Sędziowie przeciw podważaniu autorytetu I prezes Sądu Najwyższego

W uchwałach - oddzielnych dla sędziów apelacji i sędziów okręgów - wskazano, że sposób pełnienia urzędu przez I prezes SN Małgorzatę Gersdorf "zasługuje na szacunek, uznanie i wsparcie całego środowiska sędziowskiego".

 

W początkach marca do Trybunału Konstytucyjnego trafił wniosek grupy posłów PiS w sprawie przepisów, na podstawie których dokonywany jest wybór kandydatów na I prezesa SN przedstawianych następnie prezydentowi. We wniosku zaskarżono przepisy ustawy o SN oraz uchwały Zgromadzenia Ogólnego Sędziów SN z 14 kwietnia 2003 r. w sprawie regulaminu wyboru kandydatów na stanowisko I prezesa SN.

 

"I prezes SN broni praw obywatela"

 

"Wniosek złożony do TK w tej sprawie w istocie nie służy badaniu zgodności z konstytucją obowiązujących przepisów i prowadzi do podważenia autorytetu I prezes SN. Działanie to pozostaje w bezpośrednim związku z publicznymi wypowiedziami I prezes w obronie prawa każdego obywatela do niezależnych sądów i niezawisłych sędziów" - głosi uchwała zebrania sędziów.

 

W kolejnych przyjętych uchwałach wezwano "wszystkich sędziów do szczególnej dbałości o przestrzeganie konstytucyjnej zasady trójpodziału władz oraz wynikających z niej zasad niezależności sądów, niezawisłości sędziowskiej oraz etyki sędziowskiej". "Każdy sędzia musi mieć świadomość odpowiedzialności za sprzeniewierzenie się zasadom konstytucyjnym i etyce sędziowskiej" - dodano.

 

Zwrócono się także do stowarzyszeń sędziowskich o "utworzenie forum współpracy przedstawicieli samorządu sędziowskiego".

 

Projekty o KRS i KSSiP zmierzają do upolitycznienia sądów

"Ostatnie projekty przedstawione przez resort sprawiedliwości, dotyczące KRS oraz KSSiP (Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury - red.), nie są należycie konsultowane ze środowiskiem sędziowskim. Zmierzają one do upolitycznienia sądów, a tym samym naruszenia zasad niezależności sądów i trójpodziału władzy oraz demokratycznego państwa prawnego" - głosi treść jednej z przyjętych w poniedziałek po południu uchwał.

 

Dodano w niej, że "zagwarantowanie obywatelom ochrony ich praw to obowiązek nie tylko każdego sędziego, ale także przedstawicieli innych władz".

 

"Organ samorządu musi mieć jakieś kompetencje"

　

Jak powiedział uczestniczący w zebraniu członek KRS, sędzia Waldemar Żurek, w zebraniu uczestniczyło blisko 300 przedstawicieli sędziowskiego samorządu z całego kraju. - To jest właśnie ten sędziowski samorząd; jeśli on utraci atrybut wyboru członków KRS, to właściwie nie mamy wtedy żadnego organu samorządu sędziowskiego, bo organ samorządu musi mieć jakieś kompetencje - powiedział Żurek.

　

Przypomniał, że rządowy projekt nowelizacji ustawy o KRS m.in. "wygasza kadencje sędziowskich rzeczników dyscyplinarnych". - Nie wprowadza na dziś nic w zamian, więc czy mamy nagle zatrzymać wszystkie postępowania dyscyplinarne - zaznaczył. Dodał, że bardzo istotny jest też przyjęty przez rząd przed tygodniem projekt ustawy o Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury, wprowadzający - jak powiedział - "asesorów związanych bardzo silnie z ministrem sprawiedliwości".

　

"Konstytucyjny organ stojący na straży niezależności sądów i niezawisłości sędziów"

 

Poniedziałkowe zebranie przedstawicieli sędziów sądów apelacyjnych oraz sędziów z poszczególnych okręgów z całego kraju było zamknięte dla mediów. Tego typu zgromadzenia sędziów zwykle mają charakter wyborczy - gdy wybierani są delegaci do Krajowej Rady Sądownictwa - lub sprawozdawczy. Mogą jednak mieć charakter nadzwyczajny, tak jak w poniedziałek. Główną tematyką poniedziałkowych obrad były rządowe plany zmiany przepisów o Krajowej Radzie Sądownictwa.

