Nie żyje były premier Jan Olszewski

Polska

Nie żyje Jan Olszewski - poinformował w piątek Antoni Macierewicz. Były premier zmarł późnym wieczorem w czwartek w szpitalu w Warszawie, gdzie przebywał od kilku dni. Olszewski był działaczem opozycji demokratycznej i obrońcą w procesach politycznych w okresie PRL, w latach 1991-1992 prezesem Rady Ministrów, w latach 2006–2010 doradcą prezydenta Lecha Kaczyńskiego.

Jan Olszewski trafił do Wojskowego Instytutu Medycznego w Warszawie kilka dni temu. Media poinformowały, że od tej pory nie było z nim kontaktu.

 

Uczestnicy konferencji "Fundamenty Niepodległej" w Sali Kolumnowej Sejmu, w tym premier Mateusz Morawiecki oraz marszałkowie Sejmu i Senatu, uczcili minutą ciszy pamięć b. premiera Jana Olszewskiego.

 

"Był osobą krystalicznie uczciwą i wierną swoim poglądom"

 

"Jan Olszewski był osobą krystalicznie uczciwą i wierną swoim poglądom, a jednocześnie ogromnie odważną. Udowadniał swoją niezłomność wielokrotnie - najpierw podczas II WŚ, później okresu PRL oraz w III RP. Rzeczpospolita poniosła dziś niewyobrażalną stratę. Cześć jego pamięci" - napisał na Twitterze premier Mateusz Morawiecki.

 

"Polska poniosła wielką stratę. Odszedł Jan Olszewski człowiek wybitny, zasłużony dla niepodległości, jeden z liderów obozu patriotycznego" - podkreślił w piątek prezes PiS Jarosław Kaczyński. 

 

Wypowiedź Kaczyńskiego przekazała na twitterze rzeczniczka prasowa PiS Beata Mazurek. "Polska poniosła wielką stratę. Odszedł Jan Olszewski człowiek wybitny, zasłużony dla niepodległości, jeden z liderów obozu patriotycznego. Niech spoczywa w pokoju. Wyrazy współczucia dla Rodziny i najbliższych" - podkreślił lider PiS.
 

 

- To był człowiek, który zdawał sobie sprawę, że te zmiany, które nastąpiły w 1989 r. i kolejnych latach są dalece niewystarczające, że to nie jest jeszcze to, co można określić jako państwo naprawdę demokratyczne i naprawdę niepodległe. Bardzo konsekwentnie walczył o to, żeby to się zmieniło. To była walka trudna, do dziś dnia jeszcze jej nie wygraliśmy, ale angażował się w nią bardzo i był tym pierwszym premierem rządu, który trwał krótko, ale który naprawdę bardzo dużo zdziałał - obronił Polskę przed uzależnieniem od Rosji i jednocześnie rozpoczął taki zdecydowany marsz na Zachód - dodał Kaczyński na antenie TVP Info.

 

"Ta śmierć jest dla mnie osobistym ciosem"

 

- Był człowiekiem o wymiarze męża stanu, takim człowiekiem, który patrzył na rzeczywistość w sposób dalekowzroczny, człowiekiem, który widzi to, czego inni nie widzą, był człowiekiem bardzo inteligentnym i doskonale poinformowanym, znającym rzeczywistość polską i międzynarodową. Bardzo celnie ją oceniającym - powiedział.

 

Kaczyński podkreślił, że to od Jana Olszewskiego bardzo dużo nauczył się w polityce. - Ta śmierć jest i dla mnie osobistym ciosem, odejściem kogoś, kto był w moim życiu bardzo ważny - przyznał.

 

"Wielki człowiek i prawdziwy patriota. Pokój Jego duszy" - napisał na Twitterze marszałek Sejmu Marek Kuchciński (PiS).

 

 

"Był wyjątkowym Człowiekiem i politykiem, który z odwagą i poświęceniem służył Polsce i Polakom" - napisał marszałek Senatu STanisław Karczewski.

