziałów wojska, policji, straży pożarnej, kombatantów i harcerzy.

Z kolei w Krośnie po mszy św. w intencji ojczyzny w miejscowej bazylice złożono kwiaty pod tablicą upamiętniającą twórców Konstytucji 3 Maja. Tablica znajduje się na Murze Pamięci na dziedzińcu bazyliki.

Oprócz uroczystości rocznicowych w Krośnie zaplanowano również imprezy kulturalne i sportowe, m.in. kolejną edycję Biegu Konstytucji.

W Przemyślu, po mszy św. w miejscowej archikatedrze, mieszkańcy spotkali się na Wzgórzu Zamkowym. Przed znajdującym się na tym wzgórzu obeliskiem poświęconym twórcom Konstytucji 3 Maja złożono wieńce i kwiaty. Przemyskie obchody rocznicowe zakończyło uroczyste posiedzenie Rady Miejskiej na Zamku Kazimierzowskim.

Natomiast w Stalowej Woli przygotowano blok imprez "Niech się święci 3 Maja", m.in. odtworzono "żywy obraz" nawiązujący do dzieła Jana Matejki "Konstytucja 3 Maja".

WIDEO - "Debata Dnia": w ogóle nie boimy się już koronawirusa, konsekwencje będą poważne