Nieskuteczny ruch ZUS. Trybunał UE zajmie się pytaniami SN. Ziobro: to niebywałe

Sprawa zaczęła się od tego, że oddział Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Jaśle skierował do Sądu Najwyższego zażalenie dotyczące obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie społeczne, gdy Polak ma firmę w Czechach lub na Słowacji. W tym konkretnym przypadku ZUS uznał, że polski przedsiębiorca chce uniknąć płacenia składek.

 

2 sierpnia na tej podstawie Sąd Najwyższy skierował do Trybunału Sprawiedliwości UE pięć pytań prejudycjalnych i zawiesił stosowanie przepisów trzech artykułów ustawy o SN, dotyczących przechodzenia w stan spoczynku sędziów tego sądu, którzy ukończyli 65. rok życia. Powodem był fakt, że w powiększonym siedmioosobowym składzie sędziów orzekającym w tej sprawie był jeden sędzia, który przekroczył już 65. rok życia i co do którego trwała procedura związana z przeniesieniem go w stan spoczynku lub ewentualnym umożliwianiem mu dalszego orzekania. Pojawiła się więc kwestia, czy ten sędzia może orzekać.

 

Tryb przyspieszony

 

TSUE odpowiedział, że w związku z pytaniami zastosuje tryb przyspieszony.

 

Pod koniec września ZUS jednak wycofał zażalenie z Sądu Najwyższego. Uznał, że nie chce, aby sąd zajmował się tą sprawą i wniósł o umorzenie postępowania. Taki sam wniosek złożył prokurator, który przyłączył się do sprawy dzień wcześniej.

 

Rzecznik unijnego Trybunału Balazs Lehoczki poinformował wówczas, że tylko od SN zależy, TSUE zajmie się sprawą. - Trybunał nie ma możliwości prowadzenia postępowania, jeśli nie toczy się ono na poziomie krajowym - wyjaśnił.

　

3 października Sąd Najwyższy wystosował do TSUE cztery kolejne pytania prejudycjalne - tożsame z pytaniami przedstawionymi przez skład siedmiu sędziów SN postanowieniem z dnia 2 sierpnia. SN wniósł równocześnie o zastosowanie trybu przyspieszonego oraz o połączenie niniejszej sprawy do wspólnego rozpoznania ze sprawą zawisłą przed TSUE na skutek pytań prejudycjalnych przedstawionych 2 sierpnia.

　

Działanie ZUS "sprzeczne z zasadami współpracy w UE"

 

16 października Sąd Najwyższy uznał cofnięcie zażalenia za niedopuszczalne.

 

"W sprawach dotyczących pracowników i osób ubezpieczonych, obowiązują reguły, w myśl których szczególne znaczenie ma ochrona ich praw. Jedna z tych reguł zawarta jest w treści art. 469 k.p.c., który w podobnych sytuacjach procesowych nakazuje brać pod uwagę "uzasadniony interes ubezpieczonego" - poinformował w komunikacie sędzia Michał Laskowski, rzecznik prasowy SN.

 

Według sądu,  właśnie z tego powodu konieczne jest ustalenie, jakiemu ustawodawstwu  tego typu sprawa podlega.

 

"Ponadto Sąd Najwyższy, rozpoznając tę konkretną sprawę, dostrzegł szerszy problem  dotyczący większej liczby osób wykonujących pracę poza granicami Polski i występujący także w innych sprawach. (...)  Z tych względów cofnięcie zażalenia, przy rozpoznaniu którego pojawiło się zagadnienie prawne, a nadto dokonanie tego w chwili, w której sprawa znalazła się już w Trybunale Sprawiedliwości UE i wyznaczony został termin jej rozpoznania, narusza „dobre obyczaje”, o których mowa w art. 3 k.p.c." - wyjaśnił SN.

 

Ocenił też, że "takie działanie organu rentowego, będącego emanacją państwa, stoi w sprzeczności z zasadą lojalnej współpracy państw członkowskich przy wykonywaniu prawa Unii Europejskiej, która wynika z art. 4 ust. 3 Traktatu o Unii Europejskiej".

 

- Następstwem tego, że  cofnięcie zażalenia uznano za nieskuteczne jest to, iż sprawa nie została umorzona i toczy się dalej, a postanowienie SN zostanie przekazane do TSUE. - poinformował Sąd Najwyższy

 

Ziobro: przekroczono Rubikon

 

- To jest rzecz jakaś niebywała, trudno mi w to uwierzyć, to już jest przekroczenie kolejnej granicy, kolejnego jakiegoś Rubikonu - ocenił minister sprawiedliwości Zbigniew Ziobro postanowienie SN.

　

Jak powiedział "przecież sąd cywilny toczy sprawy w ramach sporu stron". - Jeżeli jedna strona, która zainicjowała ten spór, wycofuje sprawę z sądu, to sprawa podlega umorzeniu. Tak zawsze było i wszędzie w cywilizowanym świecie tak się dzieje - przekonywał Ziobro.

　

- Jeżeli sąd nie chce umarzać, bo chce załatwiać jakieś swoje sprawy, to działa na szkodę tych stron. To jest przekroczenie uprawnień przez tych sędziów, jeśli tak jest, bo ja w to nie wierzę dalej. Jeśli coś takiego mogło się wydarzyć, to jest sytuacja bez precedensu, brak poszanowania przez sąd dla prawa stron kształtowania swoich stosunków prawnych - mówił szef resortu sprawiedliwości.

　

Dodał, że każdy ma prawo wycofać pozew i "sąd nie może dalej prowadzić sprawy cywilnej" wbrew woli i chęci strony.

 

- Takie rzeczy działy się w państwach totalitarnych, że sądy wbrew woli osób zainteresowanych prowadziły sprawy, a nawet tam zachowywano jakieś pozory, bo nie słyszałem, żeby w PRL-u takie rzeczy były - powiedział Ziobro.

Czytaj więcej