 

 

"Zanosi Pan przed tron Najwyższego niebywałą uczciwość, miłość do Ojczyzny i wrażliwość na krzywdę drugiego człowiek" - napisała minister Beata Kempa (Solidarna Polska).

 

"Smutna wiadomość nadeszła z Warszawy: premier Jan Olszewski nie żyje. Odważny obrońca w procesach politycznych, uczestnik Solidarności, dobry człowiek. Niech spoczywa w pokoju" - napisał na Twitterze Donald Tusk, przewodniczący Rady Europejskiej.

 

Jan Olszewski pięknym życiorysem zapisał wspaniałą kartę w historii Polski. Cześć Jego pamięci - napisał wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński, wspominając zmarłego byłego premiera.

 

 

"Najwybitniejszy polski mąż stanu XX wieku"

 

- Premier Olszewski był niewątpliwie najwybitniejszym polskim mężem stanu XX wieku - podkreślił Antoni Macierewicz. Jak przypomniał, Olszewski urodził się w sierpniu 1930 roku w rodzinie kolejarskiej, niepodległościowej, był żołnierzem Armii Krajowe, harcerzem Szarych Szeregów, twórcą polskiego ruchu niepodległościowego po 1956 roku.

 

- Był twórcą polskiego ruchu niepodległościowego, tą osobą, która przez całe lata, począwszy od lat 50. pracowała nad ukształtowaniem zespołów ludzkich, które we właściwym momencie byłyby zdolne podjąć działania niepodległościowe - powiedział Macierewicz. - Trzeba też jasno powiedzieć, że (Olszewski) był zupełnie jednoznacznym przeciwnikiem tego, co nazywano umowami Okrągłego Stołu - zaznaczył polityk.

 

- Dla niego polska myśl państwowa była zawsze najważniejsza, współpracował i współkształtował polskie organizacje niepodległościowe w latach 60. i 70. Był inicjatorem wejścia Polski do NATO, a także wielkim zwolennikiem współpracy, ukształtowania, współdziałania Polski w ramach Międzymorza, włącznie oczywiście ze współpracą z Ukrainą - powiedział Macierewicz.

 

Pytany jakie przesłanie pozostawia po sobie Olszewski, Macierewicz podkreślił, że jest nim niepodległość. - To był punkt odniesienia w całym jego myśleniu politycznym - niepodległość Polski, ukształtowania państwa tak, żeby było zdolne do odgrywania istotnej roli w Europie, strategiczny sojusz ze Stanami Zjednoczonymi, ale przede wszystkim odbudowa tożsamości Polski i siły Polski - to było dla niego najważniejsze - powiedział Macierewicz.

 

"Olszewski był wielkim patriotą, człowiekiem niezwykłej odwagi"

 

- Był oddany sprawom Polski i Polaków. Był człowiekiem wielkiej dobroci i wielkiej sprawiedliwości - mówił o Janie Olszewskim marszałek Senatu Stanisław Karczewski.

 

 

"Jan Olszewski był punktem odniesienia"

 

- Jan Olszewski był punktem odniesienia, autorytetem, wzorem myślenia i działania na rzecz niepodległej Polski - powiedział w piątek Piotr Naimski, pełnomocnik rządu ds. strategicznej infrastruktury energetycznej, w rządzie Olszewskiego szef UOP.

 

- Był odważny i uczciwy. A ponieważ był odważny i uczciwy to często jego bezkompromisowość budziła sprzeciw, ale to Jan Olszewski miał rację. Był jednym z ostatnich, a może ostatnim politykiem, poprzedniego w stosunku do mojego pokolenia, który mógł służyć radą i wzorem, dla nas którzy w to działanie na rzecz niepodległej Polski się zaangażowaliśmy - powiedział Naimski.

 

Jego zdaniem Jan Olszewski był niekwestionowanym przez dziesięciolecia przywódcą obozu niepodległościowego w Polsce rządzonej przez komunistów. - W sposób naturalny jego autorytet był uznawany przez wiele osób i środowisk. Był bardzo ważną osobą przenoszącą tradycje niepodległej Polski z 20-lecia międzywojennego do okresu zmagań z komunistyczną okupacją, która trwała przecież do 1989 r. - powiedział Naimski.

