Ikony z przemytu wzbogaciły zbiory Muzeum Warmii i Mazur

- Ikony znaleziono w bagażu podręcznym Rosjanki z Kaliningradu, która w lipcu 2015 r. wjeżdżała do Polski przez przejście graniczne w Bezledach - powiedział rzecznik Izby Celnej w Olsztynie Ryszard Chudy.

 

Według niego, po uzyskaniu opinii konserwatora, że są to zabytki, wobec kobiety wszczęto sprawę karną za próbę przemytu. Sąd orzekł jej winę i zdecydował o przepadku dzieł sztuki na rzecz Skarbu Państwa. Dyrektor Izby Celnej w Olsztynie Dariusz Postek postanowił przekazać ikony regionalnemu muzeum.

 

- Bardzo cieszymy się z tego daru. Wspaniale uzupełni naszą kolekcję ikon liczącą obecnie ok. 400 obiektów – podkreśliła dyrektor Muzeum Warmii i Mazur Elżbieta Jelińska, która odbierała obrazy od celników na olsztyńskim zamku.

 

Ikony z XIX wieku

 

Większość z przekazanych ikon pochodzi z XIX wieku. Najstarsza z nich przedstawia Matkę Boską Fiodorowską. Dwie kolejne - datowane wstępnie na drugą połowę XIX w. - to Ikona Zmartwychwstania i Ikona Kalendarzowa, która przedstawia postacie świętych w porządku roku liturgicznego obowiązującego w Kościele Prawosławnym. Najmłodsza - Kazańska Ikona Matki Bożej - pochodzi prawdopodobnie z początku XX w.

 

Zdaniem głównego inwentaryzatora zbiorów muzeum dr Kingi Raińskiej, ikony wymagają dokładniejszych badań i naukowego opracowania. Na razie ciężko ocenić ich wartość artystyczno-historyczną i stan zachowania.

 

To nie pierwsze ikony z przemytu przekazane olsztyńskiej placówce przez celników. W marcu ubiegłego roku muzeum dostało dwie ikony z XIX i XX w., przechwycone podczas kontroli granicznej samochodu mieszkanki Kaliningradu na przejściu w Bezledach. Wcześniej celnicy przekazali placówce m.in. zabytkowy platerowany dzban i bagnet z czasów napoleońskich.

Kolekcja tworzona od 50 lat i częściowo skradziona

 

Kolekcja ikon w Muzeum Warmii i Mazur tworzona jest od ponad pół wieku. Unikatową częścią zbioru są ikony staroobrzędowców z klasztoru p.w. Zbawiciela i Trójcy Świętej w mazurskim Wojnowie. Muzeum otrzymało je w latach 70. po śmierci ostatniej przeoryszy klasztoru, obecnie znajdującego się w prywatnych rękach.

 

W wyniku włamania w grudniu 1990 r. z olsztyńskiego muzeum skradziono 29 najcenniejszych ikon, w tym przedstawiającą "Trzy Marie u grobu Chrystusa", datowaną na początek XVI w. Do dzisiaj żadnego ze skradzionych wówczas dzieł nie odzyskano.

 

Ruch starowierców pojawił się w prawosławiu rosyjskim w XVII w. w proteście przeciwko reformom patriarchy Nikona. Uznani za schizmatyków, wrogów religii i państwa, prześladowani dekretem carskim, zostali zmuszeni do emigracji. Jedna z grup staroobrzędowców osiedliła się na początku XIX w. w Wojnowie.

 

PAP, polsatnews.pl

 

Czytaj więcej