Rzecznik Praw Dziecka chce zaostrzenia kar za przestępstwa wobec dzieci

Marek Michalak przekazał prezydentowi Andrzejowi Dudzie propozycje zmian w prawie, które zmierzają do lepszego chronienia dzieci-ofiar przestępstw. Rzecznik Praw Dziecka zaproponował zaostrzenie kar za przestępstwa ze szczególnym okrucieństwem, porwania rodzicielskie czy handel dziećmi. Jego zdaniem Kodeks karny jest zbyt łagodny dla osób krzywdzących dzieci.

RPD proponuje zaostrzenie odpowiedzialności karnej z całego art. 156 k.k., który - w jego opinii - niewystarczająco restrykcyjnie karze za przestępstwa na dzieciach i osobach nieporadnych lub gdy sprawca działał ze szczególnym okrucieństwem.

Do 15 lat za umyślne skrzywdzenie dziecka

Nowelizacja miałaby przekwalifikować przestępstwo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu z kategorii występków - do kategorii zbrodni, zagrożonej karą pozbawienia wolności od 3 lat do 15 lat - obecnie od roku do 10 lat. W sytuacji, gdyby sprawca działał nieumyślnie, odpowiadałby w granicach kary pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 5 lat - obecnie od miesiąca do 3 lat pozbawienia wolności. Jeżeli następstwem czynu byłaby śmierć człowieka RPD proponuje, by kara więzienia nie była krótsza od 8 lat - teraz od 2 do 12 lat pozbawienia wolności.

Zdaniem rzecznika zaostrzenie kary dla sprawcy uczyni ją bardziej dotkliwą, wychodzi też naprzeciw społecznym oczekiwaniom i daje sądom oraz organom wymiaru sprawiedliwości narządzie do skutecznej walki z atakami bezprawia przeciwko życiu i zdrowiu człowieka, w szczególności dziecka.

RPD uważa za konieczne wprowadzenie do Kodeksu karnego nowego typu przestępstwa - ochrony treści orzeczeń sądowych dotyczących sprawowania opieki nad dzieckiem. Chodzi o tzw. porwania rodzicielskie. Z obserwacji rzecznika wynika, że orzeczenia sądów dotyczące realizacji prawa dziecka do kontaktu z obojgiem rodziców są często ignorowane lub lekceważone przez jednego z rodziców.

Rzecznik chciałby też dodać do k.k. przepis nakładający karę do 3 lat pozbawienia wolności za zaniechanie niezwłocznego zawiadomienia organów ścigania o karalnym przygotowaniu albo usiłowaniu popełnienia zbrodni na szkodę małoletniego. Jak wyjaśnił w liście do prezydenta, chodzi o obowiązkowe i natychmiastowe zawiadomienie, w momencie powzięcia wiarygodnej informacji o zbrodni na szkodę małoletniego; wiadomość ta - doprecyzował Michalak - nie musi być prawdziwa, ale wiarygodna, a więc taka, która pozwala na przypuszczenie, że odpowiada rzeczywistości.

Surowsze kary za handel i zniewolenie dzieci

Marek Michalak wnosi także o zmianę art. 189 k.k. W ocenie Rzecznika Praw Dziecka, zaostrzenie kary za bezprawne pozbawienie małoletniego wolności powinno być zbrodnią, zagrożoną - tak jak pozbawienie wolności ze szczególnym udręczeniem - karą pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 3.

Zmianą należy objąć również art. 189a k.k. Rzecznik postuluje wprowadzenia typu kwalifikowanego przestępstwa handlu ludźmi, jeżeli osobą pokrzywdzoną jest dziecko. Jego zdaniem przyjęcie nowej kwalifikacji - usiłowania, dokonania i karalnego przygotowania - uzasadnia wyjątkowo naganne zachowanie sprawcy, wyjątkowo wysoki stopień społecznej szkodliwości czynu oraz charakter przestępstwa, które wymagają szczególnego potępienia.

Propozycje Rzecznika Praw Dziecka zmierzają także do podwyższenia sankcji karnych za porzucenie małoletniego poniżej lat 15 albo osoby nieporadnej ze względu na jej stan psychiczny lub fizyczny (art. 210 k.k.) oraz uprowadzenie lub zatrzymanie małoletniego poniżej lat 15 albo osoby nieporadnej ze względu na jej stan psychiczny lub fizyczny (art. 211 k.k.). Obecnie są to kary od miesiąca do 3 lat pozbawienia wolności. RPD postuluje podniesienie dolnego wymiaru kary do 6 miesięcy i górnego - z 3 do 5 lat.

Michalak zaapelował do głowy państwa o analizę możliwości podjęcia prac legislacyjnych w tym zakresie.

PAP

WIDEO - Wymiana zdań podczas konferencji. Posłowie KO żądają komisji śledczej ws. walki z pandemią