 

"Zawsze był w nurcie opozycyjnym"

 

- Zawsze był w nurcie opozycyjnym - powiedział o zmarłym Janie Olszewskim Bogdan Borusewicz. Wicemarszałek Senatu RP przypomniał działalność adwokacką byłego premiera w latach PRL. - Był moim pełnomocnikiem, kiedy zostałem aresztowany - wspominał.

 

- Poznałem go w 1976 roku, kiedy organizował się Komitet Obrony Robotników - powiedział wicemarszałek Senatu. Borusewicz przypomniał, że Jan Olszewski, obok Władysława Siły-Nowickiego i Stanisława Szczuki, należał w tym czasie "do trójki adwokatów, którzy byli wolni w każdej chwili".

 

- Nie byli członkami KOR-u, ale spełniali niezwykle ważną rolę jako obrońcy robotników Radomia i Ursusa. Nie przewidywaliśmy, że mogą być także obrońcami nas, członków KOR-u - wspominał. Wicemarszałek Senatu ocenił, że w okresie działalności KOR-u Jan Olszewski "był człowiekiem instytucją".

 

"Wiernie służył Polsce i Polakom"

 

"Zmarł Premier Jan Olszewski. Wielki patriota. Wiernie służył Polsce i Polakom. Zawsze bronił polskich spraw. Wspaniały człowiek. Zawsze po stronie najsłabszych, krzywdzonych, zwykłych ludzi. Cześć Jego pamięci. Wieczne odpoczywanie racz Mu dać Panie" - napisała b. premier Beata Szydło.

 

 

 "Odszedł Jan Olszewski, wielki patriota, niezłomny polityk, który wyprzedził swoją epokę. Państwowiec, który przybliżył Polskę do NATO" - napisał szef MON Mariusz Błaszczak o zmarłym w piątek byłym premierze. "Niewiele osób jego formatu pozostało w polskiej polityce" - podkreślił.

Odszedł Premier Jan Olszewski, członek Szarych Szeregów, uczestnik Powstania Warszawskiego, działacz podziemia niepodległościowego, opozycjonista, obrońca w procesach politycznych, Premier Rządu RP, doradca ŚP. Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego. R.I.P. - napisano na profilu, który powstał z okazji uczczenia rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości, a prowadzonego przez Kancelarię Prezydenta.

 

"Nie bał się systemu totalitarnego"

 

Z wielkim smutkiem przyjąłem wiadomość o śmierci premiera Jana Olszewskiego - napisał w piątek minister resortu środowiska Henryk Kowalczyk. 

 

Jan Olszewski nie bał się systemu totalitarnego, miał nieprawdopodobną odwagę, żeby stanąć w obronie wolności i przekonań swoich klientów - powiedział b. szef Unii Wolności i Partii Demokratycznej Władysław Frasyniuk.

 

- Mecenasa Olszewskiego zapamiętam jako fantastycznego obrońcą opozycjonistów - powiedział Frasyniuk.

 

Podkreślił, że Jan Olszewski "należał do tych bohaterów tamtych czasów, (...), którzy nie bali się systemu totalitarnego, którzy mieli nieprawdopodobną odwagę, żeby stanąć w obronie wolności i przekonań swoich klientów" - powiedział.

 

Zdaniem Frasyniuka dla wielu ludzi z jego pokolenia - Jan Olszewski jest symbolem polskiej inteligencji, która stawała w obronie represjonowanych, a zwłaszcza w obronie polskich robotników - zaznaczył.

 

- Tamten okres był zdecydowanie ważniejszy w moim życiu i życiu Jana Olszewskiego i mimo późniejszych różnic politycznych Olszewski pozostanie w mojej głowie i sercu jednym z tych, którzy mieli odwagę, o którą wtedy było trudno - podkreślił.

