Po wyroku NSA Kancelaria Prezydenta ujawnia ekspertyzy ws. OFE. Nadal niejawne są ws. TK
Ujawnienia treści ekspertyz ws. Otwartych Funduszy Emerytalnych (OFE) i nazwisk ich autorów domagała się od Kancelarii Prezydenta RP Sieć Obywatelska Watchdog Polska. Po latach batalii sądowych NSA uznał, że to informacje publiczne, które Kancelaria musi udostępnić. Watchdog Polska zabiega jeszcze o ujawnienie przez kancelarię ekspertyz ws. Trybunału Konstytucyjnego. W marcu sprawą zajmie się NSA.
W 2011 r. ówczesny prezydent Bronisław Komorowski zamówił ekspertyzy i opinie dotyczące projektu ustawy ws. funkcjonowania systemu ubezpieczeń społecznych. Prezydent Komorowski ustawę ws. OFE podpisał, ale treści ekspertyz na podstawie których podjął decyzję nie ujawnił.
Odpowiadając w grudniu 2015 r. na wniosek Bartosza Wilka z Watchdog Polska, dotyczący nazwisk autorów ekspertyz kancelaria prezydenta stwierdziła, że nie są to informacje publiczne.
Wilk złożył skargę na bezczynność Kancelarii do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. Ten nie miał wątpliwości, że dane, do których chciał mieć dostęp Watchdog Polska, są informacją publiczną, przy okazji uznał, iż same ekspertyzy również stanowią informację publiczną.
Bartosz Wilk złożył więc wniosek do Kancelarii Prezydenta Andrzeja Dudy o ujawnienie samych opinii i ekspertyz i zainicjowaniu kolejnej sprawy sądowej. Wyrok WSA w Warszawie zapadł 11 października 2017 r., a podtrzymał go Naczelny Sąd Administracyjny 2 lipca 2018 r. Pod koniec grudnia 2018 r. Kancelaria ekspertyzy ujawniła.
Autorki i autorzy ekspertyz i opinii ws. OFE
Komplet informacji na temat ekspertyz zamówionych przez prezydenta Komorowskiego:
- ekspertyza naukowa (opinia) w zakresie: projektu z dnia 23.01.2011 r. Ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z funkcjonowaniem systemu ubezpieczeń społecznych - autorem jest prof. UE Radosław Pacud (Kierownik Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, link: )
- opinia do projektu "ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z funkcjonowaniem systemu ubezpieczeń społecznych" w zakresie dotyczącym zgodności z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., - autorem jest prof. zw. dr hab. Krzysztof Ślebzak (Kierownik Katedry Prawa Pracy i Prawa Socjalnego na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu)
- opinia prawna dotyczącą projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z funkcjonowaniem systemu ubezpieczeń społecznych z dnia 23 stycznia 2011 r. - autorką jest prof. dr hab. Barbara Wagner (choć naukowczyń o tym nazwisku jest kilka, chodzi zapewne o pracownicę Katedry Prawa Pracy i Polityki Społecznej Uniwersytetu Jagiellońskiego, sędzię Sądu Najwyższego w stanie spoczynku).
- opinia o projekcie ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z funkcjonowaniem systemu ubezpieczeń społecznych - autorką jest prof. dr hab. Urszula Kalina-Prasznic (emerytowana profesorka na Wydziale Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego).
"Budzą duże kontrowersje"
1 grudnia 2015 roku Sieć Obywatelska Watchdog Polska wysłała do Kancelarii Prezydenta RP wniosek o udostępnienie ekspertyz ws. Trybunału Konstytucyjnego oraz ich autorów.
Kancelaria odpowiedziała, że zamówiła cztery ekspertyzy, jednak nie udostępniła ani ich treści, ani nazwisk autorów. Argumentowała, że opinie nie są informacją publiczną, a ich autorzy objęci są ochroną prawa do prywatności.
Sieć Watchdog Polska zaskarżyła decyzję Kancelarii do sądu. Tym razem jednak WSA w swoim orzeczeniu przychylił się do argumentacji Kancelarii, która w odpowiedzi na wniosek napisała, że "prezydent nie korzystał z ekspertyz w procesie legislacyjnym, więc nie są one informacją publiczną, a dokumentem roboczym".
"Przedmiotowe opinie mają walor ogólnopoznawczy, przybliżający i systematyzujący stan prawny powstały na skutek nałożenia się norm prawnych zawartych w aktach normatywnych różnej rangi (Konstytucja, ustawa, regulamin Sejmu RP) w przedmiocie realizacji przez Sejm RP, przewidzianej w art. 194 ust. 1 Konstytucji RP, kompetencji wyboru sędziów Trybunału Konstytucyjnego" - wyjaśniał WSA w orzeczeniu.
Sprawa trafiła do Naczelnego Sądu Administracyjnego. "Uważamy, że opinia publiczna powinna mieć dostęp do ekspertyz zamawianych przez Prezydenta RP w sprawie, która budziła tak duże kontrowersje i niepokoje społeczne" - argumentuje Watchdog Polska.
Rozprawa przed NSA odbędzie się 1 marca.
