Rosario Silva de Lapuerta nowym wiceprezesem TSUE

Nowa wiceprezes najpewniej zadecyduje o ewentualnych środkach tymczasowych w związku ze skargą Komisji Europejskiej dotyczącą ustawy o polskim Sądzie Najwyższym. W ramach środków tymczasowych KE wniosła o zawieszenie niektórych przepisów tej ustawy.

 

- Sędzia Rosario Silva de Lapuerta zna sprawę dotyczącą Sądu Najwyższego. Myślę, że ta decyzja to kwestia najbliższych kilku dni - powiedziało PAP źródło w TSUE.

 

Jak dodał rozmówca PAP, decyzja w sprawie środków tymczasowych należy do kompetencji wiceprezesa Trybunału, ale wiceprezes może też przekazać sprawę do Trybunału. W takiej sytuacji to prezes zdecyduje o dalszym postępowaniu w konkretnej sprawie.

 

Silva de Lapuerta jest jednym z sędziów zasiadających w Trybunale najdłużej (od października 2003 r.). Jej kadencja na stanowisku wiceprezesa potrwa do 6 października 2021 r. Wcześniej była sprawozdawczynią w głośnej sprawie Polaka Artura C., poszukiwanego przez polską prokuraturę w związku z zarzutami dotyczącymi przemytu narkotyków.

 

 W marcu sąd w Irlandii rozpatrujący tę sprawę zwrócił się do TSUE o opinię, czy w przypadku wydania zgody na ekstradycję Polaka będzie on mógł liczyć w swoim kraju na uczciwy proces. Irlandzki sąd wskazywał na obawy co do stanu praworządności w Polsce. TSUE pod koniec lipca orzekł, że ekstradycję należy wstrzymać, jeśli dana osoba mogłaby być narażona na ryzyko naruszenia jej prawa do niezawisłego sądu, a tym samym do rzetelnego procesu. Stwierdził jednocześnie, że sądy w jednym kraju mogą oceniać praworządność w innym.

 

Odchodzący Tizzano był sędzią TSUE od 2006 roku, a od października 2015 roku sprawował w nim funkcję wiceprezesa. W Polsce był kojarzony przede wszystkim z kontrowersjami, jakie wynikły w trakcie sprawy dotyczącej wycinki w Puszczy Białowieskiej. Tizzano sugerował wtedy Komisji Europejskiej, na które przepisy unijnego prawa może się powołać, by na ich podstawie wnosić o kary dla Polski. W efekcie polski rząd złożył wniosek o wyłączenie Tizzano, który - jego zdaniem - wykazał się stronniczością. Rozprawa została powtórzona.

 

Nowy prezes TSUE 

 

Na stanowisko prezesa TSUE ponownie wybrany został sędzia Koen Lenaerts. Jego kadencja także będzie trzyletnia.

Skarga KE przeciw Polsce w związku z ustawą o polskim Sądzie Najwyższym wpłynęła do Trybunału 3 października; wraz ze skargą KE wniosła o zastosowanie środków tymczasowych.

 

Decyzję w sprawie środków tymczasowych podejmuje zwykle wiceprezes, która najpierw wyda decyzję wstępną. Następnie w sprawie środków tymczasowych odbędzie się rozprawa, której wiceprezes będzie przewodniczyć. Podczas tego wysłuchania Polska i KE przedstawią swoje argumenty, a następnie wiceprezes wyda najprawdopodobniej ostateczną decyzję.

 

Jeśli dany kraj nie zastosuje się do zarządzonych środków tymczasowych, grożą mu kary. W przypadku sprawy dotyczącej Puszczy Białowieskiej kara, która groziła za niestosowanie się do zakazu, wynosiła minimum 100 tys. euro dziennie. Ostatecznie wycinkę wstrzymano i kar nie naliczano.

 

W skład TSUE wchodzi 28 sędziów i 11 rzeczników generalnych, mianowanych za wspólnym porozumieniem przez rządy państw członkowskich. Ich mandat jest sześcioletni i odnawialny. Jak informuje Trybunał, są oni wybierani spośród osobistości o niekwestionowanej niezależności i mających wymagane w ich państwach kwalifikacje do zajmowania najwyższych stanowisk sądowych lub też są prawnikami o uznanych kompetencjach.

 

Sędziowie Trybunału wybierają spośród siebie prezesa i wiceprezesa na okres trzech lat. Ich mandat jest również odnawialny. Prezes kieruje pracami TSUE, a także przewodniczy posiedzeniom i obradom w największych składach orzekających. Wiceprezes wspiera prezesa Trybunału w wykonywaniu obowiązków.

 

Trybunał może obradować w pełnym składzie, w składzie wielkiej izby (15 sędziów) albo w izbach złożonych z pięciu lub trzech sędziów. W pełnym składzie Trybunał obraduje w przypadkach określonych w statucie oraz gdy uzna, że wniesiona sprawa ma wyjątkowe znaczenie.

 

W składzie wielkiej izby Trybunał obraduje na żądanie państwa członkowskiego albo instytucji, które są stroną w postępowaniu, a także w sprawach szczególnie ważnych lub skomplikowanych. Inne sprawy są rozpatrywane przez izby złożone z pięciu lub trzech sędziów. Prezesi izb złożonych z pięciu sędziów wybierani są na trzy lata, a prezesi izb złożonych z trzech sędziów - na rok.

Czytaj więcej