 

"Rząd Olszewskiego dokonał przełomu"

 

- Byłem dumny z zaproszenia do udziału w jego rządzie. Jestem dumny, że w tym rządzie byłem. To był rząd, który doprowadził do tego, że wojska sowieckie, a potem Federacji Rosyjskiej, musiały się wycofać z Polski bezwarunkowo. Rząd Olszewskiego dokonał przełomu jeżeli chodzi o przystąpienie Polski do NATO i Unii Europejskiej, w następnych rządach było to kontynuowane, ale tu zostało to wyraźnie ustawione - powiedział na antenie Polsat News Jerzy Kropiwnicki, minister pracy i polityki socjalnej w rządzie Jana Olszewskiego. 

 

 

"O Janie Olszewskim słyszałem jeszcze jako student"

 

- O Janie Olszewskim słyszałem jeszcze jako student, ponieważ był on obrońcą Jacka Kuronia - powiedział Henryk Wujec, były opozycjonista i przypomniał, że były premier bronił ludzi, którzy stanęli po stronie opozycji antykomunistycznej.

 

- Osobiście poznałem go, gdy zaczął się proces siedmiu robotników w Ursusie. Dzięki mecenasowi Olszewskiemu dowiedzieliśmy się, że będzie proces, gdzie i o której godzinie - powiedział Wujec, którego zdaniem "od tego w pewnym sensie zaczął się Komitet Obrony Robotników".

 

- On był iskrą. Dzięki niemu dużo ludzi dowiedziało się, co się stało. Dzięki temu później zajęliśmy się pomocą rodzinom robotników, opieką - powiedział Wujec w Polsat News. - Moim obrońcą także był w jednym z procesów - dodał.

 

"Niesłychanie przyzwoity" 

 

- Jan Olszewski to zawsze była wyjątkowa postać. Był on dla nas wszystkich - i myślę, że również dla pana prezesa Kaczyńskiego - przykładem tego, jak można być niesłychanie przyzwoitym i w każdym calu niezwykle porządnym człowiekiem - a jednak funkcjonować w polityce - oceniła doradczyni prezydenta Andrzeja Dudy Zofia Romaszewska.

 

Podkreśliła również, że Olszewski był doskonałym adwokatem. - Trudno było go namówić, żeby jakąś sprawę wziął - ale jak już ją wziął, to nie było przeproś. Jego obrony były robione niezwykle twardo, z ogromnym mistrzostwem. Jak wkraczał na salę sądową, to skład sądowy wręcz się "kurczył" - wspominała.

 

"Obrońca opozycjonistów w procesach politycznych w PRL"

 

"Odszedł premier Jan Olszewski, patriota, obrońca opozycjonistów w procesach politycznych w PRL. Cześć Jego pamięci" - napisał wicepremier, minister nauki i szkolnictwa wyższego Jarosław Gowin.

 


"Odszedł człowiek niezwykle zasłużony dla Polski, wierny ideałom, który zawsze służył naszemu krajowi" - napisała w piątek na twitterze szefowa MRPiPS Elżbieta Rafalska, odnosząc się do informacji o śmierci b. premiera Jana Olszewskiego.

 

"Odszedł Jan Olszewski. Odważny człowiek, gorący, ale rozważny patriota, premier RP. Rozpoczął naszą drogę do NATO, którą miałem potem zaszczyt zakończyć. Będzie Go bardzo brakować" - napisał o zmarłym Janie Olszewskim były premier Jerzy Buzek.

 

 

"Zmarł znany obrońca opozycjonistów"

 

"Zmarł premier Jan Olszewski, znany obrońca opozycjonistów" - napisała w piątek Hanna Gronkiewicz-Waltz. Jak przypomniała, Jan Olszewski był pierwszym premierem, z którym współpracowała jako prezes Narodowego Banku Polskiego. Była to wzorowa współpraca, za co pozostanę mu wdzięczna - podkreśliła.

