AI: Polska nie wykonała zaleceń Komisji Europejskiej

- W pierwszym roku rządów polskie władze naruszyły kluczowe elementy systemu ochrony praw człowieka. Zlekceważyły zalecenia Komisji Europejskiej, by wrócić do zasad funkcjonowania Trybunału Konstytucyjnego gwarantujących jego efektywność i niezależność. Sytuacja jest niebezpieczna i wymaga zdecydowanej reakcji Unii Europejskiej - powiedziała Iverna McGowan, dyrektorka Biura ds. Instytucji Europejskich Amnesty International.

 

Żadna z kluczowych rekomendacji nie została wdrożona

Od ostatnich wyborów rok temu polskie władze rozszerzyły wpływ władzy wykonawczej na sądowniczą, wprowadziły problematyczne przepisy antyterrorystyczne, które znacząco poszerzają uprawnienia inwigilacyjne służb.

27 lipca Komisja Europejska wydała rekomendacje, w których stwierdziła, że rządy prawa w Polsce są zagrożone i wskazała, jakie kroki należy podjąć, by Trybunał Konstytucyjny funkcjonował efektywnie. Komisja dała Polsce 3 miesiące na wykazanie, jakie działania zostały podjęte w celu naprawy sytuacji. Żadna z kluczowych rekomendacji nie została wdrożona przed wyznaczonym terminem.

 

"Lekceważenie wyroków TK narusza system ochrony praw człowieka w Polsce"

Rekomendacje są jednym z etapów mechanizmu kontroli praworządności Unii Europejskiej ustanowionego w 2014 roku. Komisja zadeklarowała chęć podjęcia "konstruktywnego dialogu" z polskim rządem w ramach mechanizmu 13 stycznia br. Brak wykonania zaleceń Komisji może prowadzić do uruchomienia artykułu 7 Traktatu o Unii Europejskiej i zawieszenia państwa w prawach członkowskich UE.

Dokonane zmiany prawne w połączeniu z lekceważeniem wyroków Trybunału Konstytucyjnego przez władzę wykonawczą poważnie naruszają system ochrony praw człowieka w Polsce. Usuwają bowiem jego kluczowy element w postaci prawa do skutecznego środka odwoławczego oraz podważają integralność i niezależność sądownictwa. Dodatkowo w Parlamencie dyskutowane są kolejne niepokojące propozycje zmian.

 

"Komisja musi działać zdecydowanie"

Poza zarzutami Komisji Europejskiej, które sformułowała w ramach mechanizmu kontroli praworządności, Amnesty International ma również inne obawy w zakresie poszanowania praw człowieka, dotyczące zmian prawnych dokonanych w przeciągu ostatniego roku. Niektóre problemy istniały już wcześniej, ale zmiany w ostatnim roku są szczególnie poważne. Od wyborów 25 października 2015 r. większość parlamentarna zwiększyła uprawnienia służb, prokuratury i policji, ograniczyła niezależność mediów publicznych, wielokrotnie deklarowała chęć ograniczenia dostępu do usług zdrowia reprodukcyjnego i ograniczyła budżet Rzecznika Praw Obywatelskich.

- Zmiany prawne nadające nowe uprawnienia w zakresie działań antyterrorystycznych i inwigilacji oraz erozja systemu rządów prawa pokazują lekceważenie władz Polski dla praw człowieka. To zagrożenie nie tylko dla praw osób mieszkających w tym kraju, ale również test dla Komisji Europejskiej do kontroli przestrzegania zasad rządów prawa, które są podstawą funkcjonowania Unii Europejskiej. Komisja musi działać zdecydowanie i doprowadzić do przestrzegania przez Polskę międzynarodowych zobowiązań w zakresie praw człowieka. Również Rada Europejska powinna pilnie zająć się sytuacją w Polsce - dodała Iverna McGowan.

 

Zmiany będące w sprzeczności ze standardami praw człowieka

Amnesty International opisuje zmiany będące w sprzeczności ze standardami praw człowieka w raporcie złożonym Komitetowi Praw Człowieka Organizacji Narodów Zjednoczonych.

Rekomendacje Komisji Europejskiej w ramach mechanizmu kontroli praworządności:
- uznanie i pełne wykonanie wyroków Trybunału Konstytucyjnego z dnia 3 i 9 grudnia 2015 r. Zgodnie z tymi wyrokami stanowiska sędziów Trybunału Konstytucyjnego ma objąć 3 sędziów wybranych zgodnie z prawem przez poprzedniego ustawodawcę w październiku 2015 r., a nie 3 sędziów wybranych przez nowego ustawodawcę bez ważnej podstawy prawnej;
- ogłoszenie i pełne wykonanie wyroków Trybunału Konstytucyjnego z dnia 9 marca 2016 r. i jego późniejszych wyroków oraz zagwarantowanie automatycznego ogłaszania przyszłych wyroków niezależnie od decyzji władzy wykonawczej lub ustawodawczej
- zagwarantowanie zgodności wszelkich nowelizacji ustawy o Trybunale Konstytucyjnym z zaleceniami Komisji Weneckiej
- zagwarantowanie, aby Trybunał Konstytucyjny mógł dokonać kontroli zgodności z Konstytucją nowej ustawy o Trybunale Konstytucyjnym przyjętej w dniu 22 lipca 2016 r. przed jej wejściem w życie; opublikowanie i pełne wykonanie wyroku Trybunału w tej sprawie.

 

polsatnews.pl
 

Czytaj więcej