2 maja - Dzień Flagi. Niepodległość w kolorze biało-czerwonym
Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej jest obchodzony od 15 lat. Święto zostało wprowadzone nowelizacją ustawy z 20 lutego 2004 r. o godle, barwach i hymnie RP. Jej celem było unormowanie stanu prawnego, by używanie flagi narodowej umożliwić nie tylko w czasie świąt państwowych, jak wynikało z ustawodawstwa odziedziczonego po PRL, ale w każdej sytuacji, przy zachowaniu należytej czci i szacunku.
Propozycja Dnia Flagi RP była wzorowana na rozwiązaniach funkcjonujących w innych krajach, np. Stanach Zjednoczonych. Wybór daty 2 maja także miał swoje uzasadnienie historyczne. W PRL był to dzień obowiązkowego zdejmowania flagi po Święcie Pracy z uwagi na zakaz obchodzenia rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja. Jednocześnie 2 maja jest obchodzony jako Dzień Polonii i Polaków za Granicą.
Orzeł Biały i czerwone pole herbowej tarczy
Flaga biało-czerwona ma około 200 lat. Używana przez kilka lat Księstwa Warszawskiego powróciła wraz z odzyskaniem przez Polskę niepodległości. Same barwy biało-czerwone pojawiały się jednak już wcześniej, jako znak nieoficjalny, w II połowie XVIII w. oraz w czasach Księstwa Warszawskiego.
Pierwszym odnotowywanym przez historyków większym zgromadzeniem z użyciem barw biało-czerwonych była publiczna manifestacja w pierwszą rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja. Tego dnia w Warszawie panie spacerowały w białych sukniach przepasanych czerwonymi szarfami. Panowie również założyli szarfy w tych kolorach.
Ich interpretacja była powszechnie zrozumiała - biel symbolizowała Orła Białego, a czerwień pole tarczy herbowej. Później barwy te nabierały polskiego charakteru narodowego podczas walk polskich oddziałów u boku Napoleona, gdzie właśnie te dwa kolory identyfikowały Polaków w wielonarodowych armiach Cesarstwa Francuskiego. Po powołaniu przez Napoleona księstwa Warszawskiego jego flagą po raz pierwszy stała się flaga biało-karmazynowa.
Barwy nieistniejącego państwa
Zbyt duża dowolność interpretacyjna doprowadziła do złożenia w powstańczym Sejmie Królestwa Polskiego wniosku w sprawie określenia barw narodowych. 7 lutego 1831 r. przyjęto uchwałę połączonych Izb Sejmowych w sprawie wprowadzenia kokardy narodowej. Był to pierwszy w dziejach Polski oraz jeden z pierwszych na świecie aktów prawnych regulujących kwestię barw narodowych. Uchwała określała "odznakę, pod którą powinni łączyć się Polacy".
Głosiła ona, że: "Kokardę Narodową stanowić będą kolory herbu Królestwa Polskiego i Wielkiego Xięstwa Litewskiego, to jest kolor biały z czerwonym". Rękopis uchwały - wraz z pozostałymi aktami sejmowymi - przekazano do Towarzystwa Historyczno-Literackiego Biblioteki Polskiej w Paryżu, gdzie znajduje się do dziś.
Niepodległość w kolorze biało-czerwonym
Po odzyskaniu niepodległości II Rzeczpospolita stanęła przed koniecznością oficjalnego ustanowienia swoich symboli, pod którymi mogła występować na arenie międzynarodowej. Po trzech miesiącach prac projekt ustawy "O godłach i barwach Rzeczypospolitej Polskiej" został wniesiony do Sejmu i przyjęty 1 sierpnia 1919 r. Za barwy narodowe uznano kolor biały i czerwony, w podłużnych pasach, z których górny jest biały, a dolny - czerwony.
Ustalone wówczas proporcje szerokości do długości flagi (5:8) pozostają aktualne również dzisiaj. Wraz z odzyskaniem niepodległości na morzach i oceanach pojawiły się polskie statki z banderą biało-czerwoną.
Czytaj więcej
