Kanada też miała Centralny Port Komunikacyjny. Po 30 latach ogłosiła porażkę projektu

Biznes
Kanada też miała Centralny Port Komunikacyjny. Po 30 latach ogłosiła porażkę projektu
Polsat News/Zdj. ilustracyjne

W latach 70. w Kanadzie otwarto lotnisko Montreal-Mirabel - projekt bardzo podobny do rządowego pomysłu utworzenia Centralnego Portu Komunikacyjnego w Baranowie. Obecnie nie latają już z niego samoloty pasażerskie, a płyta lotniska służy jako tor wyścigowy. Ziemie oddano poprzednim właścicielom.

Zamknięcie lub spadek znaczenia lotniska blisko centrum miasta i wybudowanie nowego, kilkadziesiąt kilometrów dalej? Polska i planowane lotnisko w Baranowie nie jest pierwszym krajem, który wpadł na ten pomysł.

 

Lata 60. XX wieku były bardzo dobre dla Montrealu, największego miasta prowincji Quebec. Duże inwestycje oraz goszczenie Expo 1967 spowodowały, że ruch lotniczy w mieście obsługiwanym przez port Dorval wzrastał w tempie 15-20 proc. (Okęcie miało w 2017 r. wzrost liczby pasażerów o 22 proc. - w stosunku do 2016 r.). Z tego powodu rząd ówczesnego premiera Kanady Pierre’a Elliotta Trudeau (ojciec obecnego premiera Justina Trudeau) postanowił wybudować w pobliżu Montrealu nowe lotnisko.

 

Mirabel otwarto w październiku 1975 roku, specjalnie na Igrzyska Olimpijskie, które miały się odbyć w Montrealu rok później. Z powierzchnią  40 tys. hektarów było to ówcześnie największe lotnisko na świecie (CPK ma mieć 3,3 tys. hektarów), które miało zrewolucjonizować podróże lotnicze w Ameryce Północnej.

 

Plany były ambitne - nowy port lotniczy miał być wschodnią bramą do Kanady i wszystkie loty międzykontynentalne z i do Montrealu musiały od 1975 roku wylatywać z tego lotniska, a nie z Dorval. Całkowita powierzchnia portu lotniczego miała być większa niż całego Montrealu. Planowano budowę sześciu terminali i pasów startowych. Lotnisko miało mieć specjalne połączenia z dwoma drogami ekspresowymi i szybką kolejkę. Rząd Kanady przewidywał, że będzie z niego korzystać 17 mln pasażerów rocznie.

 

Ziemię zwrócono wywłaszczonym właścicielom

 

Montrealczyków trudno było jednak przekonać do korzystania z lotniska, do którego dojeżdża się 50 minut bez korków; woleli Dorval położone 20 minut od miasta. Obiecywana kolejka i dostęp z wielu dróg ekspresowych nie powstały.

 

Linie lotnicze, rozczarowane lotniskiem Mirabel, postanowiły zrezygnować z lotów międzykontynentalnych do Montrealu, przenosząc się do Toronto, Vancouver i Calgary. Loty z USA i Kanady w dalszym ciągu obsługiwało Dorval.

 

W 1988 roku Mirabel zamiast planowanych 17 mln pasażerów miało 2,5 miliona. W 1989 r. lotnisko oddało właścicielom 33 tys. hektarów z 40 tys. które początkowo wywłaszczono na potrzeby tej inwestycji.

 

Rywalizacja pogrążyła oba lotniska

 

Pod koniec lat 90. oczywiste było, że Mirabel jest porażką. W 1997 roku Dorval wznowiło obsługę lotów międzykontynentalnych, niedługo później przeszło gruntowną modernizację. Prawie wszystkie linie lotnicze wyniosły się z Mirabel. W 2002 roku zamknięto hotel przy lotnisku.

 

W 2004 roku bywały dni, kiedy Mirabel nie odwiedzał ani jeden pasażer. Lotnisko było tak puste, że z powodzeniem służyło jako plan zdjęciowy do filmu "Terminal" Stevena Spielberga z Tomem Hanksem. Ostatni lot pasażerski odbył się 31 października 2004, 29 lat po hucznym otwarciu lotniska.

 

Były plany, aby na miejscu lotniska zbudować park rozrywki. W końcu w 2008 roku powstał tam tor wyścigowy, na którym odbywają się m.in. zawody samochodowe NASCAR. Lotnisko obsługuje samoloty transportowe, obecnie korzystają z niego głównie firmy kurierskie, takie jak FedEx i DHL. Terminal pasażerski zburzono w 2016 roku. W halach swoje siedziby mają firmy produkujące części do samolotów, są też plany otworzenia hurtowni leków.

 

Oceniając porażkę lotniska Mirabel, kanadyjski politolog Bret Edwards pisał, że "politycy przedstawiali Mirabel jako coś więcej niż tylko lotnisko. Aby ich wizja stała się rzeczywistością, zignorowali lub przeoczyli oczywiste czynniki socjalne i środowiskowe". Jako najważniejsze powody upadku wskazuje brak dobrych połączeń komunikacyjnych z miastem, wzrost cen biletów i paliwa.

 

Większość mieszkańców gminy Baranów, biorących udział w referendum, była przeciwna budowie CPK na obszarze ich gminy.

 

 

The New York Times, Journal of Canadian Studies, polsatnews.pl
jm/dro/prz/
Czytaj więcej

Chcesz być na bieżąco z najnowszymi newsami?

Jesteśmy w aplikacji na Twój telefon. Sprawdź nas!

Przeczytaj koniecznie