 

"Odszedł Jan Olszewski. Wielka postać, która zapisała się na kartach naszej historii. Żołnierz Szarych Szeregów, Powstaniec Warszawski, opozycjonista, Premier. Najszczersze wyrazy współczucia dla rodziny i bliskich Pana Premiera" - napisał na Twitterze Ryszard Petru, lider partii Teraz!.

 

"Człowiek wielkiego formatu, nietuzinkowy"

 

- Człowiek wielkiego formatu, nietuzinkowy, który nie poddawał się różnym prądom - tak premiera Jana Olszewskiego w Polsat News wspominał minister jego rządu Artur Balazs. Zaznaczył, że Jana Olszewskiego znał jeszcze zanim został premierem. Podkreślał, że Olszewski zawsze miał własne zdanie, nawet w najtrudniejszych tematach. 

 

 

- Będę go wspominał jako człowieka dużego formatu, nietuzinkowego, niepoddającego się bieżącym prądom, mającego własne zdanie w rożnych najtrudniejszych nawet sprawach. Autorytet moralny, człowiek, który miał odwagę zderzyć się z problemami, z którymi nikt wcześniej, ani w zasadzie później nie miał odwagi się zderzyć - powiedział Artur Balazs.

 

Bronił opozycjonistów w PRL, protestował

 

Były premier w 2011 r. doznał udaru mózgu. W listopadzie ubiegłego roku trafił do szpitala ze względu na problemy z sercem i kręgosłupem.

 

Olszewski urodził się 20 sierpnia 1930 roku w Warszawie; pochodził z rodziny kolejarskiej związanej z PPS.

 

W latach 60. bronił w procesach politycznych m.in.: Jacka Kuronia, Karola Modzelewskiego, Melchiora Wańkowicza, Janusza Szpotańskiego, Wojciecha Ziembińskiego.

 

W 1975 roku podpisał "List 59" - protest przeciw poprawkom wprowadzającym do konstytucji PRL przewodnią rolę PZPR i sojusz z ZSRR.

 

W 1976 roku bronił w sądach robotników Radomia i Ursusa. Współpracował z KOR i Ruchem Obrony Praw Człowieka i Obywatela.

 

Uczestniczył w rozmowach Okrągłego Stołu

 

Kiedy 3 maja 2009 roku prezydent Lech Kaczyński odznaczał Olszewskiego Orderem Orła Białego, określił go wówczas jako premiera pierwszego rządu III RP. Rządu, który "usiłował wprowadzić w Polsce te zmiany, które pozwoliłyby mówić o nowym państwie w pełnym tego słowa znaczeniu" - mówił prezydent Kaczyński.

 

Olszewski urodził się 20 sierpnia 1930 roku w Warszawie; pochodził z rodziny kolejarskiej związanej z PPS. Matka Jana Olszewskiego była stryjeczną siostrą Stefana Okrzei - powieszonego w 1905 roku na stokach Cytadeli Warszawskiej działacza niepodległościowego i socjalistycznego, który stał się symbolem walk rewolucyjnych i niepodległościowych. W czasie okupacji Jan Olszewski działał w Szarych Szeregach. W Powstaniu Warszawskim był łącznikiem. Po wojnie studiował prawo na Uniwersytecie Warszawskim, Wydział Prawa UW ukończył w 1953 roku.

 

Olszewski w latach 60. bronił w procesach politycznych m.in.: Jacka Kuronia, Karola Modzelewskiego, Melchiora Wańkowicza, Janusza Szpotańskiego, Wojciecha Ziembińskiego. W 1975 roku podpisał "List 59" - protest przeciw poprawkom wprowadzającym do konstytucji PRL przewodnią rolę PZPR i sojusz z ZSRR. W 1976 roku bronił w sądach robotników Radomia i Ursusa. Współpracował z KOR i Ruchem Obrony Praw Człowieka i Obywatela.