　

Obecnie KRS, konstytucyjny organ stojący na straży niezależności sądów i niezawisłości sędziów, składa się z 25 członków. Sędziów do Rady wybierają przedstawiciele zgromadzeń sędziowskich; z urzędu należą do niej I prezes SN, prezes NSA, minister sprawiedliwości, a także posłowie i senatorowie oraz przedstawiciel prezydenta. Rada opiniuje kandydatów na sędziów (oraz do awansu do sądu wyższego szczebla) i przedstawia ich do powołania prezydentowi.

　

7 marca rząd przyjął projekt zmian w ustawie o KRS. Przewiduje on m.in. powstanie w KRS dwóch izb oraz wygaszenie, po 30 dniach od wejścia noweli w życie, kadencji jej 15 członków-sędziów; ich następców wybrałby Sejm. Wygaszeniu ulec miałaby także kadencja rzecznika dyscyplinarnego sądów. W skład Pierwszego Zgromadzenia KRS wejść mają: I prezes SN, prezes NSA, minister sprawiedliwości, osoba powołana przez prezydenta, czterech posłów i dwóch senatorów. Drugie Zgromadzenie ma tworzyć 15 sędziów wszystkich szczebli - wybieranych przez Sejm, a zgłaszanych przez kluby poselskie i marszałka Sejmu. Według MS, ma to na celu zobiektywizowanie trybu wyboru kandydatów, bo dotąd o wyborze członków Rady "decydowały w praktyce sędziowskie elity".

　

"Jesteśmy otwarci na debatę"

 

- My jesteśmy otwarci na debatę, ostatnio pojawił się bardzo ciekawy projekt zmian w ustawie o KRS autorstwa Stowarzyszenia Iustitia. Pokazujemy, jako środowisko, że nie zamykamy się na debatę, ale do tanga trzeba dwojga, żeby były rozmowy musi być partner do tych rozmów - mówił sędzia Żurek. Dodał, że minister sprawiedliwości - mimo że z urzędu jest członkiem KRS - nie pojawia się na posiedzeniach Rady.

　

Jak zaznaczył Żurek, "trzeba iść w kierunku reformy, ale to musi być proces ewolucyjny, a nie rewolucja". - Ale nie możemy zaczynać od tego, że będziemy łamać niezawisłość sędziowską, tylko powinniśmy zacząć od tego, co obywatela najbardziej boli - powiedział Żurek. Wskazał w tym kontekście na przewlekłość postępowań.

 

- Projekt ustawy o KRS właściwie znosi podstawowe kompetencje zgromadzeń sędziowskich, czyli wybór delegatów do KRS. Faktycznie więc te zgromadzenia dzisiaj zebrały się ostatni raz. Dlatego sędziowie postanowili, że - w ramach prawa - stowarzyszenia sędziowskie będą koordynować spotkania - powiedział po zakończeniu poniedziałkowego zebrania Żurek.

 

Jednocześnie w uchwale zwrócono się o wyłonienie sędziów odpowiedzialnych za kontakty z mediami - po jednym z każdego sądu. "Ma to na celu rzetelny przekaz informacji o aktualnym stanie sądownictwa i jego problemach" - zaznaczono.

 

W zeszłym tygodniu propozycję zmieniającą tryb wyboru sędziów do KRS złożyło w Sejmie Stowarzyszenie Sędziów Polskich "Iustitia". Projekt zakłada przyznanie prawa zgłaszania kandydatów do Rady nie tylko sędziom, lecz także m.in. grupom obywateli, RPO oraz samorządom adwokatów i radców prawnych. Miałaby też nastąpić zmiana systemu wyborów - z pośrednich dokonywanych przez przedstawicieli zgromadzeń sędziowskich na bezpośrednie ogólnopolskie wybory dokonywane przez wszystkich sędziów. Na razie nie wiadomo, czy któryś z klubów poselskich zainicjuje procedowanie projektu.

 

- Apelujemy do posłów o zgłoszenie tego projektu pod obrady Sejmu - napisało w poniedziałkowej uchwale zgromadzenie sędziów, które wyraziło poparcie dla projektu Iustitii.

 

PAP

 

Czytaj więcej