Rozpoczęto demontaż pomnika w parku Skaryszewskim. Stanowcza reakcja Rosji

Gdy w środę rano rozpoczął się demontaż pomnika, rosyjska agencja prasowa TASS podała, że do parku zostali rzekomo wezwani policjanci, którzy mieli wstrzymać demontaż monumentu.

Komenda Stołeczna Policji sprecyzowała, że funkcjonariusze zostali wezwani przez jednego z mieszkańców Warszawy, jednak rozbiórki nie wstrzymali. - Na miejscu sprawdzili wszystkie dokumenty i pozwolenia na demontaż pomnika, po czym odjechali - poinformowano.

We wtorek wygrodzono teren i przekazano go firmie, która miała zająć się demontażem pomnika. We środę ruszyły prace rozbiórkowe. - Jeżeli nie będzie żadnych nieprzewidzianych wypadków, to demontaż potrwa do czwartku - powiedział Mariusz Burkacki, rzecznik Zarządu Zieleni m.st. Warszawy.

Urzędnicy planują przywrócenie na głównej osi alei z nawierzchnią mineralną. Zapowiadają, że kwietnik, który jest w tym miejscu, zostanie przeniesiony na boki, a w środku powstanie aleja.

"Mamy odmienne poglądy na przeszłość"

- Demontaż pomników to nie po prostu zmiana wyglądu miast, miejscowości, to klasyczne przepisywanie historii na nowo, zmienianie jej post factum - oświadczyła rzeczniczka MSZ Rosji podczas cotygodniowego briefingu dla prasy.

Zacharowa wyraziła opinię, że "chodzi nie o pomniki jakichś wydarzeń czy działaczy politycznych, lecz o pomniki zwykłych ludzi, którzy oddawali swoje życie nie tyle za przekonania polityczne, ale za to, jak pojmowali swoją osobistą odpowiedzialność za los takich samych zwykłych ludzi jak oni".

Dodała, że "zapominanie o konkretnych losach" jest "niedopuszczalne". - Mamy odmienne poglądy na przeszłość, mamy poglądy zbieżne i mamy trudne kwestie wspólnej historii z Polską. Ale są też losy konkretnych ludzi, którzy walczyli nie o politykę, lecz ramię w ramię z żołnierzami polskimi o - w szczególności - wyzwolenie Polski. O ich pamięci, losach ich i ich rodzin niestety nikt teraz w Warszawie nie wspomina i nie myśli - powiedziała.

Zakaz propagowania komunizmu

Decyzja o rozbiórce wynika z ustawy o zakazie propagowania komunizmu lub innego ustroju totalitarnego przez nazwy budowli, obiektów i urządzeń użyteczności publicznej. Nałożyła ona na właścicieli terenów, na których znajdują się takie pomniki, obowiązek ich usunięcia. Zgodnie z nowelizacją tej ustawy z grudnia 2017 termin na ich demontaż upływał 31 marca.

Procedura usunięcia pomnika rozpoczęła się kilka miesięcy temu. Przed ponad miesiącem uzyskano wszystkie zgody konserwatorskie i budowlane i rozpoczęła się procedura wyłonienia wykonawcy, który demontuje pomnik.

Jak poinformowała w sierpniu asystent prasowa IPN w Szczecinie Magdalena Ruczyńska, pomnik zostanie przeniesiony do Muzeum Zimnej Wojny w Podborsku. Ma tam powstać m.in. wystawa edukacyjna przygotowana przez Instytut, której misją będzie "pokazanie pełnego obrazu działalności propagandowej władz Polski Ludowej w sferze upamiętnień, czyli m.in. pomników, kopców, obelisków, kolumn, rzeźb, posągów, popiersi, kamieni pamiątkowych, płyt i tablic pamiątkowych, napisów i znaków, a także pomnikowych sprzętów wojskowych".

"Na ekspozycję składać się mają przede wszystkim oryginalne upamiętnienia lub ich elementy, ale także opatrzone komentarzem historycznym dokumenty i fotografie związane m.in. z ich budową, odsłonięciem czy organizowanymi przy nich propagandowymi uroczystościami" - dodała Ruczyńska. To właśnie tam mają trafić elementy pomnika z warszawskiego parku.

Wcześniej był tam grób 26 żołnierzy

Pomnik ustawiony w osi głównej parku upamiętnia żołnierzy sowieckich poległych we wrześniu 1944 r. podczas walk o Pragę. Wzniesiono go w miejscu grobu 26 żołnierzy, którzy zginęli 13 września 1944 r.

Na postumencie z piaskowca z podniesioną częścią środkową umieszczono stelę z płaskorzeźbą żołnierza Armii Czerwonej, pod którą znajdują się złożone sztandary. Na pomniku umieszczono napis: "Wieczna chwała bohaterom Armii Czerwonej, poległym w walkach o wyzwolenie stolicy Polski Warszawy". Monument został odsłonięty we wrześniu 1946 r.

Po 1989 monument był wielokrotnie dewastowany, m.in. oblewano go czerwoną farbą. 

WIDEO: "Wolna Wigilia stanie się faktem". Minister obiecuje zmiany