 

Doradzał Solidarności i Lechowi Wałęsie

 

W 1980 r. doradzał Solidarności i Lechowi Wałęsie. W sierpniu 1980 roku mecenas Olszewski współpracował przy organizowaniu strajków w Warszawie. Kiedy ogłoszono stan wojenny, przebywał w Gdańsku i prawdopodobnie dzięki temu uniknął aresztowania. Wrócił do Warszawy, gdzie natychmiast pojechał do siedziby Episkopatu Polski. Z ramienia sekretarza episkopatu abp Bronisława Dąbrowskiego prowadził pertraktacje z władzami ws. zwolnienia z więzień i obozów internowania osób chorych. Stale współpracował z podziemną Solidarnością. Bronił w sądach m.in.: Lecha Wałęsę, Zbigniewa Romaszewskiego, Zbigniewa Bujaka.

 

Jako członek Komitetu Obywatelskiego przy Lechu Wałęsie uczestniczył w rozmowach Okrągłego Stołu. Był pełnomocnikiem rodziny ks. Jerzego Popiełuszki podczas procesu jego zabójców z SB. W 1989 został członkiem Niezależnego Komitetu Historycznego Badania Zbrodni Katyńskiej, a w 1990 był współzałożycielem i fundatorem Polskiej Fundacji Katyńskiej.

 

Zwieńczeniem kariery politycznej Olszewskiego była funkcja szefa rządu. W 1991 roku Wałęsa powołał go na premiera, a 23 grudnia 1991 jego rząd otrzymał wotum zaufania od Sejmu - pierwszego po wojnie wybranego w pełni wolnych wyborach.

 

Ujawnienie archiwaliów SB przez ówczesnego szefa MSW Antoniego Macierewicza poprzedziło upadek rządu Jana Olszewskiego w nocy z 4 na 5 czerwca 1992 roku, określanej później jako "noc teczek". 4 czerwca rano do Sejmu trafiły koperty z tzw. listą Macierewicza, na której znajdowały się nazwiska polityków figurujących w archiwach MSW jako tajni współpracownicy komunistycznych służb specjalnych.

 

Należał do Porozumienia Centrum

 

Od 1990 r. należał do Porozumienia Centrum. Kiedy w 1992 roku PC podzieliło się, Olszewski stanął na czele Ruchu dla Rzeczypospolitej. Po klęsce wyborczej 19 września 1993 roku stracił przywództwo na rzecz Romualda Szeremietiewa. Przed wyborami prezydenckimi w 1995 roku Olszewski brał udział w organizowanym przez "S" konklawe w Konwencie św. Katarzyny. Konwent miał m.in. rozstrzygnąć spory zwolenników Olszewskiego i Hanny Gronkiewicz-Waltz. Wystartowali oboje. Były premier z większym powodzeniem - zajął 4. miejsce, uzyskując 6,86 proc. poparcia. Po wyborach powstał Ruch Obrony Polski - partia, której był wieloletnim liderem.

 

ROP nie wszedł w 1996 roku do Akcji Wyborczej Solidarność. W wyborach ROP uzyskał 5,56 proc. poparcia i wprowadził do Sejmu 6 posłów pozostających w opozycji.

 

W 2001 r. wybrany do Sejmu z list Ligi Polskich Rodzin, wystąpił z klubu latem 2002 r. Olszewski, Tadeusz Kędziak i Henryk Lewczuk utworzyli wtedy Koło Poselskie Ruchu Odbudowy Polski. Przed wyborami w 2005 r. utworzył - wraz z Antonim Macierewiczem - Ruch Patriotyczny. Partia nie weszła do parlamentu.

 

W latach 1989-1991 i 2005-2006 Olszewski zasiadał w Trybunale Stanu. W kwietniu 2006 roku został doradcą prezydenta Lecha Kaczyńskiego do spraw politycznych. 20 stycznia 2011 roku zrezygnował z funkcji przewodniczącego ROP.

msl/luq/ PAP, Polsat News
Czytaj więcej

Chcesz być na bieżąco z najnowszymi newsami?

Jesteśmy w aplikacji na Twój telefon. Sprawdź nas!

Przeczytaj koniecznie